Quân nhân Venezuela tham gia tập trận Zamora 200. Ảnh: Reuters. |
Khoảng 200 binh sĩ Venezuela lưu vong ở Colombia dưới sự chỉ huy của cựu đại tướng Cliver Alcala cuối tháng trước chuẩn bị vũ khí và lên kế hoạch vượt biên tấn công quân chính phủ làm nhiệm vụ tại biên giới để dọn đường cho đoàn xe chở hàng viện trợ của Mỹ vào nước này, Bloomberg ngày 6/3 đưa tin.
Tuy nhiên, chính phủ Colombia đã phát hiện kế hoạch và cấm nhóm lính Venezuela này manh động do lo ngại vụ tấn công sẽ làm bùng nổ xung đột vũ trang giữa hai quốc gia Nam Mỹ. Phát ngôn viên của chính phủ Colombia chưa đưa ra bình luận về sự việc này.
Mỹ, Brazil và Colombia là những quốc gia đầu tiên công khai ủng hộ thủ lĩnh đối lập Venezuela Juan Guaido sau khi chính trị gia này tự phong là "tổng thống lâm thời" ngày 23/1. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton tuyên bố nước này bảo lưu khả năng can thiệp quân sự vào Venezuela nếu Tổng thống Nicolas Maduro không từ chức và chuyển giao quyền lực cho Guaido.
Tuy nhiên, ngoài những tuyên bố nhằm gây áp lực về chính trị và ngoại giao, chưa một quốc gia ủng hộ Guaido nào có động thái triển khai quân đội trên thực địa để can thiệp vào Venezuela. Các chuyên gia cảnh báo một chiến dịch quân sự nhằm vào Venezuela sẽ tốn kém hàng tỷ USD và cần tối thiểu hàng chục nghìn quân để đối phó với Lực lượng Vũ trang Quốc gia Bolivar (FANB) có 350.000 quân thường trực và khoảng hai triệu quân dự bị.
Đến nay, mới chỉ có vài trăm binh sĩ Venezuela, chủ yếu là những người có quân hàm thấp, đào ngũ và chạy sang nước láng giềng Colombia. Ngay trong nội bộ đội quân lưu vong này cũng đang nổ ra tranh cãi về tính khả thi của chiến dịch chống lại quân đội chính phủ.
Theo nhận định của chuyên gia Hector Schamis, các binh sĩ Venezuela lưu vong cần có sự trợ giúp từ quân đội nước ngoài với sự phê chuẩn của Liên Hợp Quốc, điều khó có thể xảy ra ở thời điểm hiện tại khi Nga và Trung Quốc không chấp thuận đề xuất của Mỹ về vấn đề Venezuela. Kế hoạch tấn công bột phát của nhóm lính trên cho thấy kế hoạch lật đổ Maduro, từng được Mỹ coi là "không thể tránh khỏi, đang ngày càng trở nên hỗn loạn và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Căng thẳng giữa phe đối lập và chính phủ Venezuela lên cao liên quan đến vấn đề hàng viện trợ nhân đạo của Mỹ. "Tổng thống lâm thời" tự phong Guaido yêu cầu quân đội Venezuela cho hàng viện trợ đi qua biên giới, trong khi Tổng thống Maduro kiên quyết từ chối và cáo buộc số hàng này là cái cớ cho âm mưu can thiệp quân sự. Venezuela hiện chỉ chấp nhận hàng viện trợ của một số quốc gia như Nga, Cuba và Trung Quốc cùng một số tổ chức quốc tế.
Quân đội Venezuela được lệnh tăng cường lực lượng tới vùng giáp biên Brazil và Colombia sau khi chính quyền Tổng thống Maduro ra lệnh đóng cửa các khu vực này để ngăn hàng viện trợ Mỹ đi qua biên giới. Một phần hải phận Venezuela trên biển Caribe cũng bị phong tỏa. Hồi đầu tháng 2, quân đội Venezuela tổ chức cuộc tập trận lớn nhất trong vòng 200 năm qua để đối phó với kịch bản bị nước ngoài can thiệp quân sự.
Nguyễn Tiến