Trong khi việc nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đối mặt với những khó khăn, từ thị trường xuất khẩu bị thu hẹp, giá giảm, cho đến thiếu vốn sản xuất… không còn là chuyện lạ thì vẫn có những doanh nghiệp tự tin nhờ đã chuẩn bị trước những phương thức kinh doanh phù hợp.
Ông Dương Ngọc Minh, Tổng giám đốc Công ty cổ phần thủy sản Hùng Vương (TP HCM) cho biết, để kinh doanh thủy sản ổn định, cần dựa trên nền tảng cơ sở vật chất được đầu tư một cách bài bản. Ngay từ khi thành lập, Công ty Hùng Vương đã xác định đầu tư hoàn thiện chuỗi quy trình khép kín: nuôi-chế biến-xuất khẩu cá tra, do đó đã chủ động được nguyên liệu có chất lượng cao, đảm bảo điều kiện vệ sinh và giảm hệ số thức ăn, tiết kiệm chi phí.
Sản phẩm cá tra xuất khẩu có thể thỏa mãn yêu cầu truy xuất nguồn gốc theo quy định của thị trường Mỹ và EU. Một khó khăn phổ biến là nhiều doanh nghiệp không có khả năng tự cung ứng và phải đi mua cá ở ngoài, chịu nhiều rủi ro về giá, trong khi Công ty Hùng Vương xây dựng thành công vùng nuôi cá tra có tổng diện tích 250 ha, đạt sản lượng trên dưới 150.000 tấn cá mỗi năm, có khả năng cung ứng 90% nguyên liệu cho các nhà máy chế biến xuất khẩu của mình. Những phụ phẩm như: đầu, da, xương, mỡ cá sau chế biến được đưa qua nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi đã giúp công ty có thêm nguồn thu để có giá thành sản phẩm cạnh tranh hơn. "Do chủ động được nguồn nguyên liệu, cắt giảm chi phí tối đa nên dù môi trường kinh doanh không ổn định như hiện nay, Công ty Hùng Vương vẫn có lãi ròng trên 10%/năm", ông Minh cho biết.
Tương tự như vậy, ngành đồ gỗ cũng đang đối mặt với sức mua giảm sút mạnh, hàng tồn kho của các doanh nghiệp tăng cao. Tuy nhiên, theo ông Điền Quang Hiệp, Tổng giám đốc Mifaco, công ty vẫn vững vàng vượt qua sóng gió lúc này. Ông Hiệp cho biết, các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ hiện nay đang kẹt trong tình trạng chi phí đầu vào tăng liên tục, nhưng đầu ra không thể tăng giá. Việc đàm phán với phía nước ngoài mất từ 3-6 tháng để tăng được 5% giá bán, trong khi đó chỉ sau một đêm, các doanh nghiệp cung ứng gỗ và phụ liệu trong nước tự động tăng giá 5-15% mà không cần báo trước.
Không bỏ tất cả trứng vào một giỏ là cách thức nhiều doanh nghiệp đang áp dụng trong thị trường có nhiều biến động bất lợi. |
"Để thoát khỏi tình trạng ấy, Mifaco đã bền bỉ tăng năng suất lao động. So với năm 2008, năng suất lao động mấy năm qua của Mifaco đã tăng gần 100%. Chẳng hạn, năm 2006 để có doanh thu 5 triệu USD từ xuất khẩu phải cần 1.000 lao động, hiện nay xuất khẩu 12 triệu USD chỉ cần 650 lao động. Nhờ năng suất lao động tăng, Mifaco đã giữ được giá sản phẩm cạnh tranh, từ đó giữ được thị trường. Các ngân hàng coi Mifaco như một doanh nghiệp có uy tín, từ đó yên tâm cho vay. Thậm chí chúng tôi có thể đàm phán lãi suất và thoát khỏi nhiều khó khăn mà hiện các doanh nghiệp đang gặp phải", ông Hiệp tự tin nói.
