Ông Nguyễn Văn Hiện. Ảnh: V.A. |
- Báo cáo của Thủ tướng trước Quốc hội đã đề cập đến vấn đề tham nhũng trong các cơ quan thực thi pháp luật, ông nghĩ gì về thực trạng này trong thời gian qua?
- Đúng là thời gian gần đây đã phát hiện nhiều cán bộ trong cơ quan thực thi pháp luật dưới hình thức này, hình thức khác như lợi dụng chức vụ, quyền hạn để nhận hối lộ, "bảo kê" tội phạm. Tất nhiên, tham nhũng thì ở đâu cũng đáng lên án nhưng nếu xảy ra tại chính cơ quan bảo vệ pháp luật là điều đáng buồn, làm giảm lòng tin trong nhân dân. Chúng tôi cũng đã báo cáo với Đảng, Nhà nước về thực tế đáng quan ngại này.
Quan điểm của cơ quan tố tụng là nếu có sai phạm, sẽ kiên quyết xử lý không loại trừ ai, lĩnh vực nào, kể cả cán bộ trong cơ quan điều tra, thi hành án, thanh tra Nhà nước... Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tăng cường thanh tra công vụ để phát hiện các trường hợp cán bộ tiêu cực.
- Ông đánh giá thế nào về ý kiến cho rằng, các vụ tham nhũng trong các cơ quan bảo vệ pháp luật đã có từ lâu nhưng gần đây mới được khui ra?
- Thực ra cũng chưa có thông kê đầy đủ để kết luận là số vụ tham nhũng trong cơ quan bảo vệ pháp luật trước đây ít hay nhiều hơn hiện nay. Theo quan điểm cá nhân tôi, tác động mặt trái cơ chế thị trường và lối sống thực dụng hiện nay là một nguy cơ khiến tệ tham nhũng phát triển. Một mặt nữa là do thời gian qua, Đảng, Nhà nước và nhân dân cũng đã đẩy mạnh việc đấu tranh chống tệ nạn này. Do vậy, nhiều vụ việc đã được đưa ánh sáng
- Là người đứng đầu ngành toà án, ông sẽ xử lý thế nào với những thông tin tiêu cực, chạy án liên quan đến cán bộ dưới quyền?
- Thời gian qua, khi báo chí, nhân dân phản ánh về cán bộ có dấu hiệu tiêu cực, lập tức tôi cho gọi ngay cán bộ đó và yêu cầu giải trình sự việc. Toàn bộ phần giải trình này sẽ được chuyển cho cơ quan điều tra. Việc yêu cầu giải trình có 2 tác dụng. Thứ nhất, nếu anh vi phạm thì sẽ xử lý ngay. Thứ hai, nếu anh không có vi phạm thì đây cũng là cơ hội để chứng tỏ sự trong sạch.
- Với những vụ việc liên quan đến người có chức quyền, đã bao giờ ông gặp phải sức ép tác động can thiệp từ bên ngoài?
- Với những vụ việc được phát hiện, chúng tôi thụ lý, giải quyết xét xử nghiêm, bất kể người đó là ai. Thực tế, thời gian qua, chúng tôi cũng chưa vấp phải tình trạng có người can thiệp nhờ giảm nhẹ, che chắn cho cán bộ bảo vệ pháp luật tham nhũng.
- Về đề xuất thành lập Uỷ ban quốc gia chống tham nhũng, ông thấy thế nào?
- Đây là vấn đề đang bàn cãi và tới đây khi thảo luận về Luật phòng chống tham nhũng, đại biểu quốc hội sẽ gợi mở nhiều ý kiến. Thực tế, một số nước đã có cơ quan chuyên trách có thẩm quyền tương đối rộng để đấu tranh chống tham nhũng. Nhưng việc thành lập phải căn cứ vào tình hình thực tế của từng quốc gia. Tham nhũng mang yếu tố đặc thù của từng nước như điều kiện kinh tế, dân trí, ý thức xã hội... Ví dụ như Singapore, vấn đề chống tham nhũng khá nhẹ nhàng bởi mức sống của họ khá cao, công chức không cần tham nhũng.
Tất nhiên, có thêm cơ quan chuyên sâu về phòng chống tham nhũng thì cũng tốt. Nhưng cũng phải đặt vấn đề là những cơ quan đấu tranh chống tham nhũng đã làm hết chức năng, nhiệm vụ của mình chưa? Đã quan tâm làm đủ và đúng chức năng chống tham những chưa? Tôi xin lấy thí dụ, về cơ quan điều tra, trong pháp luật hiện hành chưa có chỗ nào bó tay các cơ quan này trong cuộc chiến chống tham nhũng.
- Theo quan điểm của ông, mô hình cơ quan chống tham nhũng nên như thế nào để đạt hiệu quả cao?
- Khi chúng ta thành lập Ủy ban chống tham nhũng cần phải quy định rõ chức năng, quyền hạn. Theo quan điểm của tôi, Ủy ban này chỉ là Bộ tham mưu, cơ quan chỉ đạo cao nhất, định hướng cơ quan điều tra, tiến hành tố tụng trong cuộc chiến chống tham nhũng. Ngoài ra, Ủy ban này sẽ là nơi tập hợp ý kiến nhân dân về chống tham nhũng. Nói tóm lại, Ủy ban chỉ có tính chất chỉ đạo chứ không thể làm thay cơ quan tố tụng.
Quan điểm của tôi là chỉ đưa ra một uỷ ban mới chưa đủ. Nếu chúng ta không quan tâm đến các biện pháp quản lý tài sản, quản lý hành chính, không ngăn chặn ngay những điều kiện, nguyên nhân phát sinh tham nhũng thì việc thành lập cơ quan chuyên trách cũng còn phải nghĩ lại.
Việt Anh thực hiện