Một quan chức Mỹ hôm nay cho biết, có khả năng phải mất một thời gian nữa thì cựu tổng thống Iraq Saddam Hussein mới bị đưa ra toà. Việc đầu tiên cần quyết định là quá trình truy tố sẽ diễn ra như thế nào. Sau đó, một núi bằng chứng sẽ được chọn lọc.
Trái với niềm phấn khích ở phương tây, Thứ trưởng ngoại giao Nga Yuri Fedotov hôm qua mô tả vụ bắt giữ cựu tổng thống Iraq là sự kiện "nặng tính hình thức", bởi điều đó không ảnh hưởng lớn đến tình hình ở đất nước vùng Vịnh này.
Ông Kofi Annan hôm qua tuyên bố bất kỳ toà án nào được lập ra để xét xử cựu tổng thống Iraq đều phải tuân thủ các điều ước và chuẩn mực quốc tế, đồng thời khẳng định không ủng hộ án tử hình đối với Saddam Hussein.
Người phát ngôn chính phủ Iran Abdollah Ramezanzadeh hôm qua nói rằng cựu tổng thống Iraq cần phải đối mặt với tội ác chống lại loài người mà ông này đã gây ra trong cuộc chiến giữa hai nước những năm 1980 – 1988.
Tổng thống Mỹ hôm qua tuyên bố, Washington sẽ làm việc cùng người dân Iraq để đảm bảo phiên toà xét xử cựu tổng thống Saddam diễn ra với sự giám sát của quốc tế. Ông khẳng định người Iraq sẽ có quyền quyết định có hành quyết cựu lãnh đạo của họ hay không.
Một thành viên Hội đồng điều hành Iraq (IGC) là Mouwafak al-Rabii hôm nay cho biết, Saddam sẽ bị đưa ra xét xử trong vài tuần tới và có thể phải lĩnh mức án cao nhất. Trong khi đó, kể từ lúc bị bắt cựu tổng thống Iraq vẫn im lặng trước các nhà điều tra và không cung cấp bất cứ một tin tức giá trị nào.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Donald H. Rumsfeld tuyên bố cựu tổng thống Iraq sẽ được đối xử như tù binh chiến tranh, trong khi các thẩm vấn viên đang "quay" ông này nhằm moi thông tin về các cuộc phản kháng.
Một số tỏ ý vui mừng trước tin cựu tổng thống Iraq rơi vào tay quân Mỹ, nhưng cũng không ít người thấy thất vọng và có cảm giác bị sỉ nhục vì sự kiện này. Không có chính phủ Ảrập nào lên tiếng ủng hộ Saddam Hussein vào thời điểm ông này đang đợi để ra toà vì các tội ác chiến tranh.
“Có lẽ đây là trò bịp bợm thôi, chính trị mà. Họ nói rằng bắt được Saddam Hussein mà không mất viên đạn nào. Tôi không nghĩ thế”, Mandooh Ahmed, một kỹ sư 25 tuổi, vừa nói vừa bật máy tính ở cửa hàng café Internet ở Baghdad.
Trong quá trình thẩm vấn sau khi bị bắt, cựu tổng thống Iraq nói với các điều tra viên Mỹ rằng nước này không sở hữu vũ khí huỷ diệt, và Mỹ chỉ cố tình lấy cớ để tấn công Iraq, tờ Time cho biết hôm qua.
Saddam Hussein, 66 tuổi, mặc dù cầm trong tay khẩu súng ngắn nhưng không kháng cự khi lính Mỹ tràn vào căn hầm đằng sau một trang trại gần Tikrit. Cựu tổng thống Iraq hiện bị giam ở một địa điểm chưa được tiết lộ và quá trình thẩm vấn đang diễn ra.
Trong bài phát biểu kéo dài 3 phút, ông chủ Nhà Trắng tuyên bố, việc cựu độc tài bị bắt đánh dấu sự kết thúc của “một thời kỳ đen tối và đau thương”, đồng thời kêu gọi người dân Iraq phản đối bạo lực. Ông Bush cũng nhấn mạnh, sự kiện Saddam trở thành tù nhân sẽ không làm giảm các vụ tấn công nhằm vào lực lượng Mỹ ngay lập tức.
Nguyên thủ các nước đồng minh và một số quốc gia phản đối Mỹ phát động chiến tranh Iraq đều lên tiếng chúc mừng tin bắt được cựu tổng thống Saddam Hussein. Họ cho rằng, sự kiện được mong đợi từ lâu này đã chính thức chấm dứt thời kỳ của một độc tài tàn bạo và mở ra nền hoà bình ở Iraq.
Tin tức lan truyền nhanh chóng. Khắp nơi người dân bàn tán sôi nổi. Tiếng súng chỉ thiên vang khắp thủ đô Baghdad. Đài phát thanh chơi những bản nhạc tươi vui. Các bác tài xế bấm còi inh ỏi trong khi nhiều hành khách trên xe hô vang: “Saddam bị bắt! Saddam đã bị bắt”.
“Chúng tôi đã tóm được ông ta. Kẻ độc tài bây giờ là một tù nhân. Đây là một ngày trọng đại trong lịch sử Iraq. Đã đến lúc người dân hướng tới một tương lai đầy hy vọng”, toàn quyền Mỹ L. Paul Bremer thông báo trong buổi họp báo tại Baghdad, tối 14/12.
Hình ảnh Saddam bị giam
Saddam Hussein có thể phải ra toà
Phản kháng ở Iraq sẽ không giảm
"Nếu ông ấy không thể nói rõ điều gì đó qua điện thoại, tôi biết là ông ấy sẽ gửi thư cho tôi 2 hay 3 ngày sau đó", Samira Shahbandar, vợ thứ hai của Saddam Hussein, hiện sống với cậu con trai còn sống sót duy nhất của cựu tổng thống Iraq, kể với tờ Sunday Times.
Trong khi chiến tranh đang tới gần và các cộng tác viên người Iraq tăng cường hoạt động, những người làm việc cho chính quyền Saddam bắt đầu sợ hãi. Mohammed, cựu nhân viên văn phòng tư lệnh Vệ binh Cộng hoà Qusay Hussein, kể lại, rất nhiều sĩ quan trong lực lượng cho biết liên quân đã gọi điện cho họ hoặc gia đình để đề nghị đầu hàng và cấp tiền.
Là một điệp viên mật của Đại hội Dân tộc Iraq (INC), Wael Abu al-Timman đã lẩn trốn tay sai của Saddam nhiều năm. Giờ đây, khi chiến tranh đang tới gần, ông có nhiệm vụ tuyển mộ chính những người từng lùng bắt mình.
Al-jaburi nhớ lại, từ Washington, lớp học gồm 13 tân binh người Iraq và Libăng bay tới một địa điểm cách biệt, gồm nhiều tòa nhà, cách thủ đô vài giờ. Họ được thông báo là đang ở Texas. Trong hai tháng, các tân binh được 20 huấn luyện viên hướng dẫn về thể lực, thu thập tin tình báo, viết báo cáo và do thám.
Saddam Hussein không muốn tin những gì mạng lưới tình báo tiên liệu. Một cựu đại tá trong cơ quan tình báo Iraq cho biết, ngay trước cuộc chiến hồi tháng 3, các nhà phân tích đã đệ trình tổng thống bản báo cáo mật, trong đó dự đoán Mỹ sẽ giành thắng lợi quyết định.