Ông Demetrios Marantis sang Việt Nam từ ngày 7/8 đến 9/8 để cùng các quan chức cấp cao của Chính phủ và các bộ Công Thương, Tài chính bàn về vấn đề thương mại song phương. Trước khi về nước, Phó đại diện thương mại Mỹ đã có buổi trao đổi với báo chí.
- Ông nhận định thế nào về một mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Mỹ trong bối cảnh Việt Nam sắp tham gia Phiên đàm phán thứ 8 Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) vào tháng 9 tới?
- Tôi cho rằng, thông qua hiệp định TPP, Việt Nam đã thể hiện cam kết rất mạnh mẽ trong việc mở cửa hội nhập thương mại để đầu tư. Gần đây, Việt Nam đã thực hiện một số chính sách nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô nhưng những biện pháp này lại hạn chế thương mại và gây ra một số khó hiểu đối với doanh nghiệp Mỹ. Chúng tôi cũng biết rằng Việt Nam đang gặp một số khó khăn như đối mặt với nguy cơ lạm phát cao. Song thực tế, tôi hy vọng rằng, Việt Nam có những biện pháp khác nhằm ổn định kinh tế vĩ mô để ít ảnh hưởng đến các doanh nghiệp xuất khẩu Mỹ vào Việt Nam. Nhờ vậy, hai bên sẽ có mối quan hệ hợp tác tốt hơn.
Phó đại diện thương mại Mỹ Demetrios Marantis. Ảnh: Hoàng Lan. |
Từ 1/6, các mặt hàng điện thoại di động, mỹ phẩm và rượu ngoại chỉ được phép nhập khẩu về 3 cảng biển lớn là Hải Phòng, Đà Nẵng và TP HCM thay vì qua cả đường hàng không và đường bộ như hiện tại. Như vậy, nếu hàng xuất khẩu của Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam qua 3 cảng khác sẽ bị giữ lại và ảnh hưởng đến doanh nghiệp rất nhiều. Các bạn có thể hình dung doanh nghiệp Việt sẽ khó khăn thế nào nếu chúng tôi quy định hàng nhập khẩu vào Mỹ chỉ được qua 3 cảng?
- Mới đây, các chuyên gia lo ngại việc Mỹ nâng trần nợ công, nâng hạn mức vay mượn thêm là 2.500 tỷ USD và cắt giảm chi tiêu 917 tỷ USD trong 10 năm tới sẽ khiến Mỹ khó giữ vững được nhưng cam kết trong hiệp định TPP, ý kiến ông thế nào?
- Tôi cho rằng, thỏa thuận nâng trần nợ công đạt được từ tuần trước mang tinh chất hoàn thiện sự đồng tình giữa Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa. Tôi tin rằng tài chính cũng như tài khóa của Mỹ sẽ đi đến sự ổn định. Thỏa thuận về trần nợ công sẽ không làm thay đổi những cam kết của chúng tôi đối với châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng bởi đây là những cam kết bền vững và không thay đổi.
Đầu tư và xuất khẩu của Mỹ đối với TPP sẽ đóng vai trò rất quan trọng. Thông qua TPP, các nước trong đó có Việt Nam đã gửi đi những tín hiệu hết sức mạnh mẽ. Việt Nam sẽ tiếp tục tiến hành các biện pháp phát triển kinh tế, tái cơ cấu mạnh mẽ và khi tham gia TPP, Việt Nam sẽ phát đi tín hiệu và mời chào đầu tư rất tốt. Tôi tin Việt Nam sẽ tạo ra những khuyến khích đầu tư tốt nhất trong khu vực châu Á để các nhà đầu tư nhìn thấy đây là một điểm đến và hứa hẹn nhiều kỳ vọng.
- Mới đây Mỹ đã bị rớt hạng tín nhiệm, các chuyên gia cho rằng đây là cú sốc trên thị trường tài chính khiến Mỹ kém hấp dẫn đối với các nước châu Á, trong đó có Việt Nam, ông nghĩ sao?
