Ấn Độ đang mong muốn trở thành một “Trung Quốc thứ hai” trong vai trò công xưởng của thế giới. Năm 1951, Jawaharlal Nehru, vị Thủ tướng đầu tiên của Ấn Độ đã khẳng định Ấn Độ cần phải được công nghiệp hóa với tốc độ nhanh nhất có thể.
Kể từ đó, các chính trị gia Ấn Độ đã cố gắng sử dụng mọi biện pháp để có thể đạt được mục tiêu này, bao gồm cả thực hiện các kế hoạch dài hạn theo kiểu Xô Viết. Tuy vậy, dường như đất nước này thích hợp với công việc trồng trọt hơn là các hoạt động công nghiệp.
Cho đến nay, công nghiệp chỉ mới chiếm 15% sản lượng của toàn nền kinh tế, thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia châu Á khác. Ấn Độ cần đến 1 nền tảng công nghiệp đủ lớn và vững chắc.
Tháng 7 vừa qua, ở Ấn Độ xảy ra vụ mất điện nghiêm trọng, đẩy 600 triệu người rơi vào cảnh sống trong bóng tối. Vụ việc này nhắc nhở các nhà đầu tư về sự thực là nền tảng cơ sở hạ tầng của Ấn Độ rất yếu kém.
Tuy nhiên, cũng không phải tất cả đất nước này bị bao trùm bởi tấn thảm kịch. Nằm ở phía Tây Ấn Độ, Pune là trung tâm công nghiệp đang bùng nổ và thu hút được rất nhiều doanh nghiệp sản xuất xe hơi đến từ nước Đức. Trong nhà máy sản xuất xe Volkswagen trị giá 700 triệu USD ở ngoại ô thành phố, các robot hàn tia laser đang kiểm tra các khớp nối trên khung xe.
“Có lẽ đây là nhà máy rẻ nhất trong số các nhà máy trên khắp toàn cầu của chúng tôi,” John Chacko, giám đốc Volkswagen chi nhánh Ấn Độ cho biết. Theo ông, nhà máy này có thể trở thành nhà máy xuất khẩu chủ lực. Cách đó không xa là 1 nhà máy khác với qui mô lớn được Mercedes-Benz xây dựng.
Các công ty Đức bị Pune hấp dẫn bởi 2 yếu tố: nguồn điện khá ổn định và truyền thống sản xuất của nơi đây. Peter Honegg, ông chủ của Mercedes cho biết đây chính là vùng đất trung tâm của các nhà sản xuất xe hơi. Không chỉ thu hút được các công ty lớn, những doanh nghiệp nhỏ cũng đang di chuyển đến đây. Cho đến nay, Pune đã trở thành đích đến của 262 công ty Đức, tăng mạnh so với con số 130 của năm 2008.
Giờ đây, xuất khẩu của Ấn Độ đã chuyển trọng tâm sang các sản phẩm chế tạo máy, thành phần chiếm 1/5 tổng số kim ngạch xuất khẩu. Các doanh nghiệp Ấn Độ đã thành công trong việc xuất khẩu mọi thứ, từ 1 chiếc xe máy nguyên vẹn đến các bộ phận riêng biệt ra nước ngoài với châu Phi và Trung Đông là những thị trường lớn nhất.
Anil Gupta, ông chủ của Havells, công ty sản xuất thiết bị điện có trụ sở đặt tại Noida, hồi tưởng lại lần đến thăm nhà máy ở Trung Quốc vào năm 2002. Lúc đó, ông đã thực sự bị sốc trước qui mô của nhà máy này. Tuy nhiên, giờ đây, ông đã có thể sở hữu nhà máy với qui mô tương tự.
Một điểm mạnh khác của Ấn Độ là chi phí lao động khá rẻ. Một nghiên cứu được Cục thống kê lao động Mỹ công bố năm 2010 cho thấy với chi phí nhân công chỉ ở mức dưới 1 USD/giờ (đã bao gồm các chi phí an sinh xã hội và thuế), chi phí ở Ấn Độ tương đương với Trung Quốc và chỉ bằng 3% so với Mỹ.
Kể từ khi báo cáo này được công bố, đồng rupee đã giảm 1/3 giá trị so với đồng nhân dân tệ và 1/5 so với đồng USD. Điều này có nghĩa là chi phí còn rẻ hơn rất nhiều. Dĩ nhiên, tham nhũng, giáo dục và cơ sở hạ tầng yếu kém cùng với luật lao động gây phiền phức là những yếu tố làm mất đi sức hấp dẫn của Ấn Độ. Tuy nhiên, xét theo góc nhìn lạc quan, kể từ cuối năm 2011, Ấn Độ đã thực hiện thay đổi chính sách nhằm xây dựng những đặc khu kinh tế khổng lồ có thể giải quyết được vấn đề này.
(TTVN)