'Bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể bị thâu tóm'
'Không nên nhìn việc thâu tóm dưới góc độ tiêu cực'
Quá trình tái cấu trúc các công ty chứng khoán mà Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang tập trung triển khai, mở ra nhiều cơ hội cho các đối tác ngoại muốn M&A với các công ty chứng khoán Việt Nam. Ông Phạm Hồng Sơn, Vụ trưởng Vụ Quản lý kinh doanh chứng khoán, Ủy ban chứng khoán chia sẻ trong bài phỏng vấn dưới đây.
- Thưa ông, trong thời gian qua, Ủy ban chứng khoán đã triển khai Đề án tái cấu trúc công ty chứng khoán như thế nào?
- Nội dung tổng thể của quá trình tái cấu trúc công ty chứng khoán được thể hiện chi tiết tại Đề án tái cấu trúc các công ty chứng khoán, mà Bộ trưởng Bộ Tài chính đã phê duyệt tại Quyết định 62/QĐ-BTC.
Việc tái cấu trúc phải bắt nguồn từ nội tại của các công ty. Trong thời gian qua, các công ty đã có nhiều động thái tích cực cho hoạt động tái cấu trúc, để đảm bảo chỉ tiêu an toàn tài chính. Ví dụ như: cắt giảm chi phí hoạt động, tổ chức lại bộ máy quản lý, nhân sự, tăng vốn, rút bớt nghiệp vụ, thu hồi nợ, bán tài sản có mức độ rủi ro cao…
Để thực hiện Đề án tái cấu trúc, các biện pháp trọng tâm được triển khai trong năm 2012 là tăng cường năng lực quản trị và hoạt động của các công ty chứng khoán. Điều này dựa trên ba trụ cột chính: quy định về tỷ lệ an toàn tài chính, quy định về hướng dẫn thông lệ khuôn khổ quản lý rủi ro cho các công ty, quy chế về mô hình cảnh báo sớm để phân loại công ty theo thông lệ quốc tế. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động, để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật. Trên cơ sở báo cáo về tỷ lệ an toàn tài chính của các công ty, Ủy ban chứng khoán đã chính thức công bố danh sách 7 công ty đầu tiên bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt.
- Số lượng các công ty bị kiểm soát đặc biệt không dừng lại ở con số 7, mà sẽ được cập nhật theo từng tháng, thưa ông?
- Ngoài danh sách 7 công ty bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, trong thời gian tới, Ủy ban tiếp tục công bố danh sách các công ty bị kiểm soát đặc biệt theo định kỳ hàng tháng. Cùng với đó, chúng các công ty bị rơi vào diện kiểm soát đặc biệt phải khẩn trương gửi phương án khắc phục tình trạng này lên Ủy ban, để được theo dõi, giám sát chặt chẽ.
- Thưa ông, các công ty không khắc phục được tình trạng bị kiểm soát đặc biệt sẽ phải giải thể, đóng cửa hoạt động?
- Các công ty rơi vào diện bị kiểm soát đặc biệt mà không khắc phục được tình trạng này và có lỗ lũy kế trên 50% vốn điều lệ mà không có những biện pháp khắc phục, thì sẽ đối mặt với nguy cơ bị đình chỉ hoạt động. Dự thảo Thông tư thay thế Quyết định 27/2007/QĐ-BTC hướng dẫn tổ chức và hoạt động công ty chứng khoán đã hướng dẫn việc sáp nhập, hợp nhất, giải thể, phá sản.
- Diễn biến trên sẽ tạo cơ hội M&A tốt cho các nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm quản lý, thưa ông?
- Một mục đích quan trọng được đề cập cụ thể trong Đề án tái cấu trúc các công ty chứng khoán là nâng cao chất lượng hoạt động, năng lực tài chính, quản trị doanh nghiệp và khả năng kiểm soát rủi ro, trên cơ sở đó từng bước thu hẹp số lượng công ty chứng khoán.
Quá trình tái cấu trúc công ty chứng khoán được Bộ Tài chính, Ủy ban triển khai từ đầu năm 2012 đến nay mở ra nhiều cơ hội M&A cho chính các công ty chứng khoán. Các nhà đầu tư khác trong và ngoài nước muốn mua bán, sáp nhập với các công ty chứng khoán Việt Nam cũng có cơ hội. Ủy ban khuyến khích các công ty chứng khoán thực hiện M&A hoặc với các đối tác khác, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực tài chính, nhiều kinh nghiệm trong hoạt động kinh doanh chứng khoán.
- Theo ông, để thành công trong một thương vụ M&A với công ty chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài cần lưu ý những điểm gì?
- Điều quan trọng là các bên cần thống nhất M&A là hoạt động tự nguyện và phải tuân thủ các quy định pháp lý cũng như nguyên tắc thị trường. Khi thực hiện quy trình M&A, các bên cần chủ động thường xuyên công bố thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng để nhà đầu tư, cổ đông nắm được. Khi nhận được phản hồi, thắc mắc của cổ đông hoặc các bên có quyền lợi liên quan, công ty chứng khoán cũng như đối tác M&A cần giải đáp kịp thời. Đây là điều không nên xem nhẹ, bởi xử lý không tốt có thể khiến công ty chứng khoán đối mặt với những khiếu nại phức tạp, ảnh hưởng đến tiến độ M&A.
Với các đối tác nước ngoài muốn M&A với các công ty chứng khoán Việt Nam, cần lưu ý đến yếu tố khác biệt về văn hóa, kể cả tập quán kinh doanh trên thị trường Việt Nam, để không chỉ đảm bảo cho quá trình M&A diễn ra suôn sẻ, mà còn đạt hiệu quả kinh doanh tốt hậu M&A.
(Theo ĐTCK)