Trong phiên chất vấn tại kỳ họp Quốc hội diễn ra sáng nay, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ báo cáo, làm rõ những nội dung liên quan đến vấn đề nợ công - vốn được rất nhiều đại biểu quan tâm và đã đặt câu hỏi chất vấn với Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng.
Theo đó, Phó thủ tướng cho biết, năm 2015 nợ công sát trần là 65%, dư nợ Chính phủ trên 53% tức là vượt trần cho phép, tỷ lệ chi trả nợ vay là 27,3%, vượt tiêu chuẩn cho phép của quốc tế là 25%.
Trong bối cảnh đó, ông Huệ cho biết nhiều thành viên của Chính phủ, một số đại biểu Quốc hội và chuyên gia khuyến cáo Chính phủ nên nghiên cứu để trình Trung ương, Quốc hội nới trần nợ công để có vốn cho đầu tư phát triển ngày càng cao khi kinh tế còn khó khăn nhằm đảm bảo an ninh, xóa đói giảm nghèo.
"Chính phủ và Thủ tướng đã tính toán rất kỹ và thấy rằng trần nợ công chỉ là một yếu tố thôi, còn quan trọng là khả năng trả nợ. Tổng trả nợ của chúng ta, kể cả trả nợ trực tiếp từ ngân sách và vay đảo nợ đã quá 25% so với tổng thu ngân sách hàng năm. Vì vậy, Chính phủ nói không với việc tăng trần nợ công", ông Huệ nhấn mạnh.
Do đó, thay cho việc đề xuất nới trần nợ công, ông cho biết Chính phủ và Thủ tướng đã trình đề án cơ cấu lại nợ công. Sau đó, lần đầu tiên Bộ Chính trị đã có nghị quyết chuyên đề về vấn đề này. Các văn bản tiếp theo cũng xác định rõ, huy động nguồn ngân sách phấn đấu 20-21% GDP.
Tổng thu của giai đoạn này khoảng 1,65 lần so với giai đoạn trước, đồng thời cơ cấu lại những khoản thu về ngân sách theo hướng giảm thu dầu thô, xuất nhập khẩu và tăng thu nội địa. Chi ngân sách giữ trong mức 24-25% GDP. Trong đó chi cho đầu tư phát triển khoảng 25%, chi thường xuyên dưới 64% và giảm dần bội chi đến năm 2020 là khoảng 3,5%.
Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, các văn bản trên cũng xác định quy mô nợ công đến năm 2020 là không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 54% và nợ nước ngoài quốc gia không quá 50%.
Ông cho biết, Chính phủ cũng ban hành Nghị quyết đưa ra các giải pháp về vấn đề này. Theo đó, quan điểm là tiết kiệm là quốc sách hàng đầu, tức là chỉ chi tiêu trong khả năng nền kinh tế và chỉ vay trong khả năng trả nợ.
Bên cạnh giải pháp siết chặt kỷ cương tài chính, Chính phủ cũng đề cao trách nhiệm giải trình đối với người đứng đầu các đơn vị trong vấn đề thu chi ngân sách tiến tới xóa bỏ cơ chế xin - cho.
Ngoài những giải pháp chính đã được Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đề cập, Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh việc tập trung lại cơ cấu thu, tăng cường chống thất thu. Trong đó, chủ trương của Chính phủ là các khoản thu liên quan đến thuế giá trị gia tăng và thu nhập doanh nghiệp cần được xem xét cẩn trọng.
Lãnh đạo Chính phủ cũng nhấn mạnh phương án tập trung cơ cấu nợ công theo hướng, tăng tỷ trọng nợ trong nước giảm vay nước ngoài, chuyển nợ ngắn hạn thành dài hạn, giảm nợ Chính phủ bảo lãnh. Ông cho biết, năm 2016 chỉ duyệt một dự án 170 triệu USD do Chính phủ bảo lãnh, còn trong 9 tháng đầu năm nay không có dự án này.
Nguyễn Hà