Tôi 25 tuổi, mới ra trường và bắt đầu dấn thân vào những hoài bão của mình. Tôi đứng đây nhìn lại đằng sau những năm tháng đã đi qua, chỉ thấy một con đường chắp vá và khúc khuỷu. Tôi sinh ra trong một gia đình nghèo nhưng ba mẹ rất chịu khó làm lụng. 20 năm trời, từ bàn tay trắng ba mẹ đã xây dựng được cơ ngơi khấm khá nhất làng. Sinh ra từ trong nghèo khó, thấm thía nỗi đắng cay của những năm tháng bần hàn nên ba mẹ luôn ép chúng tôi phải học, đưa vào đầu chúng tôi tư tưởng: “Học sẽ làm cuộc đời con sáng láng hơn, học là có tất cả”. Bởi vậy ba mẹ luôn cho anh em tôi xem những tấm gương nghèo vượt khó học giỏi, các cuộc thi trí tuệ và chọn cho tôi lớp chọn, lớp năng khiếu để học.
Ba luôn ép tôi phải học, quên đi những ngày thứ 7, chủ nhật mà chưa từng hỏi chúng tôi thích gì, muốn gì. Ngày vào tiểu học, cặp sách tôi nặng trĩu đôi vai. Tôi học trong một lớp học tốt nhưng hoàn toàn xa lạ với mình. Tôi bị cô lập trong cái thế giới ấy bởi học dốt, con nông dân, nhìn bẩn thỉu, xấu xí và những đứa còn lại trong lớp là con công nhân. Bởi vậy, tôi luôn cố bày trò nghịch ngợm để được bạn bè và cô giáo chú ý, kết quả chỉ nhận lại những ánh mắt khinh bỉ, cái bĩu môi dè bỉu của đám bạn và tiếng nguýt dài, lắc đầu của cô giáo.
Về đến nhà, ba mẹ chỉ yêu cầu tôi học, nếu bị điểm kém sẽ bị phạt. Nhiều lần vì sợ la mắng, phạt roi mà tôi phải xé những trang điểm kém đi, rồi nói dối. Những lần bị phát hiện nói dối, tôi bị ba mẹ mắng, chì chiết: học dốt, học ngu, cái thứ đầu óc bã đậu... Có lần tôi bị mẹ đánh và mắng thậm tệ trước rất nhiều người. Những năm tháng ấy, từ một đứa ngỗ nghịch, ham chơi, tôi dần thu mình lại, sống trong thế giới nội tâm. Tôi ngại nói chuyện, tự ti về bản thân, chịu đựng tất cả những gì bất công với mình, dần dần khi trái tim như lạc lối với những câu hỏi: “Tôi sinh ra để làm gì? Tại sao linh hồn này lại chọn thân xác này”, tôi đã nghĩ đến chuyện tự tử. Những năm tháng từ cấp 2 đến cấp 3 tôi luôn bị ám ảnh và sống khép kín với những người xung quanh. Ba hay nói: “Con không được tự hào với chính mình, phải khiêm tốn con ạ". Ba mẹ chưa một lần khen dù tôi đã thi đỗ cấp 3 với số điểm cao, nhiều năm cấp 2 là học sinh giỏi.
Năm tôi thi đại học, cả lớp đỗ, tôi trượt nguyện vọng 1, tôi không học nguyện vọng 2 mà ở nhà phụ giúp ba mẹ công việc và ôn thi. Năm sau có đứa em họ ít hơn một tuổi thi đại học với tôi, kết quả nó đỗ trường nổi tiếng và tôi trượt lần hai. Tôi hụt hẫng, buồn chán, trái tim vụn nát vì một lời hứa chưa thành: “Con sẽ đỗ trường đó cho ba". Đứa em họ được ba khen bao nhiêu thì ba lại càng im lặng bấy nhiêu với tôi, trong ánh mắt của ông là cả một nỗi thất vọng tột cùng. Ngày nó lên đường đi học, chú tôi (bố đứa em họ đỗ đại học) buông lời cay đắng với tôi: “Rồi mày cũng chẳng nên trò trống gì đâu”, tôi hiểu ý chú và chỉ cúi đầu, lặng lẽ quay đi. Tôi gượng dậy đi tìm nguyện vọng 2, năm đó điểm tôi thi còn thấp hơn cả năm đầu tiên nên tôi tìm được một trường đại học dân lập với mức học phí cao ngất ngưởng, ba lặng lẽ cấp tiền cho tôi đi học tiếp.
