Với những gì xem được từ clip, ở một khoảng cách gần như thế, dù có đạp cháy phanh, va chạm vẫn là khó tránh khỏi. Có thể thấy các yếu tố chính ảnh hưởng đến khoảng cách phanh của một chiếc xe gồm tốc độ và trọng lượng của xe. Các yếu tố phụ gồm có ma sát, lốp, phanh hay yếu tố khí động, thậm chí là cả hệ thống treo... Ở đây giả định của yếu tố kỹ thuật nêu trên đều đạt chuẩn.
Khoảng cách tài xế nhận biết chướng ngại vật và phanh. >> Xem bản đầy đủ |
Không tìm thấy trong các văn bản của Việt Nam có quy định, chỉ dẫn về quãng đường đối với xe hơi. Tuy nhiên, QCVN 09:2015/BGTVT có quy định về chất lượng ôtô là ở tốc độ 50 km/h, chở đủ tải, quãng đường phanh tối đa cho phép là 21 m. Không thấy có mức tốc độ lớn hơn, nhưng nếu tính theo cách của NHTSA (Cơ quan an toàn giao thông đường bộ Mỹ), khi tốc độ xe tăng gấp đôi, quãng đường phanh sẽ tăng gấp 4.
Tìm trên Google, bạn có thể thấy bức hình trên rất phổ biến. Để kiểm chứng, tôi đi tìm sâu hơn và thấy dữ liệu này xuất phát từ Bộ Giao thông nước Anh, năm 2007 (không tìm thấy dữ liệu mới hơn).
Ở đây, các chuyên gia của Anh đã tính toán rất kỹ. Từ khi lái xe phát hiện thấy chướng ngại vật và đạp phanh, tổng quãng đường nhận biết bằng quãng đường để lái xe nhận biết cộng quãng đường phanh (Stopping distance = Thinking distance + Braking Distance). Theo đó, ở tốc độ 60 dặm/giờ (96 km/h), quãng đường phanh là 55 m, còn quãng đường nhận biết là 73 m. Phần Thinking distance này được tính toán trong khoảng 1,5 giây nhân với tốc độ xe để ra quãng đường.
Tra cứu số liệu mới hơn nhiều của NHTSA (8/2015), thấy ở tốc độ 55 dặm trên giờ (88 km/h), quãng đường phanh là 144 feet, xấp xỉ 44 m, còn quãng đường nhận biết tổng cộng là 265 feet, hay 81 m.
Các con số kể trên khá tương đồng với quy định mới nhất (Thông tư số 91/2015/TT-BGTVT). Theo đó, trong điều kiện khô ráo, ở tốc độ 100 km/h, khoảng cách an toàn giữa 2 xe phải là 70 m, ở tốc độ 80 km/h, là 55 m. Thông tư này không nói rõ khi trời mưa thì khoảng cách là bao nhiêu, nhưng theo NHTSA, khi trời mưa và tốc độ xe là 80 km/h, quãng đường phanh tăng thêm khoảng 12 m.
Xét từ clip hiện thời của vụ va chạm nêu trên, có thể phỏng đoán lái xe khách mắc lỗi không giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước. Tất nhiên, để kết luận chính xác, cần có thêm dữ liệu.
Trên cao tốc ở Việt Nam, việc giữ khoảng cách an toàn như tiêu chuẩn có thể nói là bất khả thi, thậm chí nực cười. Vì nếu cứ giữ khoảng cách với các xe trước và liên tục bị xe khác điền vào chỗ trống trước mặt, sẽ dẫn đến trường hợp không thể tin nổi là càng chạy càng chậm.
Tuy nhiên, để tránh sự cố đáng tiếc cho bản thân, tránh và giảm nhẹ tối đa hậu quả từ sai lầm của người khác, việc tuân thủ yêu cầu nêu trên là bắt buộc, để tiến tới văn hóa giao thông an toàn cho tất cả mọi người.
Chúc mọi người luôn thượng lộ bình an.
Độc giả Thành Lê