Đóng 0,5 đồng/cổ phiếu/tháng hoặc chứng chỉ quỹ lưu ký tưởng chừng không đáng kể và nhà đầu tư cũng như các công ty chứng khoán không mấy quan tâm đến khoản phí này cho đến khi thị trường chứng khoán rơi vào tình trạng quá khó khăn hiện nay.
Sau kiến nghị chính thức của Hiệp hội kinh doanh chứng khoán VASB, nơi đại diện cho tiếng nói của các công ty chứng khoán về việc Bộ Tài chính nên cho phép miễn phí lưu ký để chia sẻ khó khăn với thị trường, NQS ghi nhận được vài tâm sự sau của các thành viên.
Chủ tịch Hội đồng quản trị một doanh nghiệp lớn cho biết, ông sở hữu 35 triệu cổ phiếu tại công ty và chưa từng bán ra một cổ phiếu nào. Mỗi năm (kể từ năm 2010, khi Thông tư 27/2010/TT-BTC ra đời), khoản phí lưu ký cho riêng phần sở hữu tại công ty chứng khoán mà ông phải đóng là 350 triệu đồng. Tính thêm khoản phí lưu ký cho khối cổ phiếu tại một số doanh nghiệp liên kết mà ông sở hữu thì tổng số tiền ông đóng phí lưu ký/năm khoảng 500 triệu đồng. "Nếu Bộ Tài chính không giảm hoặc miễn phí lưu ký, có thể tôi và nhiều nhà đầu tư sở hữu lượng lớn cổ phiếu sẽ rút cổ phiếu ra khỏi hệ thống, bởi thực chất là không có nhu cầu giao dịch", ông nói.
Phí lưu ký/cổ phiếu được quy định ở mức rất thấp, nhưng với nhà đầu tư sở hữu lượng lớn cổ phiếu thì khoản tiền họ đóng phí hàng tháng, hàng năm là không nhỏ. Khả năng cổ đông lớn tại một số doanh nghiệp rút lưu ký để tạm không phải đóng khoản phí này, như chia sẻ của ông chủ tịch trên, không phải là không thể xảy ra trong bối cảnh doanh nghiệp hoạt động thua lỗ, nguồn tiền khan hiếm.
Ở đối tượng là công ty chứng khoán, sức ép về khoản phí lưu ký cũng đè nặng lên loại hình doanh nghiệp này khi mà lượng tiền để đóng phí lưu ký lên tới hàng tỷ, hàng chục tỷ đồng tại các công ty chứng khoán có nhiều nhà đầu tư. Theo tìm hiểu, ở số ít công ty chứng khoán có hệ thống công nghệ tiên tiến, mới được nâng cấp (như công ty chứng khoán Bảo Việt), việc thu phí lưu ký của nhà đầu tư được thực hiện tự động trên hệ thống, nên bản thân công ty chứng khoán không chịu sức ép về khoản phí này. Tuy nhiên, tại đa số công ty chứng khoán khác, kể các công ty chứng khoán lớn, hoạt động lâu năm như SSI, BSC, hoặc là vì có chính sách muốn hỗ trợ nhà đầu tư khoản phí lưu ký, hoặc vì việc thu khoản phí này không phải dễ dàng, nên trách nhiệm đóng phí nằm tại chính công ty chứng khoán. Lúc thị trường thuận lợi, phí lưu ký là không đáng kể, nhưng lúc thị trường khó khăn, hầu hết các nghiệp vụ kinh doanh của công ty chứng khoán đều bí bách, việc khối công ty chứng khoán lên tiếng kiến nghị giảm hoặc miễn phí lưu ký là đáng để Bộ Tài chính xem xét chấp thuận lúc này.
Theo thông tin riêng, đề xuất giảm phí lưu ký ở tỷ lệ nhất định đã được cơ quan quản lý trực tiếp thị trường chứng khoán kiến nghị lên Bộ Tài chính. Xét cho cùng, các nhà đầu tư lớn không ai mong muốn rút lưu ký vì cổ phiếu được lưu ký có đặc tính an toàn và thuận lợi hơn hẳn so với cổ phiếu nhà đầu tư tự quản lý. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn của thị trường chứng khoán đang đè nặng lên vai các thành viên thị trường, sự thấu hiểu và chia sẻ áp lực về thuế, phí đến các thành viên sẽ là... "liều thuốc bổ" để động viên tinh thần thị trường, giữ nhà đầu tư lớn ở lại trong hệ thống của thị trường chứng khoán Việt Nam
Theo Đầu tư chứng khoán