Phiên tòa được mở do có kháng cáo của nguyên đơn là Công ty Tuần Châu Hà Nội và bị đơn là Công ty DS của đạo diễn Việt Tú.
Vụ kiện kéo dài gần hai năm, liên quan vở diễn dựng thực cảnh về văn hóa xưa ở vùng Bắc Bộ có tên Ngày xưa (còn gọi Thuở ấy xứ Đoài). Theo hợp đồng, Tuần Châu Hà Nội trả hơn 7 tỷ đồng để DS dựng nội dung, kịch bản, thiết kế kỹ thuật... Do hai bên mâu thuẫn, đạo diễn Việt Tú đăng ký quyền tác giả với Ngày xưa và DS đăng ký quyền sở hữu tác phẩm.
Tuần Châu Hà Nội sau đó khởi kiện, đòi DS chuyển giao quyền sở hữu tác phẩm và bồi thường hơn 6 tỷ đồng chi phí thuê bên thứ ba dựng tác phẩm khác, thuê luật sư. Phía DS cũng phản tố, đề nghị tòa chấp nhận tác phẩm mà Tuần Châu Hà Nội thuê công ty khác dựng có tên Tinh hoa Bắc Bộ là tác phẩm phái sinh của Ngày xưa. DS yêu cầu Tuần Châu Hà Nội bồi thường thiệt hại.
Tại bản án sơ thẩm tuyên tháng 3, TAND Hà Nội xác định quyền sở hữu vở diễn thuộc về Tuần Châu Hà Nội còn quyền tác giả duy nhất thuộc về đạo diễn Việt Tú. Tuần Châu Hà Nội phải trả cho DS hơn 600 triệu đồng do Tinh hoa Bắc Bộ là tác phẩm phái sinh của Ngày xưa.
Trong kháng cáo, Tuần Châu Hà Nội yêu cầu tòa án công nhận Tinh hoa Bắc Bộ là tác phẩm độc lập, không phải là phái sinh vở diễn Ngày xưa của đạo diễn Việt Tú.
Tại tòa hôm nay, Tuần Châu Hà Nội cho rằng cấp sơ thẩm căn cứ điều 202, 205 Luật Sở hữu trí tuệ nhưng lại bỏ quên quy định tại khoản 8 điều 4 cùng luật này khi tuyên Tinh hoa Bắc Bộ là tác phẩm phái sinh. Viện dẫn quy định điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ (định nghĩa về tác phẩm phái sinh), luật sư cho rằng Tinh hoa Bắc Bộ không phải tác phẩm phái sinh.
Hai vị đại diện của nguyên đơn - Công ty Tuần Châu Hà Nội. Ảnh: Bảo Hà |
Tuần Châu Hà Nội cho rằng HĐXX sơ thẩm đã bỏ quên công văn 295 của Cục Bản quyền tác giả (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) với nội dung trả lời DS về việc đề nghị hủy giấy chứng nhận tác giả với Tinh hoa Bắc Bộ do không đáp ứng khoản 3 điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ nghĩa. Nhưng Cục này trả lời có căn cứ cho thấy chưa đủ điều kiện hủy giấy chứng nhận tác giả với Tinh hoa Bắc Bộ của đạo diễn Hoàng Hữu Nhật Nam vì chưa đủ cơ sở cho rằng đây là tác phẩm phái sinh, có sao chép.
Nêu lý do kháng cáo, đại diện phía DS tiếp tục yêu cầu Tuần Châu Hà Nội thanh toán khoản thu nhập họ bị mất, chi phí luật sư..., tổng cộng hơn 7,6 tỷ đồng. DS cho rằng họ là đơn vị đang nắm quyền chủ sở hữu quyền tác giả và sẽ chỉ chuyển quyền sở hữu kịch bản vở diễn Ngày xưa cho nguyên đơn khi đơn vị này thanh toán đủ số tiền trên, hoàn tất thủ tục liên quan, có ghi nhận trên đăng ký quyền tác giả vở Tinh hoa Bắc Bộ nội dung: Tác phẩm này là phái sinh của kịch bản vở diễn Ngày xưa.
Trong gần 3 giờ mở phiên tòa sáng nay, chủ tọa nhiều lần phải nhắc nhở hai bên "bớt căng thẳng".
