Stephen Hawking sinh ngày 8/1/1942 tại Oxford và lớn lên ở St Albans, Anh. Ông là anh cả trong một gia đình gồm 4 anh chị em, theo International Business Times. Cha của ông là nhà sinh vật học, mẹ là thư ký trong một viện nghiên cứu y học. Ngày sinh nhật lần thứ 75 của ông năm nay trùng với lễ kỷ niệm 300 năm ngày mất Galileo Galilei, nhà vật lý người Italy.
Năm 1959, Hawking vào học tại Đại học Oxford khi mới 17 tuổi. Dù muốn nghiên cứu toán học, nhưng chuyên ngành này không được giảng dạy tại trường nên ông chuyển sang nghiên cứu vật lý. Hawking nhận bằng danh dự hạng nhất về khoa học tự nhiên.
Hawking, người có 12 bằng danh dự, được nhận huy chương CBE (Order of the British Empire) năm 1982. Ông là thành viên của Hội Hoàng gia Anh và Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ.
Bác sĩ chẩn đoán Hawking mắc bệnh xơ cứng teo cơ cột bên (ALS) khi ông 21 tuổi. Căn bệnh này khiến ông dần bị liệt.
Năm 1985, Hawking phải nhập viện trong tình trạng viêm phổi và cần phẫu thuật mở khí quản khẩn cấp. Quá trình phẫu thuật làm tổn hại dây thanh âm khiến sau này ông không thể nói được. Hawking giao tiếp với người khác thông qua hệ thống âm thanh điện tử gắn trên xe lăn. Hệ thống này do kỹ sư máy tính David Mason chế tạo.
Hawking có nhiều đóng góp lớn trong lĩnh vực khám phá vũ trụ, hố đen, thuyết tương đối và hấp dẫn lượng tử. Cùng với nhà vật lý người Anh Roger Penrose, Hawking cho rằng thuyết tương đối rộng của Albert Einstein mô tả thời gian và không gian bắt đầu từ vụ nổ Big Bang và kết thúc trong lỗ đen.
Cuốn sách "Lược sử thời gian" của Hawking xuất bản năm 1998 bán được hơn 10 triệu bản sau 20 năm. Nó nằm trong danh mục sách bán chạy nhất của tờ Sunday Times hơn 4 năm.
Sau khi kết hôn với Jane Wilde 25 năm và có ba người con, Hawking ly dị vợ năm 1995. Sau đó, Hawking kết hôn với nữ y tá chăm sóc ông tên là Elaine Mason.
Hawking và Lucy, con gái của ông, là đồng tác giả của cuốn sách khoa học dành cho trẻ em "Chìa khóa vũ trụ của George", xuất bản năm 2007.
Năm 2009, Hawking được tổng thống Mỹ Barack Obama trao Huân chương Tự do.
Lê Hùng (Ảnh: Telegraph/BBC)