Hàng dệt may Trung Quốc đang bành trướng thị trường |
Đối với Liên minh châu Âu (EU), một số mặt hàng dệt may của Trung Quốc xuất sang tăng nhanh ngoài sức tưởng tượng. Tính riêng trong tháng 1/2005, xuất khẩu của Trung Quốc sang 15 nước khu vực này đã tăng tới 47% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi đó, tại Mỹ, số liệu trong tháng 2 và tháng 3 cho thấy, kim ngạch nhập khẩu hàng dệt may từ Trung Quốc tăng 63% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ tính riêng tháng 1, xuất khẩu dệt may Trung Quốc sang Mỹ đạt 1,4 tỷ USD, tăng tới 65,26%. Tính chung 3 tháng đầu năm, nước đông dân nhất thế giới đã xuất khoảng 84,48 triệu áo sơ mi chất liệu cotton sang Mỹ.
Ngoài những thị trường quan trọng kể trên, xuất khẩu hàng dệt may của Trung Quốc vào các quốc gia và khu vực khác cũng tăng khá: Sang Thổ Nhĩ Kỳ tăng 78.9%, Nhật Bản 11,9% và Hong Kong 18,26%.
Trước sự bành trướng của các công ty dệt may Trung Quốc, rất nhiều quốc gia đang lo phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp gia tăng. Chỉ tính từ đầu năm tới nay, khoảng 7.600 lao động dệt may của Mỹ đã mất việc làm. Người ta lo ngại, trong cả năm nay con số trên sẽ là 17.200. Cũng trong 3 tháng qua, 14 nhà máy dệt và may mặc ở 5 bang của Mỹ buộc phải đóng cửa, và con số này được dự đoán là sẽ còn tăng thêm. "Tuy nhiên, đây mới chỉ là bề nổi của tảng băng, nếu chính phủ Mỹ không có biện pháp bảo vệ kịp thời", một chuyên gia nhận định.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở khu vực Trung Mỹ với khoảng 500.000 lao động đang bị đe doạ mất việc làm. Sau 2 tháng đầu năm, 18 nhà máy tại Cộng hoà Dominic, Guatemala, Honduras đã phải đóng cửa khiến khoảng 10.000 người bị thất nghiệp.
Trước đó, nhiều nhà phân tích lo ngại, sau năm 2004, không ít quốc gia sẽ phải đối mặt với hàng loạt vấn đề xã hội nghiêm trọng từ hậu quả của tỷ lệ thất nghiệp gia tăng. Không những thế, người ta còn sợ rằng, công nhân bị mất việc làm sẽ kêu gọi đình công gây nên tình trạng bất ổn chính trị.
Nguy cơ mất thị phần đã khiến các công ty dệt may ở các nước phải lên tiếng kêu gọi chính phủ tìm các biện pháp giúp đỡ. Với Pháp, Italy, Tây Ban Nha và các nước Trung, Đông Âu, dệt may được coi là ngành công nghiệp then chốt. Do đó, họ đang nỗ lực kêu gọi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu mặt hàng này sang EU.
Tháng trước, Phòng Thương mại Mỹ đã phải đưa ra một chương trình đặc biệt nhằm kiểm soát chặt chẽ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào nước này. "Đã đến lúc phải hành động thực sự. Lượng hàng hoá của quốc gia có dân số đông vào bậc nhất thế giới đã tràn ngập thị trường, chỉ có sự can thiệp của chính phủ mới có thể ngăn chặn nguy cơ mất hàng triệu việc làm", Cass Johnson, Giám đốc Hội đồng quốc gia các tổ chức dệt may Mỹ lo lắng nói.
Bản thân Trung Quốc không phải là không hiểu được thực trạng trên. Trước đây, trong cam kết gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001, nước này đồng ý việc Mỹ và các quốc gia khác áp dụng các biện pháp bảo vệ hàng dệt may trong nước khi bị đe doạ mất thị phần. Tuy nhiên, nước này cũng khẳng định, việc tăng xuất khẩu mặt hàng này là bình thường và nó sẽ tiếp tục duy trì trong thời gian tới.
Hà Vy tổng hợp