Dự án cao tốc Hà Nội - Hải Phòng được khởi công từ tháng 5/2008 với tổng đầu tư 45.487 tỷ đồng từ nguồn vốn vay của Ngân hàng phát triển Việt Nam. Toàn tuyến dài 105 km, trong đó 6 km chạy qua Hà Nội, 26 km qua Hưng Yên, 40 km qua Hải Dương và 33 km qua Hải Phòng.
Điểm đầu của tuyến là vòng xoay giao cắt với đường vành đai 3 thuộc phường Thạch Bàn (Long Biên, Hà Nội).
Cao tốc được thiết kế 6 làn xe, 2 làn dừng khẩn cấp, vận tốc là 120 km/giờ. Trước đó 75 km đường đã đưa vào khai thác, chỉ còn 30 km Hà Nội - Hưng Yên gấp rút hoàn thiện.
Toàn tuyến có 39 vị trí giao cắt trực thông (đường ngang vượt đường cao tốc bằng cầu vượt hoặc đường ngang đi dưới cao tốc bằng hầm chui), bao gồm đường gom hai bên để kết nối các đường dân sinh địa phương.
Tổng chiều dài đường gom là 164,8 km.
Có hai trạm thu phí lớn tại vị trí đầu tuyến thuộc địa phận Hưng Yên với quy mô 14 làn thu phí và cuối tuyến thuộc địa phận Hải Phòng với quy mô 16 làn thu phí. Ngoài ra, còn các trạm nhỏ bố trí trên nút giao với các đường quốc lộ với quy mô 4-10 làn thu phí.
Đoạn tuyến 75 km được thông xe áp dụng mức thu phí tiêu chuẩn là 1.500 đồng/km/xe. Biểu giá mức thu phí để lưu thông trên đoạn tuyến này thấp nhất là 110.000 đồng đối với xe dưới 12 ghế ngồi, xe tải có tải trọng dưới 2 tấn, các loại xe buýt vận tải khách công cộng. Mức phí cao nhất đối với xe tải trọng từ 18 tấn trở lên, xe chở hàng container 40 feet là 600.000 đồng.
Nhân viên soát vé Nguyễn Thị Hoài đang thao tác quy trình kiểm soát phương tiện. Sau khi lưu thông qua trạm thu phí, lái xe sẽ trả tiền nhận thẻ và sẽ trả thẻ ở điểm thu phí cuối. Trạm thu phí này có cả làn thu tự động lẫn nhân viên trực tiếp phát thẻ thu tiền.
Tuyến cao tốc sẽ giảm tải cho quốc lộ 5, rút ngắn thời gian đi từ Hà Nội xuống Hải Phòng chỉ còn khoảng 1,5 giờ thay vì 2,5 giờ như trước đây.
Làn đường được làm hiện đại, có biển chỉ dẫn cho tài xế xe dễ dàng quan sát. Hai bên đường cao tốc sẽ được trồng cây xanh (cũng là quỹ đất dự trữ phát triển), chiều rộng mỗi bên khoảng 20 m.
Điểm cuối tuyến cao tốc là cảng Ðình Vũ, quận Hải An (Hải Phòng). Từ nay đến hết ngày 3/12, chủ đầu tư sẽ hoàn thành và rửa đường để có thể phục vụ việc thông xe toàn tuyến vào ngày 5/12 tới.
Giang Huy