Hội thảo quốc tế về Biển Đông hôm 19/5 có khoảng 100 khách mời đến từ nhiều nước gồm Đức, Mỹ, Nhật, Nga, Ấn Độ.
Giáo sư Thomas Engelbert, Viện Á - Phi cho biết việc tổ chức hội thảo lần này góp phần giúp giới học giả, các nhà nghiên cứu và người dân Đức có thêm thông tin về vấn đề Biển Đông, từ đó họ có thể góp tiếng nói ủng hộ lẽ phải, sự thật lịch sử. Ông cũng hy vọng những người tham gia hội thảo sẽ lên án những hành động trái với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 và phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế đối với vụ kiện của Philippines.
Giáo sư Engelbert khẳng định vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông là chủ đề mang tính thời sự toàn cầu, thu hút sự quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới.
Tiến sĩ Bill Hayton, Viện nghiên cứu quốc tế Hoàng gia Anh, đã tập trung phân tích về vấn đề lịch sử tuyên bố chủ quyền của các bên ở Biển Đông, lý giải vấn đề tranh chấp Biển Đông hiện nay và toan tính của Trung Quốc thông qua yêu sách "đường lưỡi bò" phi lý.
Ông Hayton là tác giả của nhiều công trình nghiên cứu về Biển Đông, trong đó có cuốn sách "Biển Đông - Cạnh tranh quyền lực ở châu Á".
Trước câu hỏi về phản ứng của Mỹ, Tiến sĩ Hayton cho rằng Mỹ đang cần Trung Quốc hỗ trợ trong vấn đề Triều Tiên nên sẽ không gây áp lực lớn lên vấn đề Biển Đông. Về khả năng Mỹ bảo vệ lợi ích của mình ở khu vực châu Á, ông Hayton cho rằng việc này khó đánh giá vì chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump là "nước Mỹ trên hết".
Ông đưa ra lời khuyên Việt Nam cần phải phát triển kinh tế, thương mại để từ đó có được vị thế tốt hơn. Việt Nam cũng cần duy trì quyền được đánh cá và khai thác dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế của mình.
Tiến sĩ người Anh dự báo Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) chưa thể ra đời trong tương lai gần, do còn quá nhiều sự khác biệt giữa Trung Quốc và ASEAN. Tuy nhiên ông cho rằng các bên có thể ký kết một số văn bản, ví dụ như Trung Quốc cam kết ngừng xây dựng tại các thực thể trên Biển Đông.
Các đại biểu tham dự đã thảo luận và đưa ra các quan điểm, đặt ra nhiều câu hỏi dành cho các chuyên gia để làm rõ hơn vấn đề tranh chấp Biển Đông hiện nay. Họ dành mối quan tâm lớn đến các hành động phi pháp đang diễn ra như bồi đắp và quân sự hóa các đảo và đá, nguy cơ gây mất an ninh đối với tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới.
Minh Đức