Sarna, Navtej -
Boris Pasternak
![]() |
Nhà văn Boris Pasternak. |
Arthur Miller và vợ – nhà nhiếp ảnh Inge Morath - từng chạm mặt một nhà thơ điên, miệng không ngừng lẩm nhẩm đọc thơ của Pushkin rồi sau đó lao vào cãi lộn khi Miller chụp ảnh người trông nghĩa trang. Chính ông này đã ngăn cản, không cho họ tiếp cận các ngôi mộ.
Cuối cùng, chúng tôi gặp một người phụ nữ lớn tuổi và khá đẫy đà - nom đủ tin cậy để hỏi xem đâu là ngôi mộ của Pastenak. "Tìm chỗ nào có 3 cây thông ấy", bà cười rồi bước đi. Quả thực, ngôi mộ của nhà văn nằm lặng lẽ dưới những tán thông cao ngất.
Một số người đến trước đã đặt lên mộ ông hoa và những quả trứng Phục sinh. Chúng tôi đứng trầm ngâm một lúc rồi rưới cà phê nóng và đặt bánh sandwich lên phần mộ nhà văn.
Ngày đó, chúng tôi không thể tưởng tượng được rằng sẽ có một ngày, nơi an nghỉ cuối cùng của ông bị những kẻ vô danh tính phá hoại.
Năm 1960, khi nhà văn qua đời, hàng nghìn người đã bất chấp sự trả đũa từ phía chính quyền để tham gia vào tang lễ của ông. Chưa bao giờ ông không đứng về phía nhân dân dù Bác sĩ Zhivago bị coi là cuốn tiểu thuyết bóp méo những thành tựu của cuộc Cách mạng Tháng Mười. Bị ép buộc phải từ chối giải Nobel, nhà văn đã lui về sống lặng lẽ trong ngôi nhà nông thôn của mình, viết sách và làm vườn.
![]() |
Trên mộ của Fitzgerald còn ghi những dòng cuối cùng trong tác phẩm để đời của ông. |
Scott Fitzgerald
Tôi phải mất khá nhiều thời gian để tìm đến ngôi mộ của Scott Fitzgerald - cây bút kỳ cựu trên văn đàn Mỹ. Lúc đầu tôi đến Rockville vì tôi được biết, vào năm 1940 giám mục Baltimore không cho phép ông được yên nghỉ trong khu nghĩa trang gia đình ở Nhà thờ St. Mary bởi ông không phải là một con chiên ngoan đạo.
Scottie, con gái của nhà văn, với sự giúp đỡ của Hội Phụ nữ Rockville đã tìm mọi cách thuyết phục để nhà văn được đưa về nhà thờ St Mary.
Trên bia mộ ông, người ta khắc những dòng chữ cuối cùng trong tác phẩm The Great Gatsby (Gatsby vĩ đại).
Graham Greene
Vào một ngày đầy gió khác, tôi tìm đến mộ của nhà văn Graham Greene tại Vevey - một thị trấn nhỏ nằm bên hồ Leman ở Thụy Sĩ. Trước đó, khi đọc một bài trên tạp chí London, tôi được biết, Greene, người đã rời Antibes (Pháp) để đến đây sống gần cạnh con gái, được chôn cất cùng một nghĩa trang với Charlie Chaplin ở làng Corsier (Thụy Sĩ).
Nhưng sau một giờ nghiêng ngó, tôi biết là tác giả bài báo kia đã nhầm. Chaplin yên nghỉ ở đây, bên cạnh vợ là Oona trong một phần mộ to đẹp, còn dấu vết của người đàn ông bí ẩn, tác giả của những trang viết khám phá sự mong manh, u tối và mâu thuẫn của trái tim con người, thì không thấy đâu.
Hai người phụ nữ ở gần khu nghĩa trang đã giúp đỡ chúng tôi. Họ nói, còn có một nghĩa trang nhỏ khác ở ngôi làng bên cạnh, làng Corseaux. Ngôi mộ của Green được đánh số 528, giản dị, đơn sơ, không có những lời hoa mỹ trên văn bia, chỉ có độc mỗi tên nhà văn và năm sinh năm mất (1904-1991).
![]() |
Ngôi mộ được cho là của Edgar Poe. |
Edgar Allan Poe
Cách Rockville, khoảng nửa giờ chạy xe, nằm trong thành phố Baltimore là ngôi mộ mà người ta cho là của Edgar Allan Poe - nhà văn kinh dị hàng đầu của Mỹ. Mỗi năm vào ngày 19/1, trên mộ ông lại diễn ra một sự lạ: Một người đàn ông tập tễnh, ủ ê, chống chiếc gây bịt đầu bạc, lê bước đến ngôi mộ, quỳ mọt xuống, rót ra một cốc cognac. Ông uống hết non nửa, rồi trút số còn lại lên mộ, nhẹ nhàng đặt trên đó 3 đóa hồng rồi ra về. Bao giờ ông cũng đến một mình.
Trong những năm gần đây, người đảm nhiệm nghi lễ này là một người đàn ông khác, trẻ hơn. Điều đó khiến cho người ta nghĩ, đây là một tập tục cha truyền con nối.
Nhưng điều mỉa mai là ở chỗ, không ai dám chắc, người nằm dưới bia mộ tráng lệ kia là Edgar Allan Poe.
H.T. dịch
(Nguồn: The Hindu)