Trinh sát cơ P-8A của hải quân Mỹ chở theo nhóm phóng viên CNN di chuyển ở độ cao 6.500 m trên Biển Đông hôm 24/2, trước khi nhận điện đàm vô tuyến từ một đài kiểm soát không lưu của quân đội Trung Quốc.
"Máy bay Mỹ. Các vị đang hoạt động gần vùng trời Trung Quốc. Yêu cầu không tiếp cận, nếu không các vị sẽ phải chịu toàn bộ trách nhiệm", sĩ quan Trung Quốc nói qua điện đàm.
Tiêm kích J-11 Trung Quốc áp sát trinh sát cơ P-8A Mỹ trên Biển Đông hôm 24/2. Ảnh: CNN.
Vài phút sau, một tiêm kích J-11 Trung Quốc trang bị tên lửa đối không áp sát và duy trì giãn cách 150 m ở chếch sau phía trái máy bay Mỹ. Khoảng cách gần đến mức các phóng viên Mỹ trên trinh sát cơ P-8A có thể thấy rõ cử động của phi công Trung Quốc trong buồng lái, cũng như dàn tên lửa gắn dưới cánh chiếc J-11.
"Tiêm kích Trung Quốc, đây là máy bay P-8A của hải quân Mỹ. Tôi thấy các vị ở bên trái, tôi dự kiến bay về phía tây và đề nghị các vị làm tương tự. Hết", đại úy Nikki Slaughter, phi công chiếc P-8A, phát thông điệp qua tần số vô tuyến 121.5 MHz.
Kíp bay trên chiến đấu cơ J-11 không hồi đáp, tiếp tục bám theo trinh sát cơ Mỹ khoảng 15 phút rồi chuyển hướng.
Các phóng viên cho rằng đây là bằng chứng về tình hình căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc trên Biển Đông, nhưng chỉ huy chuyến bay lại nghĩ khác. "Với tôi, đây chỉ là một buổi chiều thứ sáu bình thường ở Biển Đông", đại tá Marc Hines nói.
Chiếc P-8A sau đó di chuyển từ khu vực gần quần đảo Trường Sa đến hoạt động trên vùng biển giữa Philippines và đảo Đài Loan, nơi họ phát hiện một tàu chiến Trung Quốc. Tổ bay quyết định hạ độ cao xuống 300 m và tiếp cận chiến hạm, khiến thủy thủ đoàn Trung Quốc phát hàng loạt cảnh báo.
Tàu chiến Trung Quốc trên màn hình cảm biến của trinh sát cơ Mỹ hôm 24/2. Ảnh: CNN.
"Máy bay Mỹ. Đây là tàu chiến Trung Quốc số hiệu 173. Các vị đang tiếp cận chúng tôi ở độ cao nhỏ. Hãy thông báo ý định", sĩ quan trên chiến hạm Trung Quốc nói qua điện đàm.
173 là tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Type-052D, một trong những lớp chiến hạm hiện đại nhất của Trung Quốc, được trang bị 64 ống phóng thẳng đứng có thể chứa tên lửa phòng không tầm xa HHQ-9 và 24 tên lửa phòng không tầm ngắn HQ-10.
Đại úy Slaughter hồi đáp rằng máy bay Mỹ sẽ duy trì khoảng cách an toàn, nhưng thủy thủ đoàn Type-052D liên tục phát cảnh báo. "Máy bay Mỹ. Đây là tàu chiến Trung Quốc số hiệu 173. Các vị rõ ràng đang uy hiếp an toàn của chúng tôi", sĩ quan Trung Quốc nói.
"Chúng tôi là máy bay quân sự Mỹ và sẽ duy trì khoảng cách an toàn với các vị", Slaughter đáp lại và tiếp tục hành trình.
Đại tá Hines nói rằng căng thẳng luôn được giảm bớt khi hai bên đàm thoại với nhau trong các cuộc chạm mặt, nhấn mạnh sự im lặng dẫn tới những yếu tố khó đoán định với cả Mỹ và Trung Quốc.
"Việc không hồi đáp sẽ đặt ra nhiều câu hỏi. Liệu họ có hiểu những gì chúng tôi nói và nắm được ý định của máy bay Mỹ hay không? Liệu họ có hiểu rằng chúng tôi không có ý gây hại hay không?", chỉ huy Mỹ nói, thêm rằng các cuộc chạm mặt trong ngày 24/2 đều "diễn ra chuyên nghiệp" và ông muốn duy trì điều này trong tương lai.
Biển Đông đã trở thành một trong nhiều điểm nóng trong quan hệ Mỹ - Trung thời gian qua. Washington đã thực hiện nhiều hoạt động tuần tra tự do hàng hải để phản đối những yêu sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh ở vùng biển này.
Vũ Anh (Theo CNN)