Ông Nguyễn Hữu Bằng. |
- Thưa ông, cho đến giờ nguyên nhân chính xác vụ đổ tàu E1 đã xác định được chưa?
- Chúng tôi đang chờ kết luận của Tổng cục Cảnh sát vì hộp đen ghi tốc độ chạy tàu đang do công an giữ. Phía Tổng công ty đã cử Trưởng ban thanh tra giao thông tham gia phối hợp với họ.
- Có thông tin tàu chạy qua đoạn Lăng Cô quá nhanh, tới 60 km/h, vượt quá tốc độ cho phép?
- Chúng tôi đã yêu cầu giám đốc Tổng công ty Vận tải hành khách Hà Nội, giám đốc Xí nghiệp đầu máy Hà Nội, đơn vị trực tiếp quản lý tổ tàu, kiểm điểm trách nhiệm, xem có sai phạm gì trong vụ đổ tàu E1. Sau khi có kết luận chính xác của cơ quan công an lỗi do bộ phận nào thì sẽ có hình thức xử lý tương ứng với bộ phận đó.
- Nhiều thông tin phản ánh do chịu áp lực đến đúng giờ tại ga cuối nên tài xế đã tăng tốc độ để bù vào thời gian trễ khi đến ga Lăng Cô (trễ 15-20 phút). Ông nghĩ sao về khả năng này?
- Giống như tài xế ôtô, tài xế tàu hỏa cứ ngồi lên ghế lái là căng thẳng, phải tập trung tư tưởng. Tuy nhiên, nếu nói rằng họ chịu áp lực đến đúng giờ là không phải. Chúng tôi không đặt yêu cầu tàu khi tới các ga miền Trung phải chuẩn khít thời gian như biểu đồ chạy tàu, mà quan trọng là ở các ga đến Hà Nội và TP HCM. Ngay như tiêu chuẩn đúng giờ của đoàn tàu cũng được cộng trừ 15 phút, chứ không cực đoan đến nỗi quy định 30 giờ là đúng 30 giờ. Mặt khác, nếu tài xế đến đúng giờ thì được thưởng, nếu đến trễ cũng không bị phạt vì họ có gì đâu mà phạt.
Xin nói thêm, trưởng tàu đã báo cáo tàu E1 đến ga Lăng Cô chỉ bị trễ 9 phút so với quy định, chứ không phải 20 phút.
- Thực tế tài xế vẫn có thể chạy vượt quá tốc độ quy định?
Theo ông Nguyễn Hữu Bằng, ngoài trách nhiệm pháp lý, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam còn có trách nhiệm tình cảm đối với những hành khách đi trên tàu E1. Cụ thể, ngoài số tiền bảo hiểm theo quy định, Tổng công ty đã hỗ trợ 10 triệu đồng/người chết, 1 triệu đồng/người bị thương. Trước đó, Tổng Công ty hỗ trợ 1 triệu đồng/người chết, 500.000 đồng/người bị thương. Công ty vận tải hành khách đường sắt Hà Nội đã thành lập ban giải quyết hậu quả, có bộ phận thường trực theo dõi người bị thương để có chế độ hỗ trợ. Riêng với gia đình khó khăn, ngành đường sắt sẵn sàng tiếp nhận con em họ vào làm sau khi đã qua đào tạo. Với một số gia đình có nhiều người thiệt mạng, Tổng công ty đã mua vé may bay cho họ để về nhà lo tang gia. |
- Đúng là lái tàu hỏa cũng có thể vi phạm quy định về tốc độ. Chúng tôi cố gắng hạn chế bằng cách trên các đoàn tàu đều có hộp đen ghi lại tốc độ. Sau mỗi chuyến tàu, tài xế phải nộp hộp đen để kiểm tra xem có quá giờ không. Về hình thức xử lý, tùy theo mức độ, thấp nhất là trừ lương, cắt thưởng, chuyển việc làm khác trong 6 tháng, cao hơn là sa thải và thậm chí bị phạt tù. Từng có 2 tài xế bị phạt tù 4 năm do làm lật tàu ngày 1/6/2000 khi qua địa phận tỉnh Quảng Bình.
Ngoài quy định về tốc độ, chúng tôi cũng có những yêu cầu rất khắt khe với tài xế. Trước khi tàu lăn bánh 4 tiếng, họ phải lên ban để nghỉ ngơi và kiểm tra nồng độ cồn. Một chuyến tàu từ Hà Nội đi TP HCM có 6 kíp lái (12 người) của Hà Nội và TP HCM thay phiên nhau. Vụ đổ tàu E1 vừa qua là kíp lái của Xí nghiệp đầu máy Hà Nội, thuộc Công ty vận tải hành khách đường sắt Hà Nội.
Sau sự việc này, chúng tôi đã yêu cầu giám đốc xí nghiệp đầu máy Hà Nội, Trung tâm y tế của ngành tăng cường kiểm tra đột xuất lái tàu.
- Nhiều ý kiến cho rằng, khi quyết định rút ngắn hành trình tàu Thống Nhất bằng cách tăng tốc, ngành đường sắt chưa đầu tư nâng cấp hạ tầng tương ứng. Ông đánh giá thế nào?
