Không có ai lo cho diêm dân. |
- Tiềm năng sản xuất muối ở nước ta rất dồi dào, có thật sự là hiện nay chúng ta thiếu muối?
Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế - Ngân sách Quốc hội Nguyễn Thiết Hùng: Từ trước đến giờ, các mặt hàng gạo, cà phê rớt giá thì chúng ta tập trung lo, còn muối thì không ai lo cả. Thiếu sót là ở chỗ chúng ta chưa nhìn nhận muối là một ngành quan trọng. Việc nhập muối những năm trước là cần thiết, nhưng chính cơ quan quản lý nhà nước cũng không biết thấu đáo bao nhiêu là vừa. Năm nay, được mùa thì giá muối lại chỉ có 200 đồng/kg khi giá sàn là 330 đồng/kg là vì muối ngoại nhập quá nhiều, năm ngoái còn tồn đọng lại. Nếu bây giờ nhà báo hay bất cứ ai phát hiện ra đơn vị nào nhập muối trong lúc muối đang được mùa thế này thì báo cho chúng tôi. Với trách nhiệm giám sát của mình, Quốc hội sẽ can thiệp, giống như đã can thiệp chuyện nhập đường năm trước. Không thể để như thế được. |
- Đúng vậy, xin đưa ra một vài con số. Năm 2000, cả nước sản xuất được hơn 600 nghìn tấn nhưng nhu cầu tiêu thụ muối lên đến 900 nghìn tấn, phải nhập 160 nghìn tấn. Năm ngoái, sản xuất được 570 nghìn tấn, nhu cầu: 1.150 nghìn tấn, phải nhập trên 580 nghìn tấn. Năm nay dự kiến sản xuất 650-700 nghìn tấn trong khi nhu cầu là 1.250 nghìn tấn.
- Để xảy ra tình trạng phải nhập muối một thời gian dài như thế trong khi ta đủ điều kiện sản xuất, thậm chí xuất khẩu, theo ông lỗi tại ai?
- Thứ nhất, sản xuất muối của ta phụ thuộc 100% vào thời tiết mà năm ngoái mất mùa muối. Thứ hai, chúng ta không lường trước nhucầu thị trường dẫn đến tình trạng thiếu muối. Thứ ba, chuyển sang cơ chế thị trường không còn cơ quan quản lý nhà nước về muối nên đồng muối xuống cấp.
- Ông nghĩ gì khi mà cầu đang cao hơn cung rất nhiều, nhưng diêm dân vẫn sống lay lắt vì giá muối quá thấp?
- Chính vì đời sống diêm dân khó khăn nên sản xuất ra ít nào họ phải bán ngay để kiếm sống. Vào vụ, lượng muối bán ra ồ ạt nên rớt giá. Thương nhân thì muốn mua muối rẻ mới có lời. Doanh nghiệp nhà nước có trách nhiệm mua với giá hợp lý để tích trữ thì vốn liếng có hạn, không thể bao tiêu hết sản phẩm. Giá muối rớt là khó tránh.
- Nhưng nhiều ý kiến cho rằng, giá muối rớt thê thảm là do muối ngoại được nhập về ồ ạt?
- Năm rồi giá muối nhập về từ Ấn Độ (tính cả thuế, cước đưa về kho) ở mức 600-650 đồng/kg, trong khi đó giá muối nội bình quân 600-700 đồng/kg. Có những lúc đơn vị thành viên của Tổng công ty lên đài thông báo giá muối 1.000 đồng/kg mà diêm dân không có muối bán.
- Diêm dân ở Bạc Liêu cho biết, niên vụ vừa rồi họ tồn 40-50 nghìn tấn vì giá quá rẻ, chứ không phải vì không có muối. Còn người làm muối ở Hải Hậu, Nam Định thì khẳng định dù năm ngoái mất mùa, nhưng chẳng khi nào họ bán được giá cao như ông nói. Hiện nay muối ngoại cứ nhập về, ông có ý kiến gì?
- Tổng công ty chỉ lo phần lượng của mình, chứ hàng chục đơn vị cùng nhập muối, dư thừa bao nhiêu, Tổng công ty làm sao biết.
- Chính phủ đã quy định giá sàn để mua muối cho diêm dân, Tổng công ty đã thực hiện nghiêm túc quy định đó chưa?
- Chúng tôi mua ở Cần Giờ vẫn thấp hơn giá sàn (330 đồng/kg). Tôi nghe tin UBND TP HCM đã làm việc với Công ty muối miền Nam và đề nghị được bù cho diêm dân nếu mua thấp hơn giá sàn. Nhưng giá sàn chỉ mới quy định cho muối của dân, còn giá muối công nghiệp thì thả nổi, không ai kiểm soát, điều tiết.
- Như vậy là chính Tổng công ty cũng không thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ. Theo ông, giá muối ở mức nào thì diêm dân có thể sống được?
- Nếu như ở miền Bắc, giá sàn để đảm bảo diêm dân có mức sống bằng nông dân thì phải ở mức 600 đồng/kg (hiện tại giá là 400 đồng), ở miền Trung là 300-350 đồng (hiện giá sàn là 220 đồng), Nam Bộ: 400-500 đồng (hiện là 330 đồng).
(Theo Gia Đình & Xã Hội)