Theo Cục đăng kiểm Việt Nam, doanh nghiệp tư nhân hoặc Nhà nước muốn tham gia xã hội hóa đăng kiểm ôtô phải có đủ kỹ sư chuyên ngành ôtô đạt tiêu chuẩn vào các vị trí giám đốc, phó giám đốc, đăng kiểm viên.
 |
|
Từ bắc bánh xe, kiểm tra độ rơ của bánh và tay lái phải là đăng kiểm viên, kỹ sư ô tô mới được làm... |
Đăng kiểm viên phải là kỹ sư ôtô được tuyển chọn đưa đi đào tạo nghiệp vụ đăng kiểm. Sau thời gian đào tạo lý thuyết 2-3 tuần, họ được đưa đi thực tập 6 tháng tại các trung tâm đăng kiểm hiện hữu, sau khi kiểm tra, đạt chuẩn họ mới được công nhận và cấp giấy chứng nhận đăng kiểm viên.
Đăng kiểm viên muốn đạt chức danh giám đốc và phó giám đốc trung tâm phải qua thời gian dài làm việc, được đào tạo nhiều khóa về quản lý kinh tế, kỹ thuật và phải qua nhiều lần kiểm tra mới được Cục Đăng kiểm công nhận...
Ngoài ra, theo đề án xã hội hóa đăng kiểm, doanh nghiệp phải tự bỏ tiền ra để đào tạo đăng kiểm viên. Và để theo đúng quy chuẩn trên, các doanh nghiệp phải cần rất nhiều thời gian và tiền đầu tư mới có đủ người đủ điều kiện làm việc. Do đó họ chọn cách tìm kiếm nhân lực từ những nguồn có sẵn.
Doanh nghiệp "mua" người, Cục Đăng kiểm lúng túng
Một số doanh nghiệp đã áp dụng "chiêu" săn lùng, khuyến dụ đăng kiểm viên đang làm việc ở các trung tâm đăng kiểm hiện hữu với những lời hứa hẹn hấp dẫn về lương cao, chế độ ưu đãi lớn... Tuy nhiên, nguồn này cũng không được dồi dào, nên họ chuyển qua tuyển chọn đăng kiểm viên trước đây làm việc ở các trung tâm đã bị kỷ luật hoặc cho thôi việc vì liên quan đến tiêu cực.
"Xã hội và chính ngành đăng kiểm đang quan ngại sâu sắc về nguồn nhân lực có "tiền án", "tiền sự" này. Họ vào làm thì các Trung tâm đăng kiểm tư nhân sẽ hoạt động như thế nào?", một quan chức ngành đăng kiểm bộc bạch. Theo vị quan chức này cái khó cho ngành đăng kiểm là sự "can thiệp" của ngành vào việc sử dụng người lao động ở các doanh nghiệp tư nhân đến mức nào là phù hợp với Luật lao động.
Có ý kiến cho rằng, ngành đăng kiểm không nên cho các trung tâm đăng kiểm tư nhân sử dụng các đăng kiểm viên có "tiền án", "tiền sự". Vì như thế sẽ tạo ra sự bất bình đẳng trong sử dụng lao động giữa trung tâm đăng kiểm thuộc Nhà nước và trung tâm đăng kiểm tư nhân. Mặt khác, theo ông Trịnh Đức Chinh, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, việc làm trên sẽ tạo ra tiền lệ xấu: đăng kiểm viên yếu kém về chuyên môn, đạo đức vẫn còn cửa "chạy" về các trung tâm đăng kiểm tư nhân. Hệ quả kéo theo là ngành đăng kiểm khó kiểm tra, kiểm soát được chất lượng xe, quy trình kiểm định ở các trung tâm có những đăng kiểm viên đã có "kinh nghiệm tiêu cực đầy mình". Theo ông Chinh, Cục đang nghiên cứu xây dựng quy định về sử dụng người lao động vốn là đăng kiểm viên trước đây vào làm ở các trạm đăng kiểm tư nhân.
 |
|
... cho đến dán tem công nhận xe đạt tiêu chuẩn cũng phải là kỹ sư, đăng kiểm viên. Ảnh: Hoàng Tuyên |
Một vấn đề khác, đăng kiểm viên đủ tiêu chuẩn vào chức danh giám đốc và phó giám đốc đang được xem là "hàng hiếm" và "độc" đối với trung tâm đăng kiểm tư nhân. Nhiều đơn vị quyết định thuê các nguyên giám đốc trung tâm đăng kiểm đã về hưu hoặc chuẩn bị về hưu vào các chức danh giám đốc và phó giám đốc của mình.
Với các trung tâm đăng kiểm Nhà nước, giám đốc, phó giám đốc đến tuổi đương nhiên phải về hưu. Nay họ về hưu, vào làm cho trung tâm đăng kiểm tư nhân thì các chức danh giám đốc, phó giám đốc có được giữ lại hay không? Nếu giữ thì Cục Đăng kiểm tự mâu thuẫn với chủ trương của mình về chuẩn hóa đội ngũ đăng kiểm viên, giám đốc, phó giám đốc trong hệ thống trung tâm đăng kiểm trên cả nước về các mặt trình độ tay nghề kỹ thuật, quản lý và độ tuổi.
Trường hợp Cục không công nhận các chức danh giám đốc, phó giám đốc trên thì sẽ bị doanh nghiệp... 'kiện". Vì việc doanh nghiệp tư nhân sử dụng những người lao động này là trên cơ sở luật doanh nghiệp và luật lao động. Cục Đăng kiểm không thể can thiệp vào các hợp đồng lao động ở các doanh nghiệp tư nhân cho dù người lao động đã lớn tuổi.
Theo ông Chinh, Cục đang lúng túng về giới hạn độ tuổi của đăng kiểm viên, phó giám đốc, giám đốc trung tâm đăng kiểm tư nhân. "Anh em lớn tuổi thì có nhiều kinh nghiệm. Nhưng nghề đăng kiểm đòi hỏi sức khỏe, sự tinh nhạy, phản ứng chính xác trước các tình trạng kỹ thuật của xe, máy. Vì vậy, có tuổi rồi, sức khỏe giảm thì liệu có bảo đảm được công việc phức tạp như đăng kiểm không? Đó là vấn đề chúng tôi đang suy nghĩ, tìm giải pháp thích hợp", ông Chinh nói.
Lưu Đức