Họ còn quyên góp tiền cho các chiến binh nước ngoài và trở nên cực đoan đến mức ít nhất một người sẵn sàng đến Syria đánh bom tự sát. Những người phụ nữ bị bắt vào tháng 9 theo Luật An ninh Nội địa Singapore vì nghi ngờ tham gia các hoạt động tài trợ khủng bố và phải đối mặt với án tù lên đến 10 năm và phạt tiền lên tới 500.000 đô Sing (362.000 USD).
Một cô giúp việc lau cửa sổ căn hộ tại Jakarta. Ảnh: AFP. |
Các chuyên gia về khủng bố cho biết họ không phải là những người giúp việc duy nhất bị cực đoan hóa khi làm việc tại các thành phố lớn của châu Á như Singapore và Hong Kong. Mất đi địa bàn ở Trung Đông, IS chuyển hướng sang châu Á và ngày càng tăng cường nhắm mục tiêu vào những người này.
"Họ trở thành 'con mồi' của các nhóm chiến binh, những người xem họ là "con ngỗng đẻ trứng vàng". Họ có thu nhập ổn định, nói được tiếng Anh và thường quen biết nhiều người nên trở thành mục tiêu lý tưởng", Nava Nuraniyah, nhà nghiên cứu tại Viện Phân tích Chính sách Xung đột (IPAC), một nhóm nghiên cứu của Indonesia, cho biết.
Khoảng 250.000 lao động nhập cư làm nghề giúp việc ở Singapore và 385.000 người tại Hong Kong. "Đại đa số lao động nước ngoài tuân thủ luật pháp và đóng góp tích cực cho xã hội", phát ngôn viên Bộ Nội vụ Singapore cho biết. "Tuy nhiên, vẫn có những cá nhân tiếp tục bị cực đoan hóa bởi hệ tư tưởng bạo lực của IS".
Các chuyên gia khủng bố cho biết hầu hết cô gái bị cực đoan hóa là công dân Indonesia, quốc gia có dân số theo đạo Hồi lớn nhất thế giới. Năm 2015 - 2017, IPAC phát hiện mạng lưới ít nhất 50 phụ nữ Indonesia làm bảo mẫu, người giúp việc hoặc chăm sóc người già ở nước ngoài, bị cực đoan hóa. Trong số này, 43 người ở Hong Kong, 4 người ở Singapore và ba người ở Đài Loan. Theo một nguồn tin giấu tên ở Indonesia, ít nhất 20 người giúp việc đã bị trục xuất về nước.
Những phụ nữ bị IS dụ dỗ thường từng trải qua biến cố hoặc sự kiện đau thương. Quá trình cực đoan hóa có thể diễn ra rất nhanh. Một người giúp việc Indonesia ở Hong Kong đã trở thành người ủng hộ tận tụy cho IS trong chưa đầy một năm.
"Họ từng trải qua ly hôn, nợ nần hoặc chịu cú sốc văn hóa khi chuyển đến một nơi rất khác với quê nhà, đó là những vấn đề phổ biến mà lao động nhập cư gặp phải", Nuraniyah nói.
Sống xa nhà trong một môi trường xa lạ, đôi khi bị chủ đối xử tệ bạc, họ rất dễ bị tiêm nhiễm những lời rao giảng trên mạng. "Họ cô đơn nên cảm thấy cần phải tham gia các cộng đồng với những người Indonesia khác, trên mạng hoặc ngoài đời thực", Diovio Alfath, làm việc tại Liên minh Xã hội Dân sự Chống lại Chủ nghĩa Cực đoan Bạo lực (C-Save), tổ chức Indonesia giúp đỡ cải tạo nạn nhân bị cực đoan hóa, nói. "Họ tìm kiếm những người có thể cho họ lời khuyên và dễ lung lay trước các thông điệp IS cố gắng tiêm nhiễm".
Họ có thể tiếp cận với IS qua những người bạn trên Facebook hay tự mình tìm kiếm các trang của chiến binh nổi tiếng. Một số người giúp việc cũng lôi kéo các cô gái khác khi họ tham gia những nhóm cầu nguyện hay gặp mặt tán gẫu vào ngày nghỉ.
"Tôi bắt đầu nghe chương trình ghi âm Salafi (một nhánh của Hồi giáo dòng Sunni) trong khi dọn dẹp nhà cửa", một người giúp việc Indonesia từ Semarang làm việc tại Singapore nói. "Trên Facebook, tôi theo dõi những người có vẻ là người Hồi giáo vì tôi cần những người bạn có thể chỉ dẫn cho mình".
Cô rất thương cảm khi xem một tài khoản Instagram đăng hình ảnh các nạn nhân Hồi giáo ở Syria. Sau đó cô quen một người bán thịt Indonesia 29 tuổi sống tại Batam qua mạng. Anh ta xúi giục cô đến Syria để gia nhập IS. Nhưng chính phủ Singapore phát hiện ra kế hoạch và trục xuất cô này năm 2017.
Sau khi các chiến binh thiết lập mối quan hệ gần gũi với các cô giúp việc và trở thành "bạn trai" của họ, các cô gái được mời vào phòng chat bí mật trên ứng dụng được mã hóa.
"Đó là nơi những việc quan trọng như thiết kế bom và phối hợp hành động được bàn bạc", Zachary Abuza, chuyên gia về hoạt động của IS ở Đông Nam Á tại Đại học Chiến tranh Quốc gia ở Washington, cho biết. Có hàng trăm nhóm trên Telegram - ứng dụng mã hóa IS thường sử dụng - dành cho những người ủng hộ phong trào Hồi giáo. Nhiều nhóm trong số đó có nội dung dành riêng cho phụ nữ, như lời khuyên về các vấn đề nữ giới và nuôi dạy trẻ em.
