Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn việc Kho bạc Nhà nước dùng ngân quỹ nhà nước tạm thời nhàn rỗi để mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ. Theo đó, Kho bạc Nhà nước sẽ mua lại trái phiếu chính phủ từ ngân hàng thương mại, đồng thời cam kết bán lại cho nhà băng đó sau một thời gian và mức giá xác định.
Đây là lần đầu tiên Bộ Tài chính có Thông tư cụ thể hướng dẫn việc Kho bạc Nhà nước dùng nguồn ngân quỹ nhàn rỗi để mua bán lại trái phiếu chính phủ với các ngân hàng.
Từ trước đến nay, để quản lý nguồn ngân quỹ tạm nhàn rỗi, Kho bạc Nhà nước thường gửi tiền có kỳ hạn tại ngân hàng hoặc tạm ứng cho ngân sách nhà nước. Như năm ngoái, có thời điểm Kho bạc Nhà nước gửi hơn 250.000 tỷ tiền nhàn rỗi vào hệ thống các ngân hàng thương mại.
Theo Bộ Tài chính, việc dùng tiền ngân quỹ nhàn rỗi mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ là nghiệp vụ mới và khá phức tạp nên trước giờ Kho bạc chưa triển khai.
Với quy định mới, theo chuyên gia Cấn Văn Lực, Kho bạc Nhà nước có thêm phương án để quản lý nguồn tiền nhàn rỗi một cách linh hoạt và năng động hơn. Bên cạnh đó, các ngân hàng có nhu cầu tiền mặt ngắn hạn cũng có thể bán trái phiếu cho Kho bạc, bên cạnh việc vay mượn trên hệ thống liên ngân hàng hoặc vay vốn từ dân cư.
Bộ Tài chính đánh giá, thông tư mới sẽ giúp đảm bảo tính công khai, minh bạch trong hoạt động mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ, giúp quản lý ngân quỹ nhà nước an toàn, hiệu quả. Quy định mới cũng giúp tăng tính thanh khoản cho trái phiếu chính phủ so với trước đây.
Theo dự thảo, Kho bạc chỉ mua lại các trái phiếu chính phủ đang được niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán, có kỳ hạn còn lại không quá một năm. Trái phiếu chính phủ phải thuộc sở hữu hợp pháp của ngân hàng và được phép chuyển nhượng.
Bên cạnh đó, Kho bạc nhà nước cam kết mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ từ ngân hàng với thời gian nắm giữ trái phiếu có thể là 7 ngày, 14 ngày, 21 ngày, 1 tháng, 2 tháng hoặc 3 tháng.
Việc mua lại được thực hiện theo hình thức thỏa thuận điện tử, đảm bảo chọn ngân hàng đối tác dựa trên nguyên tắc đấu thầu, xét chọn lãi suất từ cao xuống thấp. Giao dịch mua lại được thực hiện trên hệ thống giao dịch công cụ nợ tại Sở Giao dịch Chứng khoán.
Ngân hàng muốn tham gia đấu thầu bán trái phiếu chính phủ phải là thành viên giao dịch trên thị trường giao dịch công cụ nợ tại Sở Giao dịch Chứng khoán, nằm trong danh sách nhà băng có mức độ an toàn cao do Ngân hàng Nhà nước cung cấp. Bên cạnh đó, ngân hàng không vi phạm nghĩa vụ thanh toán khi mua lại có kỳ hạn trái phiếu chính phủ với Kho bạc nhà nước trong ba năm liền kề.
Quỳnh Trang