TMJ là một khớp nhỏ, có kích thước bằng trái ôliu, nằm ở trước tai để nối xương hàm với xương sọ. Hội chứng TMJ là tập hợp của một số triệu chứng liên quan đến sự tổn thương, hao mòn hoặc căng thẳng bất thường đối với khớp ấy. Các triệu chứng có thể gồm:
- Đau ở trong hoặc chung quanh khớp.
- Có tiếng kêu, như lách cách ở khớp đó.
- Không mở rộng miệng được.
- Đau các cơ và co thắt nơi các cơ hàm nối với xương.
- Nhức đầu, đau cổ và vai, đau tai hoặc mắt và khó nhai.
Sau đây là một số nguyên nhân có thể dẫn tới hội chứng TMJ:
- Tổn thương, chẳng hạn như bị đánh trực tiếp vào hàm, bị quật trúng hoặc há quá rộng khi điều trị răng.
- Nghiến răng mạn tính, cắn quá chặt hoặc nhai bằng lợi.
- Viêm khớp.
- Căng thẳng cơ mạn tính do stress, bực bội, buồn chán hoặc ở tư thế không đúng (tác động đến các cơ hơn là khớp)
- Răng mọc không đều làm miệng ngậm không đúng.
Chữa trị tại nhà và điều trị không dùng phẫu thuật sẽ làm giảm hội chứng TMJ. Bác sĩ có thể đề nghị dùng bản nẹp plastic, liệu pháp vật lý hoặc cho thuốc điều trị. Rất ít khi phải dùng phẫu thuật đối với hội chứng TMJ.
Phòng tránh
- Thường xuyên tập thư giãn cơ, nhất là trước khi đi ngủ.
- Không nhai thực phẩm dai vào lúc bắt đầu có dấu hiệu đau hoặc khó chịu ở các cơ hàm.
- Tránh cắn đinh và bút chì hoặc các vật khác, vì làm như vậy sẽ ép hàm vào vị trí không thích hợp và có thể gây đau.
- Duy trì tư thế mà tai, vai và hông cùng bên tạo thành đường thẳng.
Chữa trị tại nhà
- Tiếp tục thực hiện các hướng dẫn phòng tránh trên.
- Tránh nhai các thực phẩm cứng và dai.
- Tránh giữ ống điện thoại bằng cằm và vai.
- Chườm đá lạnh vào khớp hàm ngày ba lần, khoảng 8 phút. Mở và ngậm miệng nhẹ nhàng khi chườm đá. Nếu cơ hàm bị sưng, chườm đá ngày 6 lần.
- Dùng thuốc aspirin để làm giảm sưng và đau.
- Nếu không bị sưng, chườm nóng cơ hàm ngày ba lần, khi chườm há và ngậm miệng nhẹ nhàng. Có thể thay đổi chườm lạnh.
- Nếu bị căng thẳng nhiều hoặc phải chịu bực bội hoặc buồn chán, xem chương 9.
Khi nào thì cần đến y bác sĩ?
- Đau dữ dội.
- Các triệu chứng của TMJ xảy ra sau khi bị tổn thương ở hàm.
- Hàm bị cứng đơ ở vị trí nào đó.
- Bị bất kỳ vấn đề gì về hàm hoặc đau liên tục hơn hai tuần mà không thuyên giảm.
- Các triệu chứng TMJ nhẹ khác không thuyên giảm sau 4 tuần chữa trị.
(còn tiếp)
LTS: Cuốn "180 bệnh thông thường: Cách phòng ngừa và chữa trị” là một cẩm nang bảo vệ sức khỏe gia đình do Nhà xuất bản TP HCM ấn hành. Tác giả Lê Minh Cẩn đã biên soạn theo cuốn "Healthwise handbook" của Donald W. Kemper. Tài liệu này dựa trên các thông tin y khoa chính xác, những tài liệu chuyên ngành hàng đầu đã được các chuyên gia y tế xem xét, và gồm những hướng dẫn căn bản để bạn tự nhận biết và đối phó với các bệnh thông thường nhất.
Cuốn sách không thể thay thế hoàn toàn sự giúp đỡ của giới y tế chuyên môn. Tuy nhiên, nó cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản để có thể hợp tác với bác sĩ trong việc chăm sóc sức khỏe của bản thân và gia đình.