Sau khi quá trình cực đoan hóa hoàn thành, một số ít người giúp việc kết hôn với các bạn trai jihad. Một phụ nữ Indonesia làm việc tại Hong Kong đã quay lại Banten, tây Java, vào năm 2015 để trở thành vợ hai của Adi Jihadi, chiến binh bị bắt năm 2017 vì mua vũ khí và huấn luyện ở Mindanao. Anh ta có liên quan đến Isnilon Hapilon, người được coi là thủ lĩnh IS ở Đông Nam Á. Jihadi sau đó thừa nhận đã cung cấp vũ khí được sử dụng trong vụ tấn công năm 2016 ở Jakarta khiến 8 người chết.
Những người khác đảm nhận vai trò lớn hơn, trở thành nhà tài trợ, tuyển mộ và điều phối viên. "Một số người giúp việc đã hỗ trợ tài chính hoặc hậu cần cho IS, như chứa chấp các chiến binh trên đường tới Syria", Alfath nói.
Một phụ nữ 36 tuổi từ Trung Java sống tại Hong Kong đã quyên tiền từ bạn bè và gửi cho tổ chức jihad ở Indonesia. Cô cũng lo liệu vé máy bay cho các chiến binh Indonesia đến Syria, thường là đi qua Hong Kong.
Vào ngày nghỉ, đôi khi cô tham dự các lớp học của Nhóm Phục vụ Hồi giáo, tổ chức do Wael Ibrahim, ca sĩ nhạc pop Ai Cập trở thành học giả Hồi giáo, sáng lập. "Cô ấy thường đi cùng một người bạn và rất ít phát biểu", anh kể. "Nhưng sau đó, cô ấy lớn tiếng đặt câu hỏi tại sao chúng tôi không ủng hộ IS". Cuối cùng Ibrahim phải loại cô ra khỏi lớp. Tháng 7/2017, cô bị trục xuất trở về Indonesia.
Một số cô giúp việc thậm chí còn đến vùng chiến. Trong số 50 người IPAC đã xác định, ít nhất 12 người cố gắng đến Syria qua Hong Kong kể từ tháng 6/2017. 4 người bị chặn và bị trục xuất về Indonesia, theo báo cáo của IPAC.
Hai trong số những phụ nữ Indonesia bị bắt ở Singapore đã nung nấu ý định tới Syria, một trong số họ thậm chí còn tuyên bố muốn trở thành kẻ đánh bom tự sát cho IS ở Syria.
Hai cô gái cũng bị xúi giục di cư đến miền nam Philippines. Các chuyên gia cho biết IS đang củng cố địa bàn ở Đông Nam Á và những người ủng hộ IS gần đây bắt đầu đổ về Philippines. "Sau năm 2017, khi IS bắt đầu mất địa bàn ở Trung Đông, thông điệp của họ đã thay đổi", Abuza nói. "Họ khuyến khích các chiến binh đến Mindanao, Philippines và thành lập một 'nhà nước Hồi giáo' ở đó".
Một số tổ chức Hồi giáo ở Philippines và Indonesia, bao gồm Abu Sayyaf, nhóm Maute và Jamaah Ansharut Daulah (JAD), đã thề trung thành với IS.
IS còn huấn luyện người giúp việc thực hiện các cuộc tấn công tự sát, theo IPAC. Dian Yuli Novi, 27 tuổi, từng làm giúp việc tại Đài Loan và Singapore, âm mưu đánh bom bên ngoài dinh tổng thống ở Jakarta. Tháng 8/2017, cô bị kết án 7,5 năm tù.
Ika Puspitasari, 34 tuổi, người giúp việc ở Hong Kong, trở về Indonesia để kết hôn với người đàn ông cô quen qua mạng vào năm 2015. Tháng 12/2016, cô tình nguyện đánh bom tự sát ở Bali vào đêm giao thừa. Cô bị kết án 4 năm 6 tháng tù vào năm 2017 sau khi âm mưu tấn công bị phá.
Giới chức đã chú ý đến việc IS nhắm mục tiêu vào lao động ở Hong Kong và Singapore. "Chính phủ nước sở tại đang tăng cường giám sát các bài đăng trên mạng xã hội và các nhóm để tìm kiếm nội dung liên quan đến khủng bố", Alfath từ C-Save nói. "Nếu họ phát hiện lao động nhập cư đăng thông điệp cực đoan, họ sẽ trục xuất người này".
Singapore trục xuất 16 người về Indonesia kể từ năm 2015. Người phát ngôn của chính phủ cho biết Singapore đã hợp tác chặt chẽ với các tổ chức tôn giáo địa phương và một nhóm cải tạo để tiếp cận cộng đồng lao động nước ngoài thông qua các cuộc gặp ở nhà thờ Hồi giáo hay đại sứ quán.
Hong Kong từ chối cung cấp số liệu về số người bị trục xuất, nhưng một phát ngôn viên cảnh sát cho biết họ "theo dõi sát sao xu hướng khủng bố quốc tế và liên tục đánh giá mối đe dọa khủng bố đối với Hong Kong", bằng cách trao đổi thông tin tình báo với các cơ quan hành pháp khác. Năm 2018, một đơn vị chống khủng bố liên ngành đã được thành lập.
Ba phụ nữ Indonesia bị bắt có thể bị giữ đến hai năm trước khi quá trình xét xử bắt đầu. Phát ngôn viên chính phủ Singapore nói họ "đặt ra mối đe dọa an ninh vì ủng hộ IS" và "các cuộc điều tra về hoạt động tài trợ khủng bố đang diễn ra".
Phương Vũ (Theo CNN)