Năm 2017, thị trường thanh toán điện tử thế giới chứng kiến sự tăng trưởng nhanh khi doanh thu đạt 780 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng 16%.
Tại Việt Nam, thanh toán di động trong năm 2017 cũng đạt được thành tựu đáng ghi nhận với gần 110 triệu giao dịch, tăng trưởng 81% về giá trị giao dịch so với năm 2016.
Theo dự đoán của Worldpay, đến năm 2019, thanh toán qua di động (hiện chiếm 27,6% thị phần thanh toán bán lẻ toàn cầu) sẽ thay thế thẻ thanh toán như Visa, MasterCard và trở thành phương thức thanh toán ưa chuộng nhất với các đặc điểm nổi bật.
Tăng cường tính bảo mật
Với sự phát triển của công nghệ số, những lỗ hổng về bảo mật cũng tăng lên, kéo theo rủi ro về vấn đề tin tặc, điều này ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng khi sử dụng phương thức thanh toán qua di động.
Theo nghiên cứu, lo ngại về vấn đề an ninh trong giao dịch thanh toán bằng di động đang có xu hướng tăng lên, đồng thời là một trong những rào cản lớn khiến người dùng e ngại sử dụng phương thức này. Theo kết quả khảo sát, 88% người dùng sẽ ngừng sử dụng thanh toán qua di động nếu phát hiện thông tin cá nhân bị rò rỉ, gây ra thất thoát về tiền hay trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo tài chính.
Khi thanh toán bằng di động trở thành xu thế, những yêu cầu giải quyết vấn đề bảo mật và an toàn thông tin người dùng cũng trở nên cấp thiết.
Sự xuất hiện của công nghệ sinh trắc học và kỹ thuật bảo mật tokenization (số hóa thẻ) hiện nay đã góp phần giải quyết lo lắng của người dùng về vấn đề bảo mật của các hình thức giao dịch điện tử. Khảo sát của WorldPad chỉ ra rằng, 49% người dùng châu Âu mong muốn sinh trắc học sẽ trở thành giải pháp công nghệ thanh toán phổ biến. Theo báo cáo của Juniper Research Human Interface & Biometric Technologies, dự báo đến năm 2019, gần 800 triệu ứng dụng thanh toán sử dụng công nghệ sinh trắc học sẽ được tải trên di động.
Hiện các công nghệ bảo mật này được áp dụng tại một số ứng dụng phương thức như Samsung Pay, Touch xWallet…. Trong đó Samsung Pay vừa được giới thiệu tại Việt Nam từ 09/2017 đã thu hút được sự chú ý cũng như sự ủng hộ của các ngân hàng, tổ chức tài chính và người tiêu dùng.
Ra mắt thị trường Việt Nam từ tháng 9/2017, Samsung Pay là một trong các giải pháp thanh toán di động tiên phong được tích hợp 3 tầng bảo mật cao cấp, gồm công nghệ số hóa tokenization với nền tảng bảo mật cao cấp Samsung KNOX và các phương pháp xác thực sinh trắc học (quét vân tay, quét mống mắt) hoặc mã PIN. Cụ thể, với công nghệ tokenization, mỗi giao dịch qua hệ thống sử dụng một mã nhận dạng độc nhất thay cho số thẻ, đảm bảo thông tin người dùng sẽ không bao giờ bị lộ trong quá trình thanh toán. Samsung cho biết, hệ thống bảo mật cao cấp của Samsung Pay có tính an toàn cao và giảm nguy cơ rủi ro về bảo mật vốn tồn tại trên thẻ nhựa.
Thêm nhiều thiết bị công nghệ được tích hợp thanh toán
Trong vòng 2 năm trở lại đây, cùng với sự bùng nổ của công nghệ, "Wearable Devices", hay các thiết bị có tích hợp bộ xử lý máy tính, công nghệ điện tử…có thể đeo trên người ngày càng phát triển. Vòng theo dõi thể lực, đồng hồ thông minh, mắt kính Google (Google Glass)…là những ví dụ điển hình.
Theo các chuyên gia, sự kết hợp giữa thiết bị đeo và ứng dụng trong thanh toán là xu hướng tất yếu trong thời đại số, với mục đích đem lại sự thoải mái, thuận tiện cùng trải nghiệm độc đáo cho người dùng. Theo khảo sát của tổ chức Visa, 70% người tiêu dùng đồng ý rằng thiết bị công nghệ cải thiện chất lượng cuộc sống của họ bằng các tiện nghi, một trong số đó là giải pháp trong thanh toán.
