UAV Shahed 129 diệt mục tiêu phiến quân ở Syria hồi năm 2018. Video: IRGC.
Tổng thống Mỹ Donald Trump 18/7 tuyên bố quân đội nước này đã bắn hạ một máy bay không người lái (UAV) của Iran đang tiếp cận tàu đổ bộ USS Boxer ở phạm vi khoảng một km tại khu vực cửa ngõ vịnh Ba Tư.
Mặc dù Lầu Năm Góc không nêu rõ chủng loại UAV bị bắn rơi, giới chuyên gia cho rằng nhiều khả năng đó là mẫu Shahed 129 mà Tehran trước đây thường xuyên sử dụng để theo dõi và đe dọa các lực lượng Mỹ trong khu vực Trung Đông.
Shahed 129 là dòng máy bay không người lái vũ trang (UCAV) do Iran sản xuất từ năm 2012, được đánh giá là bản sao của mẫu MQ-1 Predator Mỹ do có nhiều điểm tương đồng. Máy bay dài 8 m, sải cánh 16 m, khối lượng cất cánh tối đa 990 kg. Shahed 129 có bán kính chiến đấu tới 1.700 km, tốc độ hành trình 150 km/h và có thể hoạt động liên tục trong 24 giờ.
Tải trọng 400 kg cho phép Shahed 129 mang theo lượng lớn vũ khí, bao gồm các loại tên lửa đối đất hoặc bom thông minh Sadid-345, giúp nó thực hiện nhiều nhiệm vụ trinh sát và chiến đấu.
Truyền thông Iran cho biết cùng với mẫu Saegheh, Shahed 129 dự kiến trở thành lực lượng xương sống của biên đội UAV chiến đấu của quân đội Iran trong ít nhất 10 năm tới.

Mẫu UAV Shaed 129 của Iran. Ảnh: FARS.
Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và lực lượng dân quân Hezbollah đã triển khai nhiều chiếc Shahed 129 tại Syria, trong đó ít nhất hai phi cơ từng bị tiêm kích Mỹ bắn hạ khi hoạt động gần căn cứ al-Tanf, đông nam Syria. Nhiều máy bay Shahed 129 dường như cũng bị phá hủy trong đợt không kích của Israel nhằm vào lãnh thổ Syria hồi tháng 5.
Các chuyên gia của National Interest thì cho rằng đây có thể là phiên bản mới của mẫu UAV Mohajer-6 mà các quan chức Iran công bố chỉ một ngày trước đó. Theo truyền thông nhà nước Iran, Mohajer-6 có khả năng thực hiện nhiệm vụ trinh sát, do thám nhằm xác định, theo dõi và loại bỏ các mối đe dọa xung quanh biên giới Iran. Mẫu UAV này cũng có thể mang theo các loại tên lửa dẫn đường.
Giới chức Iran hiện chưa đưa ra bất cứ xác nhận nào về tuyên bố của Lầu Năm Góc. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif hôm 18/7 nói rằng ông "không có thông tin gì về việc mất một máy bay không người lái" trong ngày hôm đó.
Nếu được xác nhận, sự việc sẽ là leo thang căng thẳng mới nhất giữa Mỹ - Iran kể từ đầu tháng 5 khi Washington cáo buộc Tehran đe dọa các lực lượng và lợi ích của Mỹ tại Vùng Vịnh. Mỹ đã triển khai một nhóm tàu sân bay, tàu đổ bộ USS Boxer, 4 oanh tạc cơ chiến lược và hệ thống tên lửa phòng không Patriot tới khu vực nhằm răn đe Iran.
Nguyễn Hoàng (Theo Washington Examiner)