Đầu năm học mới, VnExpress nhận được nhiều phản ánh của phụ huynh về tình trạng lạm thu ở Tiểu học Thành Công A và Tiểu học Quỳnh Mai (Hà Nội)...
Tăng học phí sẽ cấm khoản "tự nguyện"
Một số phụ huynh có con học Tiểu học Quỳnh Mai cho biết, ngoài các khoản theo quy định, họ phải nộp hàng loạt khoản thu "tự nguyện", trong đó quỹ phụ huynh học sinh 150.000 đồng một học kỳ, trong khi mức quỹ hỗ trợ tiểu học được quy định là 10.000/tháng.
"Khi phụ huynh bàn tán xôn xao vì số tiền phải đóng quá nhiều, nhất là tiền quỹ lớp thì cô giáo mời đại diện hội cha mẹ học sinh trường vào giải thích. Vị này nói, do trường đang xây dựng, các lớp phải thuê địa điểm nên sẽ trích 50.000 đồng từ khoản quỹ lớp 150.000 đồng để đưa vào quỹ xã hội hoá và mỗi tháng trích ra 250.000 đồng bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm", phụ huynh này bức xúc.
![]() |
Học sinh trong ngày khai giảng. Ảnh: H.H. |
Trao đổi với VnExpress, Hiệu trưởng Tiểu học Quỳnh Mai Trần Lưu Hoa cho biết, trường đã đề nghị hội phụ huynh lớp công khai quỹ sao cho thu đủ chi và không quá 150.000 đồng/học sinh/học kỳ, quỹ phụ huynh học sinh trường cũng không quá 50.000 đồng/năm. Có lớp phụ huynh còn nhất trí 100% và cùng ký tên. Những năm trước trường cũng áp dụng mức thu tương tự.
Bà Triệu Thị Thu, trưởng ban đại diện cha mẹ hoc sinh trường, cho biết, do trường đang xây dựng nên chủ trương thu quỹ phụ huynh cao hơn nhằm hỗ trợ giáo viên chủ nhiệm và những người liên quan đến lớp (nhân viên lao công, y tế...). Phụ huynh các lớp sẽ thỏa thuận để đưa ra mức thu này nhưng không quá 150.000 đồng/ học kỳ.
Cô Hoa thừa nhận, do các em học tại các điểm thuê nên thày cô vất vả hơn. Việc phụ huynh muốn giúp đỡ thày cô là ý tốt. Mỗi tháng một lớp sẽ trích 250.000 đồng tiền quỹ hỗ trợ giáo viên chủ nhiệm "mỗi ngày một cốc nước cam".
Vị hiệu trưởng này cũng khẳng định, nếu tăng học phí, trưởng sẽ nghiêm cấm tất cả các khoản thu "tự nguyện".
Hiệu trưởng Tiểu học Thành Công A Trương Thị Minh Hoài, cũng khẳng định, hiện vẫn cần có khoản thu đầu năm. "Nếu ngân sách đảm bảo, sẽ không cần tới khoản thu này", bà Hoài nói.
Trước phản ánh của một phụ huynh có con học lớp 2 phải đóng 200.000 đồng quỹ lớp học kỳ 1 (năm ngoái, khoản thu này là 390.000 đồng), cũng như sự nhập nhèm của ban đại diện phụ huynh trong việc chi tiêu, bà Hoài cho biết, sẽ kiểm tra lại thông tin này.
Tuy nhiên, bà hiệu trưởng cho rằng: "Trường thuộc diện khá, điều kiện của cha mẹ học sinh cũng khá nên họ mong muốn điều kiện sinh hoạt của các con được tốt. Số tiền quỹ lớp như vậy không lớn và không gây khó khăn cho phần đa gia đình".
Khó quản lý thu chi Quỹ phụ huynh
Tại TP HCM, dịp đầu năm, giáo viên chủ nhiệm và bộ phận tài vụ một số trường lại bận rộn với công việc thu quỹ hội cha mẹ học sinh.
“Lẽ ra, quỹ Hội phụ huynh phải do chi hội lớp, ban đại diện cha mẹ học sinh trường tự thu. Nhưng đã thành tiền lệ, giáo viên chủ nhiệm, kế toán nhà trường đứng ra thu hộ. Những phụ huynh chưa nộp hội phí trong ngày họp lớp sẽ nộp cho giáo viên chủ nhiệm vào giờ ra chơi giữa các buổi học”, bà Nguyễn Thanh Xuân, hiệu trưởng THCS Hoàng Hoa Thám cho biết.
Sau đại hội cha mẹ học sinh 3 ngày, THCS Hoàng Hoa Thám, quận Tân Bình, vẫn chưa thu được 100% hội phí phụ huynh. Lý do đơn giản, không phải phụ huynh nào cũng đủ tiền nộp các khoản phí ngay trong ngày họp đầu tiên.