Vinamilk là một doanh nghiệp chiếm thị phần sữa rất lớn tại Việt Nam và đứng vào top 200 doanh nghiệp tốt nhất châu Á đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng: đạt 3 tỷ USD doanh thu vào năm 2017, tức phải tăng trưởng 19%/năm. Điều này đòi hỏi Vinamilk phải xây dựng tốt nguồn nhân lực, tài chính, quản trị, thị trường, công nghệ và tầm nhìn chiến lược có chiều sâu.
Trong vòng 15 năm trước, doanh thu của Vinamilk là 90.000 tỷ đồng, nộp thuế 12.000 tỷ đồng, kim ngạch xuất khẩu đạt 1,2 tỷ USD. Trong 5 năm trở lại đây, doanh thu, lợi nhuận và sản lượng cả nội địa và xuất khẩu của Vinamilk đều tăng gấp 3 lần, cho nên mục tiêu mà Vinamilk đưa ra như trên, theo nhận định của nhiều chuyên gia, là khả thi.
Bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Vinamilk cho biết, để đạt được mức doanh thu đó, trước mắt cần phải gia tăng sản lượng. Hiện nay, các nhà máy của Vinamilk đều hoạt động hết công suất. Cách đây ba năm, Vinamilk đã xây dựng các nhà máy cho những mặt hàng có giá trị gia tăng cao với tổng vốn đầu tư 220 triệu USD. Vinamilk tính toán, khi xây dựng xong các nhà máy thì trong vòng 5-7 năm, Vinamilk không cần phát triển sản xuất mà chỉ tập trung vào bán hàng. Song song đó, Vinamilk cũng chú trọng hơn chiến lược mua bán và sáp nhập (M&A). Trước đây Vinamilk đã thực hiện khá nhiều thương vụ M&A như: mua Công ty đường Lam Sơn, trang trại nuôi bò sữa ở Thanh Hóa, Tuyên Quang… và thương vụ mới nhất là mua 20% cổ phần của một nhà máy sản xuất sữa bột cao cấp tại New Zealand. Vinamilk đang tiếp tục tìm mua một số trang trại, nhà máy sản xuất nguyên liệu hoặc các doanh nghiệp cùng ngành ở Úc, Mỹ.
"Không bỏ tất cả trứng vào một giỏ" là cách thức mà những doanh nghiệp dày dạn kinh nghiệm đang áp dụng trong thị trường có nhiều biến động bất lợi. Vì thế, việc đầu tư phải được tính toán chặt chẽ và có chiến lược.
Ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Công ty Vissan cho hay, doanh nghiệp đã nhìn thấy thị trường Myanmar có nhiều cơ hội để đầu tư. Theo ông, thị trường Myanmar gần giống với thị trường Việt Nam cách đây 20 năm. Tuy Myanmar còn nhiều hạn chế về giao dịch thương mại điện tử, nghiệp vụ ngân hàng, nhưng đầy tiềm năng cho phát triển trong tương lai gần. Đó là lý do Vissan đang chuẩn bị mở hệ thống phân phối thực phẩm khô (đồ hộp và xúc xích tiệt trùng) tại thị trường này. Đây là hai dòng sản phẩm được người tiêu dùng Myanmar đánh giá cao vì hợp khẩu vị. Vissan cũng đã đầu tư 1 triệu USD để phát triển thị trường tại Campuchia và sẽ thiết lập văn phòng đại diện tại đây để làm "bàn đạp" bước sang thị trường Lào.
Tương tự, Công ty Saigon Food đang xúc tiến đưa hàng sang Campuchia, Lào và thị trường lân cận vì người tiêu dùng ở các thị trường này có khẩu vị, sở thích không mấy khác biệt so với người Việt. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng dây chuyền nhà máy sẵn có để sản xuất thêm hàng và tăng doanh thu.
Theo báo cáo của Bộ Công thương, chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo thời điểm ngày 1/7 so với tháng trước tăng 6% và ba tháng gần đây tồn kho so với tháng trước có xu hướng tăng. Với tình hình còn nhiều khó khăn như vậy, bài toán kinh doanh của mỗi doanh nghiệp tuy không hoàn toàn giống nhau, nhưng có lẽ chìa khóa để mở ra những cánh cửa chính là tầm nhìn và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Chỉ khi có chiến lược đúng doanh nghiệp mới đi được đường dài.
Theo Diễn đàn doanh nghiệp