Gina Haspel, tân giám đốc CIA. Ảnh: AFP. |
Những tài liệu mới được giải mật của Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã tiết lộ chi tiết những biện pháp thẩm vấn tàn bạo mà một nghi phạm khủng bố phải chịu khi bị giam giữ tại nhà tù bí mật mang mật danh "Green" của CIA ở Thái Lan. Cơ sở này từng do Gina Haspel, người nhậm chức giám đốc CIA hồi tháng 5, điều hành, Los Angeles Times hôm nay đưa tin.
Các trang tài liệu đều tập trung vào việc thẩm vấn Abd al Rahim al Nashiri, công dân Arab Saudi bị tình nghi giúp lên kế hoạch vụ đánh bom năm 2000 nhằm vào tàu khu trục Cole của Mỹ đậu tại cảng Yemen, khiến 17 thủy thủ thiệt mạng. Nashiri bị bắt tại Dubai hồi tháng 10/2002 và được chuyển tới nhà tù bí mật ở Thái Lan vào giữa tháng 11. Y bị thẩm vấn trong ba tuần. Hiện y bị giam tại nhà tù Vịnh Guantanamo.
Theo tài liệu, trong một cuộc "thẩm vấn tích cực" diễn ra vào rạng sáng, nghi phạm "được cảnh báo không nói dối và nếu nói dối, y sẽ phải chịu hậu quả, cuộc sống sẽ trở nên tồi tệ". Thời điểm đó, vụ tấn công khủng bố 11/9 mới diễn ra gần một năm, những người thẩm vấn yêu cầu Nashiri cung cấp thông tin về các âm mưu khủng bố trong tương lai. Khi anh ta không trả lời ngay, "các nhân viên an ninh đã cởi quần áo tù nhân, người thẩm vấn nói họ biết anh ta đang dối trá". Người thẩm vấn tiếp tục đòi câu trả lời, "tù nhân rên rỉ rằng anh ta sẽ làm bất kỳ điều gì họ muốn".
Cuộc thẩm vấn kết thúc khi một trong những người thẩm vấn chỉ vào "chiếc hộp lớn" ở góc phòng và nói với Nashiri: "Đây là nhà mới của anh". Nashiri bị trùm đầu và khóa kín trong hộp có kích thước bằng chiếc quan tài suốt 12 tiếng.
Những cuộc thẩm vấn khắc nghiệt diễn ra trong nhiều ngày, thỉnh thoảng kéo dài vài tiếng mỗi ngày. Người thẩm vấn liên tục đòi "dội tường" Nashiri, tức ném anh ta vào tường, rồi sau đấy nhốt Nashiri vào chiếc hộp thậm chí còn nhỏ hơn trước.
Nashiri cũng bị áp dụng biện pháp "trấn nước". Đây là quá trình làm tù nhân nghẹt thở bằng cách che một tấm vải lên mặt rồi liên tục đổ nước để ngăn họ hít thở. Tù nhân sẽ có cảm giác như bị chết đuối, dẫn tới hoảng loạn. Sau hình phạt, Nashiri "hứa sẽ khai tất cả nhưng cũng thêm rằng anh ta không biết bất cứ điều gì".
Nghi phạm khủng bố Abd al Rahim al Nashiri. Ảnh: Invex News. |
Không có bằng chứng cho thấy Nashir đã cung cấp những thông tin tình báo hữu ích về các âm mưu tấn công khủng bố. Một báo cáo từ các thành viên đảng Dân chủ thuộc Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ năm 2014 nhấn mạnh những biện pháp tra tấn tàn bạo không giúp gì trong việc ngăn chặn các vụ tấn công khủng bố tiềm tàng. Chúng đôi khi còn dẫn đến những lời thú tội sai sự thật bởi các nghi phạm chỉ muốn chấm dứt những hình phạt họ phải chịu.
Cái tên Gina Haspel không xuất hiện trong các tài liệu mới được giải mật. Tuy nhiên, theo Tom Blanton, giám đốc Cục Lưu trữ An ninh Quốc gia Mỹ, Haspel đã ủy quyền hoặc cho phép cấp dưới thực hiện các biện pháp tra tấn bởi bà là người đứng đầu cơ sở giam giữ.
CIA chưa bao giờ công khai thừa nhận Haspel quản lý nhà tù bí mật ở Thái Lan trong thời gian Nashiri bị thẩm vấn. Họ cũng không công khai xác nhận sự tồn tại của cơ sở bí mật này. CIA từ chối bình luận về những tài liệu mới giải mật.
Hồi tháng 5, Haspel gặp không ít trở ngại trong quá trình phê chuẩn chức vụ giám đốc CIA vì bê bối tra tấn tù nhân. Tại buổi điều trần, Haspel khẳng định bà sẽ không tái diễn các chương trình thẩm vấn và giam giữ gây tranh cãi.