![]() |
Buổi học của học sinh tiểu học. Ảnh: H.H |
THCS Hoàng Hoa Thám hiện có hơn 1.700 học sinh. Chỉ thu hội phí phụ huynh học sinh 90.000 đồng/năm theo khung tối thiểu, quỹ Hội của trường năm học này đã hơn 150 triệu đồng. Đối với một số trường ở các quận trung tâm, gia đình học sinh phần đông khá giả, mức thu quỹ hội phụ huynh còn cao hơn nữa.
Ghi nhận của VnExpress, mức hội phí cha mẹ học sinh các trường trên địa bàn TP HCM hiện đang dao động rất lớn, trong khoảng 90.000 - 270.000 đồng/năm, tùy vào số lượng học sinh và thỏa thuận giữa trường với phụ huynh. Số tiền này thường được Ban đại diện cha mẹ học sinh ủy quyền nhờ trường thu hộ và quản lý theo nguyên tắc tài chính.
Quỹ Hội cha mẹ học sinh các trường tại TP HCM hiện đang trong tình trạng “trăm hoa đua nở”. Ngoài khoản Hội phí nộp cho trường, có nơi phụ huynh còn phải đóng thêm hội phí riêng của lớp. Một số trường có lớp tăng cường ngoại ngữ, tin học, phụ huynh được gợi ý đóng thêm 100.000-150.000 đồng/năm trang bị cơ sở vật chất như ti vi, đầu máy...
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm vừa rồi, giáo viên chủ nhiệm lớp tiếng Anh tăng cường một trường THCS, quận 9, đã lúng túng, không giải thích được khi phụ huynh thắc mắc phương án giải quyết những ti vi, đầu máy này khi các em lên lớp mới, hoặc tốt nghiệp, ra trường.
Trưởng ban đại diện Hội cha mẹ học sinh một trường THPT cho biết, phụ huynh không có thời gian đến trường nhiều lần, không rành về tài chính, nên nhờ nhà trường thu và quản lý hộ. Ban đại diện và ban giám hiệu sẽ trao đổi, thống nhất trước mỗi khoản chi. Cuối năm, kế toán nhà trường có trách nhiệm làm giúp luôn báo cáo tài chính.
“Những con số và các khoản chi, thu được liệt kê có vẻ rất chi tiết, nhưng thú thực không ai kiểm chứng được. Là dân trong nghề, tôi thấy rất vô lý khi năm nào cũng tồn quỹ nhưng hội phí năm sau không giảm”, chị Hòa, kế toán trưởng một cơ quan cấp bộ, có con đang học THCS, quận Thủ Đức, nói.
Khảo sát một số báo cáo tài chính quỹ hội phụ huynh cho thấy, có trường dành hẳn 35-45% tổng quỹ để khen thưởng giáo viên, trợ cấp cho nhân viên văn phòng, giám thị, bảo vệ của trường, và thù lao cho bộ phận thu chi tài chính quỹ hội (gồm giáo viên chủ nhiệm, kế toán, thủ quỹ).
“Một số khoản chi hoạt động thăm quan, dã ngoại, vui chơi giải trí cho giáo viên, học sinh, chưa phải nhu cầu của số đông. Hội nên chọn lọc các khoản chi, không nên cố gắng giải quyết số tiền dư trong năm cho những hoạt động không liên quan”, một phụ huynh THCS Hoàng Hoa Thám, nêu ý kiến.
Trao đổi với VnEXpress, ông Nguyễn Văn Ngai, phó giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo TP HCM, cho biết: “Không thể kết luận việc các trường sử dụng bao nhiêu phần trăm Quỹ cha mẹ học sinh chăm lo giáo viên, cán bộ nhân viên nhà trường. Việc sử dụng quỹ này như thế nào cho hợp lý đang là vấn đề vô cùng nhạy cảm".
Còn Giám đốc Sở GD&ĐT TP HCM Huỳnh Công Minh, cho biết, luật giáo dục quy định, ban đại diện cha mẹ học sinh trong trường không phải là tổ chức đoàn và đã không có hội thì không thể thu hội phí.
Điều lệ Hội cha mẹ học sinh do Bộ giáo dục ban hành năm 1992, quy định, quỹ hội phụ huynh được phép chi khoản: “Tổ chức Đại hội Cha mẹ học sinh ở các lớp và toàn trường; phần thưởng cho những học sinh giỏi cuối năm; hỗ trợ cho giáo viên bị ốm đau hoặc tai nạn rủi ro; hành chính phí"
Cũng theo điều lệ này, các khoản thu và chi của Hội được thực hiện theo các nguyên tắc quản lý tài chính do Nhà nước ban hành. Ban thường trực Hội chịu trách nhiệm quản lý tài chính của Hội". |
Tiến Dũng - Lan Hương