"Chúng ta có quan điểm giống nhau về Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS). Quan điểm của Anh vẫn là bất cứ tranh chấp nào đều phải được giải quyết trên cơ sở luật pháp", bà Heather Wheeler, Thứ trưởng Ngoại giao Anh phụ trách về khu vực châu Á và Thái Bình Dương, trả lời câu hỏi của VnExpress về hợp tác Việt - Anh về an ninh ở Biển Đông, khi Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN và là thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc trong năm 2020.
Phát biểu được bà Wheeler đưa ra tại họp báo hôm 17/1 ở Hà Nội, trong chuyến thăm Việt Nam kéo dài hai ngày 15/1 và 16/1. Chuyến thăm diễn ra khi hai nước đang kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược.
Thứ trưởng Wheeler cho rằng 2020 sẽ là một năm tuyệt vời với Việt Nam, khi vừa là Chủ tịch ASEAN, vừa là ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Bà đánh giá đây sẽ là cơ hội để Việt Nam tham gia giải quyết những vấn đề quốc tế lớn, chẳng hạn như vấn đề Syria hoặc các nơi khác.
"Nhưng tôi tin rằng điều quan trọng nhất là đất nước các bạn tin tưởng vào hệ thống quốc tế dựa trên luật pháp cũng như UNCLOS. Đây sẽ là hai lĩnh vực mà Việt Nam sẽ dẫn đầu trong vai trò kép năm 2020. Tôi cũng cho rằng đó là cách làm chính trị chững chạc và tôi hoan nghênh các bạn vì điều đó", bà nói.
Thứ trưởng Ngoại giao Anh cũng khẳng định hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ rất mạnh mẽ và các tranh chấp cần phải được giải quyết thông qua các kênh pháp lý, thay vì đe dọa sử dụng vũ lực.
Bà Wheeler cho rằng với một quốc gia ven biển như Việt Nam, UNCLOS là một văn bản rất quan trọng và việc Việt Nam ủng hộ UNCLOS cũng đồng nghĩa với việc ủng hộ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
"Đó là một trong những lý do khiến Việt Nam và Anh hợp tác đầy đủ với nhau về các vấn đề liên quan", bà nói. Thứ trưởng Wheeler cũng khẳng định việc có lực lượng trên biển mạnh là điều rất quan trọng, cho biết một tàu lớn của Anh sẽ thăm Việt Nam trong thời gian tới, nhưng không nêu cụ thể.
Thứ trưởng Ngoại giao Anh Wheeler, giữa, trong cuộc họp báo hôm 17/1 tại Hà Nội. Ảnh: Đại sứ quán Anh tại Việt Nam. |
Phát biểu tại họp báo, Đại sứ Anh tại Việt Nam Gareth Ward nhấn mạnh Anh có mối quan hệ hợp tác mạnh mẽ với Việt Nam về an ninh, trong đó có các vấn đề an ninh trên biển.
"Chúng tôi có chung quan điểm về luật hàng hải phù hợp với UNCLOS và quân đội hai nước cũng thường xuyên tiếp xúc, trong đó có những chuyến thăm của tàu chiến", Đại sứ Ward nói. Ông khẳng định Anh cũng có hợp tác quốc phòng mạnh mẽ với các nước trong khu vực, có đối thoại quốc phòng với nhiều thành viên ASEAN.
Trong hợp tác sông Mekong, Đại sứ Ward cho hay Anh đã công bố dự án hỗ trợ nghiên cứu ở Đồng bằng sông Cửu Long và đồng bằng sông Hồng của Việt Nam. Theo đó, các cơ quan chính phủ, viện nghiên cứu, đại học của Việt Nam có thể xây dựng hệ thống dữ liệu liên quan đến sử dụng nước, biến đổi khí hậu, tác động đến sinh kế của người dân, từ đó giúp tư vấn các chính sách ứng phó hợp lý.
Trong chuyến thăm Việt Nam lần này, bà Wheeler đã đến Nghệ An, một trong các địa phương có nạn nhân thiệt mạng trong vụ 39 người gặp nạn ở Anh cuối tháng 10/2019. Trao đổi với chính quyền địa phương, Thứ trưởng Ngoại giao Anh nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc giáo dục người dân về các nguy cơ cũng như cách xác định những tổ chức tội phạm buôn người để đưa ra biện pháp ngăn chặn.