Trong cuộc chiến chống Covid-19, 11 tổ chức nghiên cứu y khoa quốc tế của Mỹ và Canada hợp tác tìm hiểu liệu tế bào miễn dịch hoạt động thái quá tạo ra bẫy bạch cầu trung tính ngoại bào (Neutrophil Extracellular Traps - NET) có phải nguyên nhân gây ra những ca bệnh nặng nhất hay không. Liên minh mang tên NETwork, bao gồm các thành viên chính là Phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor, Viện Nghiên cứu Y khoa Feinstein và Viện Nghiên cứu Trung tâm Y tế Đại học McGill (RI-MUHC).
Nghiên cứu của NETwork công bố ngày 16/4 trên tạp chí Experimental Medicine mô tả những bệnh nhân nhiễm Covid-19 nặng phát triển Hội chứng suy hô hấp cấp nặng người lớn (Acute Respiratory Distress Syndrome - ARDS), viêm phổi, tiết dịch nhầy ở đường thở, tổn thương phổi diện rộng và đông máu. Giai đoạn cuối này rất khó xử lý. Trong tình huống xấu nhất, bệnh nhân cần dùng máy thở xâm lấn và có nguy cơ tử vong.
Theo NETwork, dạng nặng của Covid-19 có thể là kết quả từ những tế bào bạch cầu hoạt động thái quá gọi là bạch cầu trung tính. Là một phần hệ miễn dịch của cơ thể, tế bào bạch cầu trung tính phát hiện vi khuẩn và tấn công bằng mạng lưới ADN mỏng nhẹ chứa enzyme độc của chúng gọi là NET. NET có thể bẫy và tiêu hóa mầm bệnh nhưng trong trường hợp ARDS, chúng phá hủy phổi và các cơ quan nội tạng khác.
"Dựa trên những điểm tương đồng rõ rệt giữa biểu hiện lâm sàng của Covid-19 dạng nặng và nhiều bệnh khác do NET gây ra như ARDS, chúng tôi cho rằng NET đóng vai trò lớn", tiến sĩ Betsy Barnes, giáo sư ở Viện Feinstein, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết. "Khi có sẵn mẫu vật từ bệnh nhân, điều quan trọng là xác định sự tồn tại của NET có gắn liền với mức độ nghiêm trọng và những đặc điểm lâm sàng của Covid-19 hay không".
Theo tiến sĩ Mikala Egeblad, nhà sinh vật học ung thư ở Phòng thí nghiệm Cold Spring Harbor, thành viên nhóm nghiên cứu, NET được nhận dạng vào năm 2004 nhưng nhiều nhà khoa học chưa bao giờ nghe về chúng. Phần lớn các nhà nghiên cứu trong nhóm NETwork đã tìm hiểu về NET ở những bệnh khác nên không xa lạ khi xem xét triệu chứng của bệnh nhân Covid-19.
Tiến sĩ Jonathan Spicer, nhà khoa học lâm sàng ở RI-MUHC kiêm phó giáo sư Giải phẫu ở Đại học McGill đã quan sát những tác động của Covid-19 ở bệnh nhân. "Chúng tôi gặp bệnh nhân bị tổn thương phổi nặng gọi là ARDS, một vấn đề nghiêm trọng do NET gây ra và cũng xuất hiện ở bệnh nhân cúm nặng. Ngoài ra, đường thở của họ bị dịch nhầy lấp đầy và khác với phần lớn ca viêm phổi, họ có xu hướng hình thành những cục máu đông nhỏ khắp cơ thể ở tốc độ nhanh hơn nhiều so với bình thường. NET cũng có trong máu của bệnh nhân bị sốc nhiễm khuẩn hoặc ung thư", Spicer cho biết.
Hiện nay, các nhà nghiên cứu ở 11 viện của NETwork đang tìm hiểu liệu NET có phải đặc điểm phổ biến ở bệnh nhân Covid-19 hay không. Nếu phát hiện của họ cho thấy NET gây triệu chứng nặng, họ có thể triển khai cách điều trị mới nhằm giúp người bệnh hồi phục.
An Khang (Theo Sci Tech Daily)