H.T. -
Gần như tất cả những người nhận sách là phụ nữ - họ háo hức và tỏ vẻ biết ơn món quà từ trên trời rơi xuống, trong khi cánh đàn ông thường đáp lại bằng vẻ mặt cau có, hoặc ngờ vực, hoặc chẳng thích thú gì. Cuối cùng, McEwan đưa ra kết luận: "Khi phụ nữ ngừng đọc, văn học sẽ chết".
Tuyên bố của McEwan rõ ràng là ngoa ngôn, nhưng cũng không ngoa quá. Các khảo sát thường xuyên cho kết quả rằng phụ nữ đọc nhiều hơn nam giới, đặc biệt là sách văn học. Có nhan nhản cách giải thích cho hiện tượng này, từ việc phân tích cấu trúc tổ chức não bộ của nam và nữ đến việc căn cứ vào hệ quả của thói quen dạy dỗ khác nhau đối với con trai và con gái ngay từ khi còn nhỏ.
Nhưng có một điều chắc chắn: người Mỹ ngày nay, bất luận thuộc giới nào, đều ít đọc hơn ngày xưa. Khảo sát do The Associated Press and Ipsos - một công ty nghiên cứu thị trường thực hiện tháng trước, tiết lộ: năm ngoái, trung bình một người Mỹ chỉ đọc 4 cuốn sách và cứ bốn người Mỹ trưởng thành thì có một người không đọc cuốn nào cả.
Báo cáo của Quỹ hỗ trợ Văn học Nghệ thuật Quốc gia cho biết, năm 2002, chỉ 57% người dân Mỹ có đọc đến một cuốn sách. Thị trường sách những năm gần đây rơi vào tình trạng ế ẩm và sẽ còn ế ẩm như thế trong những năm tiếp theo.
 |
|
Các cô gái thường mê sách vở hơn các chàng trai. |
Khảo sát thực hiện với những người được coi là ham đọc sách cũng cho ra một kết quả chênh lệch, một phụ nữ trung bình đọc 9 cuốn sách mỗi năm, con số này ở nam giới là 5 cuốn. Phụ nữ đọc nhiều hơn nam giới ở tất cả các thể loại, ngoại trừ sách lịch sử và tiểu sử.
Tính riêng ở lĩnh vực văn học, sự khác biệt về nhu cầu đọc giữa nam và nữ càng lớn. Một nghiên cứu tiến hành ở Mỹ, Canada và Anh cho biết, nam giới chỉ chiếm 20% lượng khách hàng của thị trường này.
Trên tờ In These Times, nhà bình luận Lakshmi Chaudhry viết: "Trong khi viết sách chủ yếu là công việc của nam giới thì độc giả của họ phần lớn là phụ nữ".
Trên blog có tên Trashionista, một người có nick là Phyllis viết: "Mình đã đọc ít nhất là 100 cuốn sách những năm gần đây, có lẽ là trong khoảng 150 đến 200 cuốn. Còn chồng mình à? Mình đoán lão chẳng đọc cuốn nào, ngoại trừ truyện tranh mà lão đọc cho lũ trẻ".
"Chúng tôi thường xuyên được chứng kiến hiện tượng này trong cửa hàng của mình. Phụ nữ tiến thẳng vào các gian tiểu thuyết còn nam giới chọn những đầu sách khoa học hay những thể loại không có tính hư cấu", Carla Cohen, chủ hiệu sách Politics & Prose ở Washington D.C, cho biết.
"Chúng tôi rõ ràng có nhiều khách hàng nữ hơn. Nhưng tôi không lý giải được tại sao", Mitchell Kaplan, chủ hiệu Books & Books ở Miami, nói.
Kaplan phỏng đoán, có thể phụ nữ được "phái" đi mua sách về cho cả nam giới, nhưng ông cũng ý thức rằng đấy chỉ là một mong ước mang tính tự an ủi.
Chưa có cách lý giải duy nhất đúng
Giới lý luận đang tìm cách giải thích nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt trong nhu cầu đọc sách giữa nam và nữ. Các nhà tâm lý học cho rằng, phụ nữ có khả năng đồng cảm và có đời sống cảm xúc phong phú hơn nam giới - điều khiến tiểu thuyết trở thành một món ăn yêu thích của họ.
Theo Louann Brizendine, tác giả cuốn The Female Brain, sự khác biệt này có nguồn gốc từ tuổi thơ của con người. Lúc còn nhỏ, các bé gái thường kiên nhẫn ngồi đọc sách hơn các bé trai. Và thói quen đó có thể được duy trì cho đến lúc người ta đã trưởng thành.
Một giả thuyết khác "đổ lỗi" cho tế bào thần kinh phản chiếu - "mirror neurons". Nằm dưới lông mày, các tế bào này sẽ hoạt động khi chúng ta hành động hoặc chứng kiến hành động của người khác. Tế bào phản chiếu thần kinh lý giải tại sao khi nhìn người khác đau chúng ta biết xúc động, hoặc nhìn người khác ăn của chua, chúng ta biết rỏ nước dãi. Các nhà khoa học tin rằng, tế bào thần kinh phản chiếu là yếu tố chìa khoá quyết định đến lòng cảm thông, sự đồng cảm của con người.
Nghiên cứu vẫn tiếp tục được tiến hành, nhưng một số khảo sát nhỏ cho thấy, phụ nữ có nhiều tế bào thần kinh phản chiếu hơn nam giới. Điều đó giải thích tại sao họ thích đọc truyện hư cấu - một thể loại đòi hỏi độc giả phải rất giàu lòng cảm thông với các nhân vật.
"Đọc sách đòi hỏi sự nhẫn nại rất lớn và khả năng thâm nhập vào nhân vật", Brizendine nói.
Nhưng bất chấp sự khác nhau về giới trong việc đọc sách, riêng với fan của Harry Potter, các cậu bé chiếm số lượng đông đảo hơn các cô bé. Hơn nữa, Harry Potter cũng có nhiều tác động tới thói quen đọc sách của các chàng trai hơn các cô gái. 61% nam sinh thừa nhận: "Trước khi có Harry Potter, cháu không đọc sách chỉ để giải trí" trong khi sự biến chuyển này chỉ xuất hiện ở 41% số nữ sinh trong số những người được khảo sát.
(Nguồn: NPR)