Theo báo cáo của Chánh án Trịnh Hồng Dương, trong giai đoạn 1997-2002, ngành tòa án đã giải quyết hơn 829.000 vụ án các loại, tăng khoảng 200.000 vụ so với trước đó. Riêng án hình sự, mỗi năm giải quyết hơn 50.000 vụ, so với 5 năm trước là hơn 32.000 vụ/năm. Các loại tội phạm giết người, cướp tài sản, hiếp dâm trẻ em, ma túy... tăng nhanh và nghiêm trọng.
Số án tham nhũng mà tòa xét xử giảm đáng kể, khoảng 200 vụ/năm. Theo đánh giá của Chánh án Dương, giảm như vậy là vì Bộ luật Hình sự 1999 chỉ coi 7 tội thuộc nhóm tham nhũng (giảm 4 tội so với Bộ luật Hình sự 1985); ngoài ra còn do công tác phát hiện tệ nạn tham nhũng chưa có hiệu quả.
Đại biểu Đặng Hải Thu phát biểu ý kiến của Đoàn đại biểu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu rằng báo cáo của TAND Tối cao mới chỉ ra được những tồn tại của ngành, như thẩm phán thiếu trách nhiệm, trình độ hạn chế, cơ sở vật chất yếu kém..., vậy là chưa đủ. Theo các đại biểu đoàn này, TAND Tối cao là một trong 3 cơ quan pháp luật, phải chỉ ra, tham mưu cho Quốc hội những giải pháp chống và phòng ngừa tội phạm.
Tương tự, với báo cáo của Viện trưởng VKSND Tối cao Hà Mạnh Trí, các đại biểu cũng cho rằng quá chung chung, chưa đề ra được giải pháp chống quốc nạn tham nhũng. “Chúng tôi cho rằng việc giải quyết chưa đến nơi đến chốn tệ tham nhũng, gây ra oan sai kéo dài trong xét xử... là do cán bộ pháp luật chưa có cái tâm, chứ không chỉ vì trình độ hạn chế”, bà Thu nói.
Cũng về quốc nạn này, đại biểu Lê Duy Nguyên cho rằng nên áp dụng giải pháp “chó treo mèo đậy”. Nghĩa là giảm sự can thiệp trực tiếp của Nhà nước vào các hoạt động kinh tế, cụ thể là đẩy mạnh bán, khoán, cho thuê doanh nghiệp quốc doanh. Làm như vậy, theo ông Nguyên, Chính phủ vừa rảnh tay giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội ở tầm vĩ mô, vừa tạo môi trường trong sạch, không để quan chức tham nhũng.
Chiều nay, Quốc hội đã kết thúc rất sớm phần thảo luận các báo cáo nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao (theo kế hoạch là còn nửa buổi sáng mai). Ngày mai, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hằng trình dự án Luật Sửa đổi Bộ luật Lao động.
Nghĩa Nhân