Trước những câu hỏi của luật sư nguyên đơn liên quan vở diễn Ngày xưa, đạo diễn Việt Tú trình bày, khi hợp tác, Tuần Châu Hà Nội chỉ đưa ra yêu cầu chung chung "hãy làm một cái gì đó, bất cứ là cái gì mà bán được vé, thu tiền của khách du lịch". Ngày xưa có dấu ấn sáng tạo của ông là xóa ranh giới giữa khán giả và diễn viên. Khán giả có thể đi vào sân khấu mà không biết. Chính ông đã ra ý tưởng và huấn luyện người nông dân thành diễn viên, đưa vào vở diễn chi tiết nhà thủy đình nổi lên từ dưới nước...
Đạo diễn Việt Tú tại tòa. Ảnh: Bảo Hà. |
Trong khi đó, trình bày tại tòa, Tuần Châu Hà Nội cho rằng là đơn vị có 20 năm truyền thống, trước khi ký hợp đồng, doanh nghiệp này đã mời Việt Tú tham gia đoàn tham quan các vở diễn thực cảnh trên thế giới. Hợp đồng sau đó chỉ ghi những nội dung về mặt nguyên tắc.
"13 tỷ đồng của chúng tôi mà họ chưa bàn giao thiết kế hạ tầng, kịch bản. Âm thanh thì không có nốt nhạc nào. Chúng tôi cần bàn giao để lấy cái mà nghiệm thu", đại diện Tuần Châu Hà Nội nói và khẳng định đến nay mới chỉ công diễn nội bộ chứ chưa thu được đồng vé nào.
Chủ tọa cho rằng các bên ngay từ đầu đã không hiểu sâu về Luật Sở hữu trí tuệ mới dẫn đến tranh chấp. "Nếu các bên khi ký hợp đồng với nhau chỉ đưa ra yêu cầu chung chung là vở diễn "chạm tim khán giả" thì chúng tôi không biết xử thế nào", chủ tọa nói.
Đạo diễn Hoàng Nhật Nam (đứng, áo vest sáng màu) trả lời HĐXX. Ảnh: Bảo Hà |
Trong phiên tòa sáng nay, đạo diễn Hoàng Hữu Nhật Nam (người được cấp quyền tác giả vở diễn Tinh hoa Bắc Bộ) được TAND Cấp cao tại Hà Nội triệu tập tới với tư cách nhân chứng. Ở phiên sơ thẩm, ông Nam không được triệu tập.
Sau khi án sơ thẩm được tuyên, ông Nam có đơn khiếu nại cho rằng là người trực tiếp có quyền với tác phẩm mà không được tham gia phiên tòa.
Ở phiên phúc thẩm, khi ông Nam nói muốn tham gia với tư cách người có quyền, nghĩa vụ liên quan chứ không phải nhân chứng, HĐXX cho biết nếu cần thiết có thể thay đổi.
Phiên tòa kéo dài tới 19h. Khi nêu quan điểm về hướng giải quyết vụ án, VKSND Cấp cao tại Hà Nội cho rằng bản án sơ thẩm sử dụng kết luận của Hội Nghệ sĩ để kết luận Tinh hoa Bắc Bộ là tác phấm phái sinh của vở diễn Ngày xưa là có căn cứ. Hơn nữa, chính nguyên đơn cũng thừa nhận khi đặt hàng Công ty Sen Vàng thực hiện Tinh hoa Bắc Bộ thì đã có sẵn cơ sở hạ tầng. Vì vậy, quyết định của TAND Hà Nội được cơ quan công tố cấp cao đề nghị giữ nguyên.
Với nội dung kháng cáo ban đầu về việc cấp sơ thẩm chấp nhận yêu của công ty DS, đòi Tuần Châu Hà Nội bôi thường hơn 900 triệu đồng đã được nguyên đơn xin rút nên VKS đề nghị đình chỉ xét xử.
Về yêu cầu của DS về việc đòi Tuần Châu trả hơn 7,6 tỷ đồng cho các chi phí như thiệt hại do mất tiền bán vé, chi phí thuê luật sư... mới chuyển quyền sở hữu vở diễn Ngày xưa cho nguyên đơn, VKS cho rằng điều kiện đó không có cơ sở để chấp nhận.
HĐXX sẽ nghị án và ra quyết định vào sáng 18/11.