Mặt trước đồng Double Eagle. |
Kỷ lục trước đây thuộc về 1 đồng xu bạc 1804 của Mỹ, được trả 4,1 triệu USD hồi tháng 8/1999 tại New York.
Người mua phải trả 6,6 triệu USD cho đồng xu vàng, cộng với 20 USD giá trị bề mặt của đồng xu và chi phí 15% cho nhà bán đấu giá. Tổng cộng là 7,6 triệu USD.
Câu chuyện về đồng Double Eagle bắt đầu từ năm 1933, khi Đại suy thoái đang diễn ra và ngay trong năm đầu tiên Franklin D. Roosevelt nắm quyền tổng thống.
Mặt sau đồng xu hiếm. |
David Redden, phó giám đốc Sotheby’s cho biết: “Vì người Mỹ tích trữ vàng và tình trạng này nhấn chìm hệ thống tài chính đất nước. Tổng thống Roosevelt, chỉ trong vài ngày sau khi lên nắm quyền, đã ra lệnh giảm giá trị của vàng”.
Kết quả là hàng nghìn người đã đưa vàng vào ngân hàng. Tuy nhiên, không ai ra lệnh cho Cục đúc tiền Mỹ sản xuất thêm những đồng vàng mới. 445.000 đồng Double Eagle mệnh giá 20 USD đã được đúc ra nhưng không cho vào lưu thông.
Ông Redden cho biết: “Đồng xu không phải là tiền tệ cho tới khi được lưu hành. Trước đó, người ta không được phép lấy nó để chi tiêu. Nó đơn giản chỉ là một mảnh hình tròn bằng vàng. Năm 1937, Bộ Ngân khố đã ra lệnh nung chảy toàn bộ số Double Eagle đã đúc ra”.
Tuy nhiên, một số đồng may mắn không bị phá huỷ. Vài năm trước, cơ quan mật vụ Mỹ phát hiện George McCann, một thủ quỹ của Cục đúc tiền, đã đánh cắp 10 đồng.
Năm 1944, các nhân viên của Quốc vương Farouk (Ai Cập) - một nhà sưu tầm tem, đồng xu, dao cạo cũ – đã xin phép đưa một đồng Double Eagle ra nước ngoài. Tuy nhiên, phải vài tuần sau khi giấy phép được cấp thì mọi người mới hay không ai được phép sở hữu đồng tiền đó và rõ ràng là nó đã bị ăn cắp từ Cục đúc tiền.
Dần dần, Bộ Ngân khố và các cơ quan liên bang khác đã tìm ra 9 đồng xu, còn đồng thứ 10 ở trong bộ sưu tập của Quốc vương Farouk. Tuy nhiên, bầu không khí chính trị thời kỳ đó đã cản trở việc lấy lại đồng Double Eagle cuối cùng. Redden nói: “Năm 1944, Chiến tranh Thế giới II đang diễn ra. Ai Cập nằm ở vị trí chiến lược quan trọng trên Địa Trung Hải. Đó không phải là thời điểm đòi lại một đồng xu”.
Những chuyên gia săn lùng đồng xu đã phải đợi đến năm 1952, khi Quốc vương Farouk bị lật đổ và bộ sưu tập nổi tiếng của ông được đưa ra bán đấu giá để lấy lại Double Eagle.
Nhưng như một trò ảo thuật, đồng xu đã biến mất. Nhà chức trách không tìm ra dấu vết của nó trong hơn 45 năm. Phải đến năm 1996, nhà buôn bán đồng xu Anh, Steven Fenton mới đưa Double Eagle ra tại khách sạn Waldorf Astoria, thành phố New York để bán cho một nhà sưu tập Mỹ. Tuy nhiên, cơ quan mật vụ Mỹ đã giữ đồng xu còn Fenton bị tống vào nhà giam. Ông này ra hầu toà và đòi quyền sở hữu Double Eagle với chính phủ Mỹ. Còn đồng xu thì được cất giữ tại một nơi an toàn: nhà hầm trong Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC). Vài tuần trước vụ 11/9, vụ việc đã được giải quyết bên ngoài toà án. Double Eagle được đưa tới pháo đài Knox, Kentucky.
Điều thú vị là sau khi trả hàng triệu đôla cho đồng Double Eagle, người thắng đấu giá sẽ phải trả thêm 20 USD. Bộ Ngân khố sẽ đưa 20 USD này vào lưu thông.
Nguyễn Hạnh (theo CNN)