- Qua công tác kiểm tra định kỳ, điều kiện cơ sở hạ tầng đến đâu thì chúng tôi chạy với tốc độ đến đó. Đoạn từ ga Thừa Lưu đến Lăng Cô, do có nhiều đường cua, bán kính đường cong chỉ 105 m nên tốc độ quy định là 40 km/h (theo cách tính quốc tế, bán kính đường cong là 100 m thì tốc độ chạy tàu là 41 km). Các đoàn tàu trước kia chạy theo đúng tốc độ quy định nên chưa bao giờ xảy ra sự cố.
- Vậy nếu xác định chính xác tàu chạy quá tốc độ thì ai sẽ là người trực tiếp chịu trách nhiệm thưa ông?
- Trong trường hợp đó, 2 lái tàu (Bùi Thái Sơn và La Văn Lượng), Trưởng tàu Nguyễn Đình Chiểu sẽ phải chịu trách nhiệm. Hiện những người này đã được cho tạm nghỉ việc để làm kiểm điểm giải trình toàn bộ sự việc.
- Ông đánh giá thế nào về chất lượng đường sắt Bắc Nam, đặc biệt với đoạn Thừa Lưu - Lăng Cô?
- Về cơ bản, hạ tầng tuyến đường sắt Bắc Nam, kể cả đoạn qua miền Trung với nhiều đèo dốc, trong đó có 3 đèo nguy hiểm là Ngang, Cả, Hải Vân. Nhà nước cấp kinh phí chỉ đủ duy tu, cải tạo một số đoạn. Ví dụ, một số đoạn qua đèo dốc đã được tăng cường khả năng chịu lực bằng cách làm ray hộ bánh. Đoạn Nông Sơn - Trà Kiệu thì được đầu tư với công nghệ hàn ray liền làm tăng tốc độ chạy lên tới 110 km/h, song thực tế mới chạy 90 km/h.
Với đoạn Thừa Lưu - Lăng Cô, để đảm bảo an toàn, tránh việc leo dốc nguy hiểm, chúng tôi đã đề nghị Bộ Giao thông vận tải đầu tư làm hầm đường sắt qua đèo Hải Vân. Phía Nhật đã có khảo sát, nhưng đến nay chưa thấy hồi âm. Tuy nhiên, với điều kiện hiện nay, đoạn Thừa Lưu - Lăng Cô hoàn toàn đảm bảo chạy với tốc độ 40 km/h.
- Một thông tin khác, mối hàn tại toa số 3 và toa số 4 (cũng là nơi đoàn tàu E1 bị đứt, văng xuống đầm) đã vỡ làm đôi. Tại điểm vỡ, lộ rõ một khoảng khuyết, rỗng và dấu vết của một mối hàn có thấy có khả năng mối hàn lỏng lẻo, không liên kết, ông có ý kiến gì?
- Không có cơ sở để kết luận mối hàn lỏng lẻo.
- Sau vụ tai nạn này, ngành đường có tính đến phương án xem lại hành trình của những chuyến tàu 29-30 giờ?
Theo thông tin mới nhất đến 12h trưa nay, số nạn nhân thiệt mạng trong vụ lật tàu vẫn dừng ở 11, trong đó có 8 người ở Bệnh viện trung ương Huế và 3 người ở Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng. Hiện tại Bệnh viện Đà Nẵng còn 28 bệnh nhân đang điều trị, Bệnh viện Huế còn 21 người, Bệnh viện Giao thông 5 còn 4 người. Như vậy từ hôm qua đến nay đã có 17 người ra viện. |
- Tăng tốc chạy tàu, nâng cao chất lượng phục vụ là yêu cầu tất yếu nhằm đáp ứng ngày càng tốt nhu cầu của hành khách và để cạnh tranh với phương tiện vận tải khác, chứ không phải vì chạy theo thành tích. Chiếc tàu bị tai nạn hành trình 30 giờ, chạy được hơn 2 năm nay, chứ không phải là tàu chạy nhanh nhất hiện nay (nhanh nhất là SE 29 giờ).
Về tốc độ, tuyến đường sắt Bắc Nam chạy qua địa hình phức tạp. Chúng tôi chỉ quy định tăng tốc độ ở những đoạn đường vắng, điều kiện kỹ thuật cho phép. Còn chỗ cầu yếu, đèo dốc, khu dân cư đông người nhất (Hà Nội và TP HCM), khu vực có lụt bão thì không thể tăng tốc. Hàng chục năm nay, tốc độ quy định của đoạn Lăng Cô luôn là 40 km/h, tài xế biết rõ điều đó.
- Sau vụ việc xảy ra, ông có lời nói gì với hành khách đi tàu?
- Đổ tàu E1 là mất mát quá lớn đối với chúng tôi và với hàng trăm hành khách đi phương tiện đường sắt. Chúng tôi thành thật xin lỗi gia đình nạn nhân. Xin chia sẻ nỗi mất mát to lớn của các gia đình.
Qua báo chí, chúng tôi cũng xin cảm ơn nhân dân huyện Phú Lộc đã tận tình giúp đỡ ngành đường sắt trong việc cứu chữa cho nạn nhân, khắc phục hậu quả vụ tai nạn.
Như Trang thực hiện