Hàng năm cứ đến ngày mùng 10 tháng Giêng người Việt thường mua đồ lễ cúng trước bàn thờ Thần tài để cầu tài lộc cho một năm mới làm ăn thuận lợi. Từ 6h30, chị Nguyễn Thanh Lan (44 tuổi, quận Tân Phú) đã đi ra chợ Sơn Kỳ ở gần nhà để mua đồ cúng cho ngày vía Thần tài.
Sau khi chọn vàng mã, chị Lan mua hoa tươi. "Vào ngày này tất cả mọi nhà, công ty, cửa hàng… có thờ Thần tài đều sắm lễ vật để cúng lấy vía mong một năm mới làm ăn được thịnh vượng về tài lộc. Nhà tôi có tiệm làm tóc nên ngày lễ này chuẩn bị rất chu đáo", chị Lan chia sẻ.
Để vía Thần tài, người cúng phải mua thịt heo quay hoặc bộ "Tam sên" bao gồm một miếng thịt ba rọi, một con tôm (hoặc cua) và một trứng vịt. "Đây là phong tục của người Nam Bộ. Năm ngoái, tôi chuẩn bị bộ tam sên rồi nên năm nay cúng thịt heo thôi", chị Lan nói.
Bên cạnh bộ "Tam sên", người miền Nam còn thường cúng Thần tài bằng cá lóc nướng. "Năm nào tôi cũng ra phố cá lóc nướng ở đường Tân Kỳ Tân Quý để mua vì cá ở đây họ nướng đẹp mắt, còn nguyên vẹn cũng như hương vị ngon hơn nhiều chỗ khác", người phụ nữ cho biết.
Cá lóc nướng trui phải để nguyên con, không cạo vảy, không cắt vi, cắt đuôi.
Trái cây có 5 loại để sắp thành mâm ngũ quả. "Thường tôi chọn 5 loại quả là mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung nhưng đi chợ kiếm không ra trái sung nên đành chịu", người phụ nữ 44 tuổi nói.
Bên cạnh việc sắm lễ để cúng Thần tài, mua vàng cũng là việc nhiều người thường làm trong ngày này. "Tôi thường mua ít, nửa chỉ vàng với ý nghĩa cầu may chứ không nhằm mục đích kinh doanh. Dù vậy, mình phải mua từ trước đó vài ngày để giá không cao", chị Lan cho hay.
Theo quan niệm của chị Lan, mâm cúng đầy đủ gồm ngũ quả, cá lóc nướng, vàng mã, nhang, heo quay (hoặc bộ Tam sên), hoa tươi, rượu, gạo...
"Nhiều gia đình làm ăn lớn còn mời múa lân nhưng tôi thì chỉ cần làm đúng phong tập, thành tâm là thấy đủ làm Thần tài hài lòng", chị Lan tâm sự.
Ngoài ra, ở ban thờ Thần tài của gia đình chị Lan còn có thêm món bánh Tổ. "Những người làm nghề tóc như chúng tôi thường có thêm loại bánh này để cúng Tổ nghề", chị nói.
Nghi thức cúng khá đơn giản, chỉ diễn ra chưa đầy 5 phút vào khoảng thời gian trước 9h. Người cúng thường cầu khấn một năm làm ăn buôn may bán đắt.
Trong phần lễ cúng, gia chủ chỉ được sử dụng 5 que nhang. Người cúng cho biết thêm: "Hàng tháng còn nên lau bàn thờ, tắm cho Thần tài ít nhất 2 lần".
Khi nhang đã tàn, chị Lan thực hiện công đoạn cuối là hóa vàng. "Tôi chẳng mong gì hơn ngoài hy vọng tiền bạc dồi dào, cuộc sống sung túc", chị chia sẻ.
Quỳnh Trần