Vựa lúa lớn nhất miền Bắc là Thái Bình đang đối mặt với tình cảnh nước ngọt khan hiếm trong khi nước mặn dư thừa. Mấy ngày qua triều thấp, nước biển lấn sâu vào nội địa tới 20-30 km, buộc các cống của huyện Kiến Xương, Đông Hưng, Thái Thuỵ và Tiền Hải phải đóng chặt cửa. 4 huyện này giờ chỉ trông vào nguồn nước lấy từ các cống rất xa của Hưng Hà, Vũ Thư. Nhưng huyện Hưng Hà, Vũ Thư địa thế cao, nước đến được rất khó khăn.
Ông Đào Trọng Thuần, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thái Bình, cho biết, theo kế hoạch đến hết tháng 2, tỉnh phải gieo cấy xong 82.000 ha lúa xuân. Nhưng đến hôm nay, diện tích đủ nước gieo cấy mới đạt gần 50.000 ha, còn lại đang nứt toác vì khô hạn. Hơn 800 trạm bơm chủ lực của tỉnh đã được huy động để lấy nước từ sông Hồng và Luộc, nhưng mực nước sông Hồng tại Hà Nội dưới 2 m nên các trạm đành hoạt động cầm chừng.
Đồng ruộng khô nứt nẻ. Ảnh: Anh Tuấn |
Tương tự, nông dân tỉnh Bắc Ninh cũng đang nóng lòng chờ nước sông Hồng. Áp lực gieo cấy cho 36.000 ha lúa xuân đã buộc các trạm bơm vốn cũ kỹ (xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước) phải hoạt động, mặc dù nguồn nước rất thấp, có hôm tại Hà Nội mới đạt 1,46 m. "Hệ quả là một máy bơm chủ lực của trạm Trịnh Xá đã gặp sự cố. 7 máy còn lại cũng rất dễ chết nếu không được bổ sung nước từ hồ Hòa Bình", ông Nguyễn Văn Chung, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Ninh, lo lắng.
Trong 11 tỉnh đồng bằng sông Hồng, Hưng Yên may mắn đến hôm nay đã có 32.000 trên tổng số 40.000 ha lúa có nước để gieo cấy. Nhưng Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bùi Xuân Bài vẫn chưa hết lo: "Diện tích có nước cần được bổ sung vì nước vốn ít, lại bốc hơi nhanh. 8.000 ha đất khô hạn lại tập trung ở Khoái Châu, Văn Lâm, nơi chân ruộng cao, nước rất khó tới".
Mong muốn của lãnh đạo các tỉnh miền Bắc là Nhà máy thủy điện Hòa Bình và Thác Bà tăng phát điện, đồng nghĩa tăng mức xả để nâng mực nước sông Hồng tại Hà Nội lên 2,3 m. "Tất cả giải pháp trong khả năng có thể như nạo vét kênh mương, huy động máy bơm của cả nhà nước và nhân dân vào lấy nước... chúng tôi đã làm rồi. Giờ chỉ còn chờ hồ Hòa Bình tăng mức xả thôi", ông Bùi Xuân Bài nói. Riêng giải pháp chuyển đổi cây trồng, giám đốc các Sở Nông nghiệp đều cho rằng, bây giờ chuyển là không thể vì bà con bị động, chưa chuẩn bị được giống và quan trọng là không dễ gì thay đổi tập quán canh tác đã hình thành từ lâu đời.
Trao đổi với VnExpress sáng nay, ông Cục phó Thủy lợi Nguyễn Đình Ninh ghi nhận đúng là tình hình thiếu nước vẫn đang rất căng thẳng. Tuy nhiên, có một tin vui là Nhà máy thủy điện Hòa Bình và Thác Bà đã nâng công suất phát điện gấp đôi so với mấy ngày Tết, lưu lượng xả bình quân ngày đạt 1.000 m3/s. Sáng nay, mực nước sông Hồng tại Hà Nội đạt 1,94 m, tăng gần nửa mét so với 2 ngày trước đó. "Các ngày 8-15/2 sắp tới là kỳ triều cường, mực nước chắc chắn sẽ vượt 2 m, tình hình khô hạn sẽ được cải thiện", ông Ninh nhận định.
Như Trang