Không giác hơi khi có vấn đề về da. |
Các phương pháp chữa bệnh dân gian (giác hơi, cạo gió, cắt lể, châm cứu...) mang tính nguy hiểm ở một mức độ nhất định. Không phải tất cả mọi người đều tiếp nhận được những cách chữa này. Vì vậy, cần nắm bắt tình trạng bệnh tật và thể chất của người bệnh trước khi quyết định sử dụng một trong các phương pháp trên. Sau đây là những điều cần lưu ý khi sử dụng:
- Cạo gió: Có tác dụng giải cảm, giảm các chứng mệt mỏi để hóa giải cơ bắp, phục hồi sức khỏe... Tuy nhiên, không được cạo gió người đang lên cơn động kinh, cơn tăng huyết áp, bị dị ứng ngoài da, nhiễm trùng. Không nên cạo gió quá mạnh, gây bầm tím, trầy da, đau đớn. "Càng đau càng tốt" là một quan niệm sai lầm trong việc cạo gió.
- Cắt lể: Trong phương pháp này, người ta véo lên chỗ da cần lể rồi dùng dao (hoặc kim) để rạch (hoặc chấm) một vết nhỏ (dài 1 mm, sâu 1 mm), nặn máu vài lần và sát trùng cẩn thận. Không nên cắt lể quá sâu, quá rộng gây mất máu vô ích.
Không cắt lể cho người có bệnh ưa chảy máu, tiểu đường, lao phổi nặng, giang mai, bệnh ngoài da. Tuyệt đối không giác ngay trên vết cắt lể.
Hiện nay, người ta loại bỏ dần cách chữa bệnh này vì sợ không đảm bảo vệ sinh vô trùng và do nó rất dễ dẫn đến các bệnh lây nhiễm qua đường máu như viêm gan, HIV/AIDS...
- Kích thích bằng kim tam lăng: Dùng trong trường hợp ngất xỉu do trúng phong (dạng tắc nghẽn mạch máu) hoặc say nắng. Người ta dùng kim Tam lăng (kim sắc có 3 khía) chích vào huyệt Nhân trung của người bệnh nhằm kích thích hệ thống trung khu, làm bệnh nhân tỉnh lại. Kim tam lăng sau khi chích vào huyệt sẽ gây chảy máu tươi tức thời tại chỗ, gọi là hiện tượng "thả máu".
Không dùng liệu pháp này cho người bệnh trúng phong dạng xuất huyết não hay các chứng xuất huyết. Liệu pháp này có tính nguy hiểm rất cao, chỉ nên dùng trong một số trường hợp cấp cứu thật cần thiết. Việc lạm dụng sẽ gây một số tác dụng phụ như chảy máu không cầm, rối loạn hệ thần kinh trung khu.
- Châm cứu: Dùng để chữa các chứng đau mỏi vai và lưng, phong thấp, kinh nguyệt không đều, rối loạn tiêu hóa, bán thân bất toại... Vị trí châm phải chính xác, nếu chạm vào mạch máu sẽ gây chảy máu và bầm tím; nếu trúng dây thần kinh, người bệnh sẽ đau đớn.
Ngoài ra, không thể xoay kim một cách tùy tiện. Chẳng hạn, việc kích thích huyệt Dũng tuyền quá mạnh sẽ ảnh hưởng đến thần kinh trung khu, làm cho người bệnh hưng phấn, dễ mất ngủ. Việc thường xuyên kích thích Hợp cốc cũng có thể dẫn đến suy nhược thần kinh.
Hiện nay, người ta thường dùng kim châm một lần để đảm bảo vệ sinh vô trùng, phòng tránh các bệnh lây qua đường máu.
- Ngải cứu: Dùng lá ngải cứu quấn thành điếu ngải, đốt cháy và hơ nóng trên da như cái mỏ chim mổ (lúc để gần, khi thì để xa) để kích thích huyệt vị. Mục đích là tận dụng sức nóng để đưa chất thuốc ngấm vào cơ thể, kích thích vận hành kinh mạch, giúp chữa các bệnh thuộc hàn như sợ lạnh, sợ gió, cơn đau phong thấp...
Sử dụng liệu pháp này, người bệnh cảm thấy âm ấm cơ thể và dễ chịu. Tuy nhiên, cần đề phòng bỏng khi hơ trên da quá lâu.
Lương y Bàng Cẩm, Sài Gòn Giải Phóng