Phó chủ tịch Nguyễn Văn Yểu vui mừng khi đạo luật được thông qua, dù chậm so với kế hoạch. |
Điều 59 dự thảo quy định mỗi đoàn đại biểu có thể có đại biểu hoạt động theo chế độ chuyên trách. Song theo các đại biểu, phải quy định rõ mỗi đoàn có ít nhất 1 thành viên hoạt động chuyên trách tại địa phương; những thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM có thể 2-3 đại biểu. Theo bà Nguyễn Thị Thu Hồng, Phạm Thị Hải Chuyền, có như vậy đoàn đại biểu của tỉnh hoạt động mới hiệu quả.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu lại cho rằng không nên quy định "cứng", vì sẽ là phạm luật trong trường hợp tỉnh không bố trí được đại biểu chuyên trách, hoặc nếu đoàn đó quá ít đại biểu thì sẽ rất khó khăn để tổ chức hoạt động.
Có ý kiến cho rằng không nhất thiết đoàn nào cũng phải có đại biểu chuyên trách. Ông Nguyễn Đình Lộc đề nghị tiến tới thực hiện luân phiên chuyên trách giữa các đại biểu trong cùng một địa phương, như vậy hoạt động của Quốc hội sẽ tiến tới chuyên nghiệp, sâu hơn.
Điều 57 về việc bố trí công việc cho các đại biểu khi hết nhiệm kỳ cũng gây nhiều tranh cãi, bởi tính khả thi của điều luật. Có đại biểu chuyên trách trước đó làm chủ tịch tỉnh, khi hết nhiệm kỳ Quốc hội chẳng thể về vị trí cũ. Theo đại biểu Nguyễn Thị Thu Hồng, thời gian làm nhiệm vụ ở Quốc hội kéo dài khá lâu nên cơ quan cũ khó bố trí công việc cho các đại biểu chuyên trách khi trở về.
Chế định tự ứng cử không được cụ thể hóa
Điều 85a quy định quyền của đại biểu tự ứng cử và đề cử các chức vụ do Quốc hội bầu là tâm điểm tranh luận ở phiên họp chiều. Đa số ý kiến cho rằng điều này không hợp lý, thiếu tính khả thi và mâu thuẫn với các điều luật khác, dễ đi ngược với Hiến pháp.
Đại biểu Nguyễn Sinh Hùng nói: “Mỗi đại biểu có quyền ứng cử và đề cử vào chức vụ cấp cao của Quốc hội, có nghĩa là đại biểu cũng có thể tự ứng cử chức chủ tịch nước. Nhưng theo Hiến pháp thì vị trí này do Ủy ban Thường vụ đề cử, thủ tướng Chính phủ do chủ tịch nước đề cử. Thành viên Chính phủ cũng do chủ tịch nước đề cử. Vậy thì xung đột với quyền ứng cử của đại biểu Quốc hội”.
Nhiều đại biểu đề nghị nếu đưa vào luật điều 85a thì phải kèm theo quy chế cụ thể, như điều kiện để được đề cử và ứng cử, hay đại biểu chỉ được ứng cử vào chức vụ nào của Quốc hội.
Theo Phó chủ tịch Nguyễn Văn Yểu và đại biểu Ngô Bá Thành, điều luật này thể hiện tính dân chủ. Và thực tế những nhiệm kỳ gần đây đã có trường hợp tự ứng cử. Song, theo lời đại biểu Lê Thị Thanh Nga: "Vẫn chưa đủ điều kiện pháp lý để thực hiện điều luật này, nên tôi đề nghị bỏ điều 85a”. Đề nghị này được Quốc hội nhất trí.
Sau 4 ngày thảo luận (dài hơn một ngày so với kế hoạch), cuối buổi chiều qua, 84% đại biểu Quốc hội đã biểu quyết thông qua toàn văn Luật Tổ chức Quốc hội, gồm 7 chương, với 94 điều.
Thúy Hà
Ảnh: Xuân Thu