Cuối tuần qua, NHNN đã ban hành Thông tư 06 quy định về việc cho vay đặc biệt của NHNN, tổ chức tín dụng khác đối với các tổ chức tín dụng lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả, tác động đến sự ổn định của hệ thống, hoặc có nguy cơ mất khả năng chi trả do sự cố nghiêm trọng khác.
Đây được xem là hành lang pháp lý đầu tiên cơ cấu các ngân hàng thương mại yếu kém theo Đề án 254 của Chính phủ vừa ban hành.
Theo Thông tư 06, NHNN sẽ quyết định khoản cho vay đặc biệt đối với tổ chức tín dụng hoặc yêu cầu tổ chức tín dụng khác cho vay đặc biệt. Trong đó, NHNN sẽ quyết định mức cho vay đặc biệt trên cơ sở mất khả năng chi trả của tổ chức tín dụng.
![]() |
Tiền |
Đối với các đơn vị lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả, đe dọa ổn định của hệ thống, lãi suất cho vay đặc biệt do NHNN quyết định trong từng trường hợp cụ thể. Lãi suất nợ quá hạn bằng 150% lãi suất cho vay. Căn cứ vào đề nghị của ngân hàng đi vay cũng như tình hình khả năng chi trả thực tế, NHNN quyết thời hạn cho vay, kỳ hạn trả nợ trong từng trường hợp cụ thể, nhưng thời hạn cho vay tối đa là 2 năm.
NHNN có thể xem xét gia hạn khoản cho vay đặc biệt trên khả năng chi trả thực tế của tổ chức tín dụng, nhưng thời gian gia hạn từng lần không vượt quá thời hạn cho vay lần đầu.
Riêng với tổ chức tín dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả do sự cố nghiêm trọng, lãi suất cho vay là lãi suất tái cấp vốn được NHNN công bố trong từng thời kỳ. Lãi suất nợ quá hạn bằng 150% lãi suất cho vay và kỳ hạn cho vay tối đa dưới 1 năm. NHNN cũng có thể xem xét gia hạn khoản cho vay đặc biệt nhưng tổng thời hạn cho vay và gia hạn không quá 2 năm.
Căn cứ vào quyết định cho vay, Sở Giao dịch hoặc NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố thực hiện giải ngân khoản vay, theo dõi và thu hồi nợ vay. Khoản cho vay đặc biệt được ưu tiên hoàn trả trước tất cả các khoản nợ khác của tổ chức tín dụng, kể cả các khoản nợ có tài sản bảo đảm.
Tổ chức tín dụng chỉ được sử dụng khoản cho vay đặc biệt để chi trả tiền gửi của người gửi tiền là cá nhân. Việc sử dụng khoản cho vay đặc biệt để chi trả tiền gửi của các đối tượng khác do Thống đốc NHNN quyết định từng trường hợp cụ thể.
Nghiêm cấm tổ chức tín dụng sử dụng khoản cho vay đặc biệt này để chi trả tiền gửi của người có liên quan của mình. Ngoài ra, Thông tư cũng quy định khi có nguồn trả nợ, tổ chức tín dụng phải chủ động trả nợ NHNN cũng như các đơn vị khác cho vay kể cả trường hợp khoản vay chưa đến thời hạn trả nợ. Đến thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng có trách nhiệm hoàn trả nợ đầy đủ gốc và lãi cho bên cho vay.
Dư nợ khoản cho vay đặc biệt không hoàn trả đúng hạn sẽ được NHNN, tổ chức tín dụng cho vay chuyển sang nợ quá hạn kể từ ngày quá hạn. Nếu không trả được nợ khi đến thời hạn trả nợ, NHNN hoặc tổ chức tín dụng cho vay đề nghị thực hiện các biện pháp sau đây để thu hồi nợ gốc và lãi: Trích tài khoản tiền gửi của tổ chức tín dụng tại NHNN để thu nợ; từ các nguồn khác; hoặc khoản cho vay đặc biệt được chuyển thành góp vốn, mua cổ phần của NHNN, tổ chức tín dụng khác thực hiện theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ…
Theo một chuyên gia ngân hàng, lộ trình xử lý cơ cấu hệ thống ngân hàng yếu kém đòi hỏi phải xây dựng một cơ chế cho vay đặc biệt phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng đơn vị yếu kém, giúp cho dòng vốn cho vay của NHNN, tổ chức tín dụng khác khác đến ngân hàng yếu kém hiệu quả hơn.
Đặc biệt, mở ra cơ chế mới trong việc cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại là cho phép NHNN, tổ chức tín dụng khi cho đơn vị yếu kém vay có thể trở thành cổ đông sở hữu cổ phần tương đương với tỷ lệ vốn vay nếu các nhà băng này không có khả năng trả nợ.
(Theo Sài Gòn đầu tư)