Bất chấp bóng ma suy thoái kinh tế vẫn còn lởn vởn trên toàn cầu, Việt Nam được xem là quốc gia thoát khủng hoảng nhanh, dự báo sẽ có những bước phát triển ấn tượng trong năm 2010. “Thế nhưng, qua quý một đã xuất hiện một số rủi ro ảnh hưởng đến tính bền vững của nền kinh tế và các doanh nghiệp trong nước”, tiến sĩ Vũ Thành Tự Anh, Giám đốc chương trình giảng dạy Fulbright tại VN, nhận định. Triển vọng kinh tế năm 2010 của nước ta đang trên đà phục hồi, GDP quý một đạt 5,8%, cao hơn nhiều so với năm 2009. Giá trị sản xuất công nghiệp đã tăng trở lại, trong đó công nghiệp chế biến tăng 5,9% so với 2,8% của năm 2009 và doanh thu bán lẻ tăng khoảng 15%.
Tuy nhiên, theo ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, căn nguyên bất ổn của nền kinh tế là lạm phát có dấu hiệu tăng cao. Hàng loạt chỉ số của quý một năm nay đều đáng lo ngại như CPI tăng 8,5%, xuất khẩu tăng trưởng âm, nhập siêu 3,5 tỷ USD, thâm hụt thương mại khoảng 9 tỷ USD. Ngoài ra, trong khi lãi suất cho vay của các ngân hàng thương mại tại các quốc gia khác sau thời gian phục hồi luôn giảm hoặc giữ nguyên khoảng 6-7% thì ở Việt Nam một thời gian dài “ngự” mức 15-17%.
Khu vực kinh tế dân doanh cần tìm lối đi ở thị trường trong nước. Ảnh: Hoàng Hà. |
Theo ông Vũ Thành Tự Anh, kinh tế Việt Nam 2010 có sự giằng co về chính sách, cũng như giữa hai mục tiêu tăng trưởng và lạm phát. Đến lúc này có thể nói mục tiêu kìm giữ CPI năm nay khó đạt được, chỉ còn hy vọng vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế”.
Trong những giai đoạn nền kinh tế khó khăn nhất, khu vực kinh tế dân doanh vẫn đạt được những kết quả ấn tượng. Cụ thể, khu vực này đóng góp 47% GDP, 32% tổng vốn đầu tư xã hội, thu hút hơn 87% lao động (so với khu vực kinh tế Nhà nước lần lượt là 34%; 33,3% và 9%). Trong quý một, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực kinh tế tư nhân lên đến 15%, bằng với khu vực đầu tư nước ngoài và tăng hơn gấp đôi so với khu vực kinh tế Nhà nước.
Thế nhưng, cơ chế cho khu vực kinh tế dân doanh hiện chưa được quan tâm xứng tầm, trong khi động năng để phát triển giá trị sản xuất công nghiệp chính là khu vực này. Các chuyên gia cho rằng nếu muốn phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa và hiện đại hóa vào năm 2020 thì chính sách của Nhà nước phải là đòn bẩy thúc đẩy cho khu vực kinh tế dân doanh gia tăng năng suất, chất lượng để tạo ra giá trị công nghiệp cao. Bên cạnh đó, hai vấn đề lớn mà các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế dân doanh lưu ý là cần tìm lối đi ở thị trường trong nước, phát triển thị trường nông thôn và đầu tư nguồn nhân lực vì đây là khu vực đối mặt với nhiều cạnh tranh khốc liệt.
Theo bà Vũ Kim Hạnh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp, cơ cấu tiêu dùng của các hộ gia đình nông thôn đã thay đổi từ chỗ chỉ toàn gạo, nhu yếu phẩm nay đã có thêm các sản phẩm chế biến với tỷ lệ chiếm 50% tổng chi tiêu, còn lại là 5% cho may mặc, 15% cho đồ dùng gia đình... Các doanh nghiệp quan tâm đến thị trường này cần có những kế hoạch phân phối ngành hàng phù hợp.
Về đào tạo nguồn nhân lực, ông Phạm Phú Ngọc Trai, Tổng Giám đốc Công ty Tư vấn kinh doanh hội nhập toàn cầu GIBC, gợi ý chỉ cần 10% doanh nghiệp Việt chọn một sinh viên để đầu tư và xem đó như là kế hoạch đầu tư kinh tế thì trong vòng 6 tháng đến 2 năm, chúng ta đã có đủ lực lượng nhân tài đáp ứng nhu cầu phát triển của doanh nghiệp trong nước.
Kế sách thích ứng của mỗi công ty trong giai đoạn hiện nay là rất quan trọng cho bản thân doanh nghiệp và cả nền kinh tế. Sắp tới, doanh nghiệp có thể còn đối mặt với những biến động về lãi suất trong thời gian sắp tới nên cần có giải pháp hạn chế rủi ro, đồng thời chú ý làm ra những sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Khắc Huy, Phó tổng Giám đốc Tập đoàn Kinh Đô, đưa ra giải pháp cho các doanh nghiệp kinh doanh đa ngành nghề là phải chia nhỏ chiến lược cho từng ngành hàng để giảm thiểu rủi ro, đồng thời giữ vững tăng trưởng ổn định. Hiện Kinh Đô tập trung vào 4 lĩnh vực như sản xuất, chế biến thực phẩm, phân phối, bất động sản và tài chính.
(Theo Người lao động)