Tại phiên họp Quốc hội sáng 20/5, Ủy ban Kinh tế đã cho rằng công tác phân tích số liệu, đánh giá và dự báo chưa sát với diễn biến thực tế, nhiều chỉ tiêu quan trọng đạt thấp hơn so với thời điểm báo cáo Quốc hội. Đến tháng 11, tháng 12 vẫn dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2008 đạt 6,7-6,8%, nhưng kết quả thực tế chỉ đạt 6,18%, dẫn tới việc xây dựng và quyết định các chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm sau có chỉ tiêu không sát với thực tế.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết lắng nghe đại biểu Trần Du Lịch phát biểu tại phiên họp tổ sáng nay. Ảhh: Dũng Trần |
Vấn đề này tiếp tục được các đại biểu nhắc tới trong phiên thảo luận ở tổ hôm 21/5 về tình hình kinh tế xã hội. Trên quan điểm của một nhà kinh tế, đại biểu Trần Du Lịch cho rằng khó có thể đòi hỏi dự báo đúng như thực tế sẽ diễn ra, nhất là trong điều kiện diễn biến kinh tế phức tạp. Song theo ông, cần có cảnh báo, dự báo khá sát để doanh nghiệp chủ động đối phó và thích ứng với tình hình mới.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất chỉ tiêu tạo 1,5 triệu việc làm, song không nói rõ đây là việc làm mới tạo ra do đầu tư, hay chỉ là số lượng người được giải quyết việc làm. Các nước trên thế giới coi việc làm là một trong 4 chỉ tiêu quan trọng của kinh tế vĩ mô, song họ tách bạch rạch ròi và quan tâm sẽ có bao nhiêu việc làm mới tạo ra (new job). Con số này có được sau khi lấy tổng số việc làm tạo ra trong năm trừ đi số thất nghiệp và di chuyển việc làm từ nơi này đến nơi khác.
"Liệu Tổng cục Thống kê của mình có nắm được cái này hay không? Con số 1,5 triệu việc làm là cái gì? Tôi đang chất vấn Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Con số này dựa trên cái gì để tính", ông Lịch trao đổi với báo chí.
Cũng theo tiến sĩ Lịch, cách thống kê xuất nhập khẩu của Việt Nam không giống ai, khi tính gộp vàng thỏi vào kim ngạch xuất khẩu. Lượng vàng khai thác trong nước được tính vào sản lượng công nghiệp, buôn bán vàng nữ trang thì tính là sản phẩm hàng hóa, nhưng vàng thỏi vàng ký được coi là phương tiện thanh toán, một phần của cung tiền trong lưu thông chứ không thể tính vào kim ngạch xuất nhập khẩu. Điều hành xuất nhập khẩu vàng miếng hiện nay thuộc thẩm quyền Ngân hàng Nhà nước, giống như mua đôla hay euro.
"Theo tôi nên sửa lại thống kê, nếu không chúng ta sẽ rơi vào thế đánh lừa dân. Không nên lấy đó để nói rằng mình xuất siêu", ông Lịch thẳng thắn.
Theo số liệu ước tính của Tổng cục Thống kê, 4 tháng đầu năm kim ngạch xuất khẩu vàng và đá quý đạt 2,54 tỷ USD, tăng 41 lần so với cùng kỳ. Trong khi đó, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 18,6 tỷ USD, cao hơn 800 triệu USD so với kim ngạch nhập khẩu.
Một quan chức Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam cho biết lượng vàng miếng xuất khẩu trong 3 tháng tính tới cuối tháng 4 đạt trên 60 tấn, gần bằng khối lượng nhập khẩu cả cả năm trước.
Trao đổi với VnExpress.net, một quan chức Tổng cục Thống kê cho biết cơ quan này sẽ làm giải trình nếu Bộ Kế hoạch và Đầu tư có yêu cầu. Tuy nhiên, vị quan chức giữ quan điểm thống kê xuất nhập khẩu nên tính cả xuất khẩu vàng miếng. Công việc này cơ quan thống kê đã làm từ nhiều năm nay, và theo quan niệm quốc tế, vàng do các cơ quan nhà nước, ngân hàng trung ương nhập về để dự trữ thì mới nên coi là một phương tiện thanh toán, cất trữ. Còn vàng do các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp nhập, xuất để phục vụ mục đích kinh doanh nên đưa vào danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu.
Tại phiên thảo luận sáng nay, các đại biểu cũng dành sự quan tâm tới vấn đề điều chỉnh chỉ tiêu kinh tế và sử dụng hiệu quả gói kích cầu chống suy giảm. - Đại biểu Phạm Thị Loan: "Không nên để bội chi ngân sách quá 6%, cần cân đối nguồn thu và chi, nếu không sẽ dẫn tới hệ lụy trong tương lai như nguy cơ lạm phát tăng cao. Kích cầu là rất cần thiết nhưng phải có sự phối hợp giữa chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và chính sách ưu đãi, chứ không thể nước khác kích cầu thì chúng ta cũng kích cầu tương tự". - Đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa: "Các nước dùng gói kích cầu đều có sự sàng lọc. Họ doanh nghiệp thành 3 nhóm: Cực kỳ khó khăn, không thể vượt qua; Khó khăn tạm thời do những thay đổi và vẫn có khả năng vượt qua; Nhóm thích ứng nhanh với tình hình. Phân loại như vậy để kích cầu với liều lượng và cách thức phù hợp. Ví dụ hỗ trợ lãi suất 4% vào doanh nghiệp chết rồi sẽ không hiệu quả. Nhưng với những doanh nghiệp khó khăn tạm thời đang cần vốn thì sẽ vượt qua, thậm chí với nhóm này nên cho phép đảo nợ (vay mới lãi suất thấp để trả nợ cũ cho các dự án hiệu quả đang triển khai). Không chỉ kích cầu đầu tư và tiêu dùng, mà nên quan tâm thiết lập cầu nối giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, dầu tư vào hệ thống phân phối". - Đại biểu Trần Du Lịch: Quốc hội nên đề nghị Chính phủ nghiên cứu một vấn đề trung hạn hơn - tái cấu trúc nền kinh tế. Bên cạnh việc tính toán giải pháp tình thế của 2009-2010, cần tính thêm các vấn đề tiếp theo trong thời kỳ hậu khủng hoảng. Vấn đề này cần đưa thành nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ cần có kế hoạch và kèm theo các chính sách cụ thể trình Quốc hội quyết ngay kfy họp tới. Bội chi 8% chỉ là giải pháp tình thế phù hợp với chính sách tăng công chi trong điều kiện kinh tế suy giảm. Nếu tình hình thay đổi nên có kế hoạch thay đổi và cân bằng thu chi để đảm bảo an toàn cho ngân sách. |
Song Linh