- Chính phủ Mỹ hoàn toàn không đồng ý với việc có một tổ chức quốc tế đã làm giả cái đánh giá về mức độ tín dụng của Mỹ. Chúng tôi đang trên con đường vững chắc đến sự ổn định về tài chính. Tôi cũng không tin việc đó có thể làm ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam. Và chúng tôi sẽ cam kết mọi cấp sẽ giữ vững mối quan hệ này.
- Sắp tới Việt Nam nói riêng và châu Á Thái Bình Dương nói chung được Mỹ định vị trong chiến lược phát triển kinh tế thế nào thưa ông?
- Khu vực châu Á Thái Bình Dương là trọng tâm chính sách của thương mại Mỹ, Việt Nam lại nằm trong khu vực quan trọng của châu Á. Việt Nam nói riêng và châu Á nói chung đóng vai trò cốt tử đối với hành lang kinh tế thương mại đối với Mỹ. Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ và ngược lại, Mỹ cũng xuất khẩu sang Việt Nam. Khi tăng cường mối quan hệ này thì chúng ta sẽ làm hai nước có tỷ lệ xuất khẩu cao hơn. Khi Mỹ gắn kết chặt chẽ với châu Á Thái Bình Dương thì Việt Nam sẽ có cơ hội xuất khẩu sang Mỹ và nhiều nước trong khu vực. Nếu hai nước Mỹ - Việt ngày càng gắn kết thông qua Hiệp định TPP, ASEANS... thì sẽ kích thích tăng trưởng hai bên.
- Việt Nam là một trong các đối tác thương mại của Mỹ, trong vòng 5 năm tới, vậy những ngành nghề và lĩnh vực quan trọng nào sẽ được Mỹ định hướng phát triển?
- Tôi cho rằng mối quan tâm đối với Việt Nam là mối quan tâm lâu dài chứ không phải tập trung vào lĩnh vực, ngành nghề cụ thể. Song trước mắt, Mỹ đặc biệt quan tâm đến các ngành như dịch vụ, sản xuất làm tăng xuất khẩu của Mỹ nói chung.
Việt Nam đã thực hiện rất tốt cam kết WTO và trở thành một điểm đến đầu tư của nhiều nước. Năm 2010, thương mại song phương hai chiều đạt 18 tỷ đôla và ngày càng gia tăng. Tôi tin rằng, khi quan hệ thương mại ngày càng mở rộng thì sẽ khó tránh khỏi những xung đột. Mỹ sẽ có quan ngại về Việt Nam cũng như Việt Nam cũng có quan ngại về các vấn đề của Mỹ nhưng tôi cho rằng đó là điều bình thường trong một mối quan hệ lành mạnh. Điều quan trọng đó là chúng ta làm việc được với nhau và khi có vấn đề chúng ta có thể ngồi lại để bàn luận xử lý các vấn đềngồi lại để xử lý và tìm ra giải pháp tốt cho cả hai bên.
TPP là ý tưởng về một khu vực tự do thương mại xuyên Thái Bình Dương, được kỳ vọng trở thành một khuôn khổ thương mại toàn diện chất lượng cao. Nhiều ý kiến cho rằng, khi tham gia hiệp định, Việt Nam nhiều cơ hội tham gia vào chuỗi cung cấp toàn cầu, đưa các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam ra thị trường thế giới. TPP có 4 thành viên sáng lập gồm New Zealand, Singapore, Chile, Brunei.TPP có nền tảng là Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương do 4 thành viên sáng lập gồm New Zealand, Singapore, Chile, Brunei ký kết từ năm 2005 hay còn gọi là Hiệp định P-4. Hiện nay có 4 nước khu vực đang đàm phán tham gia cơ chế TPP mở rộng gồm Australia, Mỹ, Peru và Việt Nam. |
Hoàng Lan