Theo bà Phạm Thị Ánh Nguyệt, Phòng giáo dục mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo, chương trình sữa tươi cho học đường thành công hay không tùy thuộc vào sự đóng góp của phụ huynh, ngành không đảm đương được. Đối tượng của chương trình sữa học đường hiện nay là các trường khu vực ngoại thành như: Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ - nơi có tỷ lệ học sinh bị suy dinh dưỡng khoảng 20%. Giá sữa tươi do công ty Vinamilk cung cấp 10.000 đồng/kg. Để học sinh có sữa, trường phải vận động phụ huynh góp thêm 1.000 đồng/ngày. Với người dân ngoại thành, khoản thu này không phải nhỏ.
Bà Nguyệt phân tích, mỗi ngày phụ huynh đóng góp ít nhất 6.000 đồng tiền ăn mới đảm bảo khoảng 60% năng lượng cho một bé. Đây cũng là mức quy định chung của Sở từ năm 2003. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, thực phẩm hiện trượt giá khoảng 20%. Khẩu phần của các em còn bị ảnh hưởng bởi giá điện, nước, gas. Mức thu một ngày có thể nâng lên khoảng 7.000-7.500 đồng ở những trường nội thành, nhưng thu nhập của người dân ngoại thành thấp nên phần lớn các trường chỉ thu được mỗi em 5.000 đồng. Vì thế việc đưa sữa tươi vào học đường rất khó thực hiện đối với ngoại thành.
Ông Nguyễn Bình An, phụ trách khối trường học của Công ty Vinamilk, giải thích về giá sữa cao: "Sữa tươi cần bao bì chuyên dụng nhưng chất liệu, công nghệ sản xuất bao bì hoàn toàn nhập ngoại. Vinamilk lãi không nhiều vì riêng chi phí này đã chiếm 30% giá thành".
Ông Trần Quốc Huân, Giám đốc Marketing và Thương mại, Công ty Dutch Lady Việt Nam nêu tiếp khó khăn: sữa tươi có hiệu quả nhất nếu sử dụng ngay còn để lâu không đúng quy chuẩn thì vi khuẩn có hại dễ phát sinh, thâm nhập. Sữa tươi, đặc biệt là sữa thanh trùng cần giữ lạnh khoảng 5 độ C. Tuy nhiên, sau giờ hành chính, các trường thường rút phích tủ lạnh để giữ an toàn, tiết kiệm điện nên khó bảo quản đúng quy chuẩn.
Sữa tươi có tới 90% nước, ông Huân đặt giả thiết, để cung cấp cho trường 1.000 học sinh, mỗi em 200 ml sữa/ngày thì một lần cần vận chuyển ít nhất 200 kg và phải chuẩn bị diện tích chứa tương ứng. Việc vận chuyển cồng kềnh và tốn chi phí không nhỏ. Để tiết kiệm chi phí nhà trường sử dụng sữa bột thì chỉ cần 30 kg, tận dụng nước uống tại chỗ để pha chế. "Chất lượng sữa bột hoàn nguyên không chênh lệch nhiều so với sữa tươi tiệt trùng song chắc chắn tiết kiệm được chi phí vận chuyển, đóng gói", ông Huân nói.
Trao đổi về ý kiến này, ông Lê Trường Giang, cho rằng sữa nào cũng cung cấp nguồn bổ dưỡng cho người. Mỗi loại sữa đều có những đặc tính riêng. Sữa tươi tốt vì nguyên chất nhưng thời hạn sử dụng ngắn, khó bảo quản. Sữa bột qua quá trình chế biến mất một số chất song các nhà sản xuất đã bổ sung những chất khác để tương đồng với sữa người, cũng tốt. Theo ông Giang, vấn đề cần bàn nhất trong chương trình sữa học đường vẫn là giá cả.
Trước những khó khăn do các ban ngành nêu ra, Phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: "Thành phố có mức tăng trưởng kinh tế nhất nhì trong cả nước mà vẫn để tình trạng học sinh bị suy dinh dưỡng như thế, ở cương vị lãnh đạo, tôi thấy hổ thẹn lắm". Ông Nhân cho rằng, sử dụng sữa nào là tùy nhu cầu, điều kiện các trường. Tuy nhiên, nếu giá sữa tươi quá cao vì bao bì phải nhập ngoại thì nên tìm cách sản xuất bao bì trong nước để hạ giá thành. Thành phố sẵn sàng hỗ trợ tiền để học sinh ngoại thành được uống sữa và đầu tư kinh phí để nghiên cứu, sản xuất bao bì đặc dụng cho sữa trong nước. Trước mắt, công ty bao bì Liksin sẽ đứng ra thử nghiệm việc nghiên cứu này.
Lương Nga