Sáng nay, Bộ trưởng Cao Đức Phát tiếp tục trả lời 17 câu hỏi chất vấn của 8 đại biểu Quốc hội đặt ra từ chiều 12/6. Trước một số câu hỏi của đại biểu về thông tin ăn bớt văc-xin trong chăn nuôi, ông Phát khẳng định, Bộ Nông nghiệp chưa phát hiện được ăn bớt vắc-xin, việc bớt xén khó xảy ra bởi một liều vắc-xin dịch tai xanh là 33.000 đồng, hay liều cúm gia cầm chỉ vài trăm đồng. Ông cũng cho biết, đã nghe thông tin có cán bộ không tiêm mà đưa vắc-xin ra bên ngoài.
Với câu hỏi về lợi ích nhóm, Bộ trưởng Phát khẳng định, chưa có cơ sở để xác định những nhóm như vậy trong lĩnh vực nông nghiệp. "Chúng tôi hết sức chia sẻ và trăn trở trước tình hình hiện nay, khi nông dân vất vả làm ra nông sản song bán giá thấp. Chúng tôi đang cùng bộ ngành tìm mọi giải pháp khắc phục và đề xuất giải pháp lâu dài. Khi được mùa mất giá, nông dân được lãi ít, trong khi thành phần khác lợi nhiều hơn, đây là vấn đề lớn, chúng tôi suy nghĩ rất nhiều", ông Phát nói.
Người đứng đầu ngành nông nghiệp cũng đưa ra một số giải pháp như cần hướng dẫn bà con tập trung sản xuất những cây trồng vật nuôi có thị trường và cần làm ra với năng suất cao, giá thành hạ so với đối thủ. Thứ hai, không để tổ chức, đơn vị có ưu thế trên thị trường ép giá nông dân. Thứ ba, khuyến khích và hỗ trợ dân thành lập chuỗi sản xuất tạo vị thế mạnh hơn trên thị trường.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé về việc nông dân được lợi gì trong chính sách tạm trữ lúa gạo, Bộ trưởng Phát cho rằng, biện pháp tạm trữ là giải pháp tình thế, không phải là căn cơ giải quyết mọi vấn đề của ngành lúa gạo, khi thị trường tốt thì không cần tạm trữ.
Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thông Cao Đức Phát. Ảnh: Hoàng Hà. |
Chất vấn về đề án tái cơ cấu các nông trường quốc doanh, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, việc này còn chậm, giải quyết chưa dứt điểm giữa các doanh nghiệp và địa phương. Bênh cạnh đó, tỷ lệ rừng phòng hộ cao, tiêu tốn đất sản xuất. Ông Phát thừa nhận, trước đây có tới 9 triệu ha được quy hoạch làm rừng đặc dụng, phòng hộ và diện tích quá nhiều khiến người dân không còn đất sản xuất.
"Qua rà soát còn lại 7,8 triệu ha, dôi ra hơn một triệu ha. Sắp tới cần chi tiết hóa và tôi mong địa phương khẩn trương thực hiện giao đất để nhân dân làm ăn", Bộ trưởng Phát bày tỏ.
Liên quan tới chủ đề này, trả lời đại biểu Nguyễn Đức Hiền, Bộ trưởng Phát cho hay, đang cùng với các bộ ngành liên quan tổng rà soát tình hình sử dụng đất ở các nông trường và kết quả thực hiện nghị quyết sắp xếp nông trường quốc doanh 10 năm qua.
"Bộ đã hoàn thành báo cáo gửi Ban cán sự Đảng Chính phủ để báo cáo Bộ Chính trị trong đó có thu hồi diện tích đất sử dụng kém hiệu quả để giao về nông dân có hiệu quả hơn", ông Phát thông tin.
Ngay lập tức, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng hỏi: "Vây cuối năm báo cáo Quốc hội về vấn đề này được không?". Thoáng lúng túng, ông Phát trả lời: "Việc này do Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh chỉ đạo trực tiếp. Chúng tôi thực hiện nghị quyết của Bộ Chính trị nên sẽ báo cáo Bộ Chính trị. Còn có báo cáo Quốc hội không thì sẽ xin sự chỉ đạo của Bộ Chính trị".
Về xây dựng nông thôn mới, ông Phát thừa nhận, có tình trạng các địa phương quá chú trọng hạ tầng mà ít quan tâm sản xuất, hỗ trợ nông dân sản xuất tăng thu nhập. Biểu dương cách làm của Quảng Ninh, ông cho biết, Bộ đã có ý kiến và đề nghị các địa phương khẩn trương thực hiện quy hoạch về sản phẩm tới từng xã để lựa chọn 1-3 sản phẩm chủ lực lợi thế địa phương.
Trước băn khoăn của đại biểu về ngành cà phê vốn có lợi thế nhưng giá trị mang lại chưa tương xứng, Bộ trưởng Nông nghiệp cho biết, Bộ thường xuyên quan tâm tới ngành này và đã thành lập một viện nghiên cứu ở Tây Nguyên. Viện hoạt động khá thành công khi góp phần xây dựng mô hình tái canh cây cà phê.
