Mới 8h30 sáng, sàn ACBS (Hà Nội) thấp thoáng bóng một ông Tây đầu trọc, thoắt cái đã thấy ông ở bàn giao dịch lúc lại thấy ông ngồi giữa các nhà đầu tư VN chăm chú theo dõi bảng điện tử. Gần 3 năm gắn bó với sàn chứng khoán VN, ông tuân theo một nguyên tắc: Chỉ mua, không bán.
James Mclaughlin, người Mỹ hiện đang giảng dạy tại trường RMIT. Là người mê chứng khoán, ông có thể say sưa nói hàng giờ về nó. Mới đây, ông đã quyết định đóng quỹ tại Mỹ để chuyển toàn bộ tiền sang VN đầu tư. Hôm nào không có giờ lên lớp, ông lại đến sàn. Bắt đầu chơi chứng khoán VN từ khi VN-Index mới 200 điểm, nay số tiền vài tỷ ông bỏ vào thị trường đã lên gần gấp 3. Phiên sáng nay ông không mua vì còn chờ giá rớt nữa.
Theo nhận xét của ông James, điểm khác biệt lớn nhất giữa nhà đầu tư nước ngoài với các bạn đồng môn VN là họ chơi chứng khoán dài hạn, có thể 5 năm hoặc 15 năm. Danh mục đầu tư của ông có đủ loại từ những cổ phiếu đắt giá như VNM, REE, SAM... đến BBT, BBC. Trong khi đó nhiều nhà đầu tư VN lại muốn kiếm tiền chỉ sau 1 tuần. Tâm lý này chính là lý do khiến khi nào nhà đầu tư VN bán là thị trường xuống tới 20 điểm, mua vào là lại lên chừng đó. Thị trường đang tụt dốc, những nhà đầu tư nước ngoài như James đang chờ cơ hội giá xuống nữa để mua vào. Tuy nhiên nhìn toàn cảnh nhà đầu tư này vẫn nhận định: "Giá cổ phiếu VN còn rất rẻ, nhiều công ty được định giá dưới mức thị trường. Tôi đoán cuối năm nay VN-Index có thể lên tới 700 điểm".
![]() |
Nhà đầu tư thường rất ít đến sàn chứng khoán nhưng luôn theo dõi và giao dịch qua mạng điện tử. Ảnh: T.V. |
Tìm hiểu kỹ trước khi đầu tư
Ông Phạm Đức Thắng, Quyền trưởng phòng tư vấn Công ty chứng khoán Ngân hàng ngoại thương VN (VCBS) cho hay, so với cùng kỳ năm ngoái lượng nhà đầu tư đến với sàn tăng 200%, phần đông là các nhà đầu tư trong khu vực, một số ở Đức, châu Âu. Hầu hết họ đều ở nước ngoài chứ không phải đang học tập hay công tác tại VN nên đặt lệnh qua mạng. Có nhà đầu tư rót khoảng 1 triệu USD vào thị trường VN, ít cũng phải hơn 1 tỷ đồng, Tuy giao dịch qua mạng, song họ đặt lệnh khá đều trung bình khoảng 5.000-9.000 đơn vị mỗi phiên mỗi người.
Những người trực tiếp đến sàn như James không nhiều, phần lớn chỉ giao dịch qua mạng. Giao dịch điện tử hiện vẫn miễn phí, còn phí môi giới tùy thuộc vào khách hàng. Tại TP HCM, các nhà đầu tư rót tiền đầu tư chủ yếu qua các quỹ, lợi nhuận của họ hiển nhiên chảy ra nước ngoài. Hiện chứng khoán VN đang là đích ngắm của nhiều quỹ đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, họ luôn có một quá trình tìm hiểu kỹ càng những danh mục đầu tư để dự đoán lĩnh vực, ngành nghề nào có khả năng phát triển tốt trong tương lai mới quyết định mua cổ phiếu. Ở Công ty chứng khoán ACBS, hằng ngày nhân viên môi giới đều phải gửi mail thông tin kèm theo những phân tích đánh giá của mình để nhà đầu tư nước ngoài tham khảo.
Theo ACBS TP HCM, trung bình mỗi ngày có trên 5 tổ chức quỹ và rất nhiều nhà đầu tư cá nhân nước ngoài đến gặp Ban tổng giám đốc của công ty để tìm hiểu thông tin về những đơn vị đã niêm yết trên sàn chứng khoán. "Dạo này khách hàng nước ngoài đến tìm hiểu, nhờ tư vấn đông đến nỗi chúng tôi không dịch kịp tài liệu để cung cấp, nên đang phải tuyển thêm nhân sự. Những thông tin họ cần tìm hiểu rất rộng, không chỉ gói gọn trong một lĩnh vực ngành nghề mà còn nghĩ đến tương lai, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước", bà Hoàng Thị Phương Liên, Trưởng phòng quản trị nhân sự ACBS TP HCM cho hay.
Trao đổi với VnExpress, ông Huỳnh Anh Tuấn, Trưởng phòng môi giới ACBS TP HCM nói, nhu cầu chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài đang tăng dần. Tuy nhiên, trong thời gian qua họ đang tìm hiểu chứ chưa đi đến việc ký hợp đồng. Dự kiến trong tháng tới ACBS TP HCM sẽ ký được 5-6 hợp đồng với các quỹ đầu tư. Theo ông, nhà đầu tư nước ngoài luôn nhìn về tương lai nên dù thị trường có xuống dốc họ cũng không nản lòng, trái lại thường đợi lúc giá xuống ở mức thấp nhất là bỏ tiền mua vào. Nếu đã chọn mua, nhà đầu tư rất ít bán tháo cổ phiếu khi giá giảm. Một phần, do nguồn tài chính của họ mạnh hơn, nhưng cái chính là họ có cách nhìn lâu dài, trong khi giới đầu tư VN thì làm ngược lại.
Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán Vietfund Management (VFM), ông Dominic Scriven lý giải: "Có thể trong 2, 3 năm tới đầu tư chứng khoán ở VN sẽ rất thuận lợi, vì tốc độ phát triển và mức sinh lời của các công ty niêm yết ngày càng rõ. Đó chính là lý do khiến chúng tôi đến với chứng khoán trong thời gian này, vì luôn dựa vào quá trình phân tích cơ bản để đầu tư".
Tuy nhiên, ông Tuấn cho rằng, con số 36 cổ phiếu niêm yết trên thị trường hiện nay chưa đủ để các nhà đầu tư nước ngoài lựu chọn. Mặt khác, những lĩnh vực mà họ đang mong chờ như viễn thông, giáo dục, y tế... vẫn chưa được niêm yết. Do vậy, nhiều nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu ngoài sàn hơn trên thị trường chính thức. Điển hình như ông James, ngoài chơi cổ phiếu niêm yết còn tìm mua cả cổ phiếu ngoài sàn tự do (OTC). Hôm nay có người chào bán với ông cổ phiếu của một công ty trong lĩnh vực công nghệ thông tin, với giá 1,7 triệu đồng: "Tôi có thể bỏ ra hàng trăm nghìn USD đầu tư vào cổ phiếu này, nhưng giá như vậy cao quá, phải tính toán lại đã".
Kết thúc câu chuyện với VnExpress, James cho hay: "Vợ tôi cũng rất mê chứng khoán VN, nhiều người nước ngoài mà tôi biết cũng muốn đầu tư hàng triệu USD sang VN, nhưng thị trường ít hàng quá, họ không biết mua gì".
Nguyễn Thùy - Việt Phong