Cố lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il. Ảnh: AFP |
Thông tin trên được tiết lộ trong cuốn hồi ký sẽ xuất bản vào tuần tới của cựu tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak.
Cuốn sách cung cấp một danh sách được Triều Tiên đưa ra như điều kiện tiên quyết để tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh vào năm 2009, gồm 400.000 tấn gạo, 100.000 tấn ngô, 300.000 tấn phân bón và 10 tỷ USD tiền vốn để Triều Tiên thành lập một ngân hàng.
Ông Lee đã từ chối đáp ứng những yêu cầu này.
"Tài liệu đó trông như một loại 'dự thảo hội nghị thượng đỉnh' được tiêu chuẩn hóa với danh sách viện trợ mà chúng tôi phải cung cấp và tiến độ được đề ra ", Economic Times dẫn lời ông Lee nói. "Chúng ta không nên mặc cả để có một cuộc gặp".
Cố tổng thống Hàn Quốc Kim Dae-jung là người tổ chức cuộc hội đàm thượng đỉnh đầu tiên với lãnh đạo của Triều Tiên Kim Jong-il vào năm 2000 và từ đó mở ra một thời kỳ quan hệ nồng ấm giữa hai nước.
7 năm sau đó, người kế nhiệm của ông, cố tổng thống Roh Moo-hyun, có cuộc gặp thứ hai với lãnh đạo Triều Tiên.
Tuy nhiên, ông Lee, một tổng thống bảo thủ, đã dừng tất cả các khoản viện trợ cho Bình Nhưỡng và từ chối những kế hoạch tái thiết quan hệ song phương được ký kết, khi lên nắm quyền vào năm 2008. Động thái này của ông khiến Triều Tiên phản ứng gay gắt.
Trong cuốn hồi ký, ông Lee giải thích rằng chính sách thân thiện với Triều Tiên đã bị hoen ố khi nước này dùng số tiền viện trợ để thúc đẩy chương trình hạt nhân và tên lửa, trong khi tiếp tục các hành động khiêu khích chống lại Hàn Quốc.
Theo ông Lee, vào năm 2010, giới chức tình báo của hai miền Triều Tiên đã có những chuyến đi bí mật sang nước láng giềng để thúc đẩy một cuộc gặp cấp cao khác. Đây là năm xảy ra hai vụ tấn công làm 50 người Hàn Quốc thiệt mạng mà Seoul cáo buộc do Bình Nhưỡng gây ra.
Ông Lee cho biết, một phái viên Triều Tiên đến Seoul năm đó đã bị tử hình công khai sau khi quay lại Bình Nhưỡng.
Ông Kim Jong-il vẫn tiếp tục thúc đẩy một cuộc gặp với ông Lee cho đến trước khi qua đời vào cuối năm 2011. Tuy nhiên, kế hoạch không thành hiện thực vì ông Kim bác bỏ trách nhiệm trong vụ tấn công năm 2010.
Cựu tổng thống Hàn Quốc đã rời Nhà Xanh vào năm 2013 mà không gặp lãnh đạo Triều Tiên.
Cuốn hồi ký của ông Lee được phát hành khi hai quốc gia đang lên ý tưởng về một cuộc gặp giữa con trai của ông Kim, nhà lãnh đạo Kim Jong-un và người kế nhiệm ông Lee, Tổng thống Park Geun-hye.
Nếu thành hiện thực, đây sẽ là cuộc gặp thứ ba kể từ khi liên Triều bị chia cắt cách đây 70 năm. Tuy nhiên, cơ hội diễn ra sự kiện này dường như khá thấp khi hai bên vẫn đang bất đồng về các điều kiện tổ chức gặp mặt.
Triều Tiên tuần trước yêu cầu Hàn Quốc dỡ bỏ lệnh trừng phạt mà chính phủ của ông Lee từng áp đặt trước khi nối lại đối thoại.
Anh Ngọc