Tôi vào ngôi trường đó với một tâm trạng chán nản vô cùng, kết quả đã bỏ học nửa kỳ và nghỉ hẳn khi sang kỳ 2 để ở nhà ôn thi lại lần 3 với quyết định đỗ và học tiếp, hoặc là trượt và ở nhà làm phu hồ. Tôi miệt mài ôn luyện, tự làm tất cả vì một lời hứa chưa thể thực hiện xong. Tôi tự ôn thi, tự tìm phòng thi, tự kiếm chỗ trọ và đi thi. Ngày thi hơi chạnh lòng khi thấy các em ít hơn tôi đều có ba mẹ đi cùng. Rồi đến ngày nhận kết quả, tôi đỗ khoa cao nhất trường. Đêm đó tôi không ngủ được, trong phút chốc gần như cả những năm tháng đau buồn đã đi qua. Tôi gọi điện ngay cho ba và thông báo, ba chỉ nói: “Được”, nhưng trong giọng nói ba đã cố che đi niềm vui nghẹn ngào. Ngày tôi vào đại học, được ba mẹ sắm cho đủ cả quần áo, giày dép nhưng không có cái laptop. Tôi cũng hài lòng vì cảm thấy mình còn nợ ba mẹ quá nhiều nên không thể đòi hỏi thêm. Tôi bắt đầu có những người bạn mới, mối quan hệ mới và tin tưởng mãnh liệt rằng đại học sẽ cho tôi tất cả, cứ học rồi đâu sẽ vào đấy.
Tôi học chăm nên những năm đầu có kết quả tạm được, tôi nhận ra những đứa không học chúng nó vẫn được điểm cao thì tại sao mình lại phải chăm học? Quan trọng hơn học cái này giúp gì cho mình sau này? Tôi lang thang với những câu hỏi và dần xao nhãng việc học, nhưng vẫn qua môn đàng hoàng với điểm số ổn định. Tôi thích nói về hoài bão, dự định trong tương lai với những người bạn cùng phòng nhưng có vẻ chỉ mỗi tôi quan tâm. Chúng nó thích làm công ăn lương, còn tôi thích những làm những thứ khác biệt. Những ngày đi thực tập rồi xin việc tôi mới thấm thía những điểm hạn chế trong giao tiếp, sự tự tin của bản thân, đó là hậu quả của những năm tháng khép mình, ngại giao tiếp, tự ti. Tôi hiểu rằng mình cần phải khắc phục để đạt được hoài bão, để lột xác và trở thành con người mà mình mong muốn. Nghĩ là vậy nhưng sao thay đổi nó khó quá!
Đến giờ tôi vẫn tiếp tục đấu tranh với nó. Đã có thời gian tôi oán trách bố mẹ hà khắc với mình, oán trách xã hội quá đặt nặng sĩ diện, vẻ hào nhoáng, đẩy tôi nhiều lần đến cùng cực. Rồi tôi cũng thông cảm, tất cả vì cuộc sống vốn dĩ nó phải vậy, nếu công bằng với tất cả thì chúng ta cũng chỉ là một bản copy không hơn không kém mà thôi.
Gửi các bậc phụ huynh: Con trẻ cũng là người với đủ ước mơ, khao khát của riêng nó, đừng bắt con theo một cái khuôn mẫu hoàn hảo của ai đó. Đừng áp đặt ước muốn hào nhoáng của mình lên những đứa con. Con là con ba hay con là tấm huân chương của ba? Câu chuyện này là lời tâm sự chân thật suốt hơn 20 năm trên con đường học hành của tôi, mong các bậc làm cha làm mẹ hãy hiểu con mình hơn, đừng đặt ước muốn của mình lên trên ước muốn của con trẻ.
Minh
Độc giả gọi điện tâm sự với biên tập viên theo số 02873008899 - máy lẻ 4529 (trong giờ hành chính). Các chia sẻ của bạn sẽ được đăng tải trên Tâm sự