"Chúng ta hiện chỉ xuất khẩu cà phê nhân nên giá trị chưa tương xứng. Nếu được chế biến giá trị còn tăng gấp nhiều lần. Chúng tôi đang đầu tư, khuyến khích phát triển nghiên cứu chế biến sâu", ông Phát nói và không quên gửi lời cảm ơn sự hỗ trợ của ngành ngân hàng.
Đại biểu chất vấn Bộ trưởng Cao Đức Phát. Ảnh: Hoàng Hà. |
Chia lửa với người đứng đầu ngành Nông nghiệp, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình đã giải trình thêm một số vấn đề về tín dụng, hỗ trợ lãi suất. Theo ông Bình, 5 năm gần đây, hệ thống ngân hàng đã ưu tiên vốn cho nông nghiệp và phát triển nông thôn. "Vì thế, trong tình hình kinh tế đất nước khó khăn thì nông nghiệp phát triển ổn định và thực tiễn chứng tỏ đây là chỗ dựa cho cả nền kinh tế", ông Bình nói.
Thống đốc cho hay, mức tăng trưởng tín dụng cho nông nghiệp đạt trung bình 20% khiến chỉ trong 5 năm, tín dụng ở lĩnh vực này đã đạt gấp đôi. Dư nợ tín dụng đến hết 2012 cho nông nghiệp đạt trên 560.000 tỷ đồng. Trong 4 tháng đầu năm, tín dụng cho nông nghiệp đạt 5%, so với 2% của cả nền kinh tế.
Người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước cũng đưa các con số chi tiết về các gói tín dụng cụ thể với lúa gạo, thủy sản, cà phê... đạt hàng chục nghìn tỷ đồng. Ông Bình khẳng định, năng lực sản xuất nông nghiệp của Việt Nam còn rất lớn. "Để có hiệu quả thì đòi hỏi nhiều khâu. Ví dụ như với cà phê, vấn đề cơ bản là giống, tiền vốn, kỹ thuật, quy hoạch. Nếu có chương trình liên thông thì mới hệu quả và vốn ngân hàng thì mới thu hồi được", ông Bình chỉ ra điểm yếu của ngành nông nghiệp.
Chốt lại phần giải trình, ông Bình hứa sắp tới sẽ cùng với hai bộ Nông nghiệp và Công Thương phối hợp chặt hơn để chính sách hỗ trợ đến với người nông dân, giúp đời sống của họ tốt hơn. Lời hứa này được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng hoan nghênh và ông yêu cầu các bộ, ngành rà lại và hoàn thiện chính sách hiện có với nông nghiệp, nông đân và nông thôn.
Kết luận buổi chất vấn, Chủ tịch Quốc hội cho hay, thời gian dành cho Bộ trưởng Cao Đức Phát vượt dự kiến do nông nghiệp là vấn đề quan trọng. Bộ trưởng nhận 21 câu hỏi trước phiên họp, lần lượt trả lời và gửi tới đại biểu Quốc hội. Tại phiên chất vấn, ông trả lời được 28 lượt ý kiến và còn 13 đại biểu muốn đặt câu hỏi.
"Đề nghị các đại biểu gửi câu hỏi tới Bộ trưởng và đề nghị Bộ trưởng nghiêm túc trả lời, đồng thời gửi cho các đại biểu Quốc hội khác biết", ông Hùng nói.
Chủ tịch Quốc hội nhận xét, phiên chất vấn diễn ra với các câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, súc tích, đúng vấn đề; Bộ trưởng trả lời cụ thể, thấu đáo. "Trả lời của Bộ trưởng kèm theo một số lời hứa nếu làm được tốt chắc chắn góp phần cho thúc đẩy sản nông nghiệp, đời sống nông dân và nông thôn", ông Hùng nhắc lại.
Người đứng đầu Quốc hội cũng đặt ra yêu cầu đối với ngành nông nghiệp cho những năm còn lại của kế hoạch 5 năm. Theo đó, tới 2015 phải tạo chuyển biến tích cực hơn để đến giai đoạn 2016 - 2020 xây dựng ngành nông nghiệp cơ bản hiện đại. Quốc hội tán thành với Bộ Nông nghiệp trình Chính phủ chương trình tái cơ cấu tổng thể để xây dựng mô hình sản xuất phù hợp thực tiễn, nắm bắt được tính khoa học và kinh nghiệm quốc tế.
"Nông nghiệp là mặt trận rất rộng, nông thôn là địa bàn rất rộng và nông dân là lực lượng chiến lược của Đảng, Nhà nước không chỉ trong lịch sử mà cả thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Chúng ta phải xác lập quyết tâm tạo chuyển biến tích cực hơn tất cả lĩnh vực của mặt trận này", ông Hùng nói.
Với những lời hứa của Bộ trưởng Cao Đức Phát và các trưởng ngành đã chia sẻ trong phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội cho biết sẽ ghi vào nghị quyết để giám sát việc thực hiện. Sau phần chất vấn của ông Phát, đến lượt Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Tuấn Anh đăng đàn.
Nguyễn Hưng - Đoàn Loan