Không nằm ngoài xu hướng trên, tại Việt Nam giải pháp thanh toán bằng di động Samsung Pay đã ngày càng cải tiến với các tính năng mới như thanh toán bằng đồng hồ thông minh Gear 3. Người dùng smartphone của Samsung có thể kết nối với đồng hồ Gear 3 để thanh toán khi mua sắm hay chi trả cho bất cứ dịch vụ nào tại nơi có hỗ trợ, đơn giản bằng cách chạm đồng hồ với bất kì thiết bị thanh toán tại quầy mà không cần quẹt thẻ.
Theo dự báo của một số tổ chức nghiên cứu trên thế giới, đến năm 2020, thị trường thanh toán bằng thiết bị đeo toàn cầu sẽ mang lại doanh thu lên tới 500 tỷ USD và chiếm xấp xỉ 20% tổng số giao dịch di động.
Cũng theo số liệu từ Gartner, đến năm 2020, trên thế giới có khoảng 21 tỷ thiết bị đeo thông minh được kết nối Internet, được coi là "mảnh đất màu mỡ" để ứng dụng vào thanh toán di động.
Tăng độ tiếp cận của người dùng, hướng tới thanh toán “không tiền mặt”
Ở các khu vực phát triển như Mỹ, Australia, Singapore, châu Âu… các Chính phủ đều đặt mục tiêu xây dựng "xã hội không tiền mặt". Hình thức thanh toán này không những tạo ra sự minh bạch và thuận tiện trong giao dịch, giảm thiểu các chi phí đi kèm của thanh toán truyền thống, xây dựng kinh tế phát triển lành mạnh. Một trong các chính sách chủ yếu nhằm phát triển thanh toán trực tuyến tại nhiều nước là mở rộng các điểm chấp nhận thẻ (POS), trong đó có MPOS (chấp nhận thanh toán qua di động).
Theo báo cáo của Business Insider Intelligence, thị trường mPOS dự kiến tăng trưởng từ 3,2 triệu thiết bị năm 2014 lên 27,7 triệu thiết bị vào năm 2020.
Tại Việt Nam, thanh toán không tiền mặt được coi là xu hướng tất yếu và là một trong chiến lược quan trọng của Nhà nước. Tuy nhiên, theo Hội Thẻ ngân hàng Việt Nam, có tới gần 87% các giao dịch qua ATM là giao dịch rút tiền mặt.
Tại đây, Samsung Pay hiện nằm trong số ít các giải pháp cho tương thích với nhiều hệ thống thanh toán cả mới lẫn cũ, hoạt động trên hầu hết các máy quẹt thẻ, cho phép người dùng có thể giao dịch ở bất kỳ đâu, từ trạm xăng, nhà hàng, rạp chiếu phim hay những nơi nào có máy POS. Vì vậy, các giải pháp thanh toán di động như Samsung Pay được đánh giá tránh lãng phí, kích thích người dùng chi trả và thanh toán qua thẻ nhiều hơn.
Liên kết với các công ty fintech và ngân hàng
Các công ty tài chính công nghệ (fintech) đang có xu hướng chuyển đổi các dịch vụ tài chính từ hình thức cho vay, thế chấp truyền thống sang dịch vụ thanh toán, kết hợp giữa phương thức kinh doanh mới và công nghệ đột phá.
Tuy nhiên, các vấn đề về cơ sở hạ tầng, xây dựng thương hiệu hay thấu hiểu thị trường hiện là điểm yếu của hầu hết các công ty fintech so với các công ty truyền thống. Bù lại, sự tiên phong về công nghệ, cùng với kết cấu có tổ chức và độ bảo mật cao đã tạo nên sự kết hợp giữa các công ty fintech và ngân hàng để đảm bảo an toàn thanh toán.
Việc ngày càng nhiều ứng dụng công nghệ thanh toán gia nhập thị trường, đặc biệt nhắm vào phân khúc thanh toán di động cũng làm nhiều ngân hàng không thể đứng im. Xu hướng này khiến các ngân hàng đẩy mạnh hợp tác với các đơn vị cung ứng dịch vụ thanh toán mobile. Có thể kể đến sự kết hợp của ông lớn ngành bán lẻ Walmart và Chase Pay hay ngân hàng TD Bank và ứng dụng Moven tại Canada…
Với số lượng thuê bao điện thoại di động trên 120 triệu, số lượng sử dụng smartphone đến cuối 2017 khoảng 50 triệu , 53% dân số sử dụng số người sử dụng Internet (xếp thứ 15 trên thế giới), Việt Nam được đánh giá là thị trường tiềm năng để phát triển thanh toán di động trong tương lai.
Phạm Vân