Sau nhiều cuộc biểu tình làm tê liệt đất nước, chính quyền Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hồi đầu tuần đồng ý hoãn thảo luận về dự luật cải cách tư pháp gây tranh cãi cho đến tháng sau.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã kêu gọi ông Netanyahu "tìm cách thỏa hiệp" với người dân. Ngày 28/3, ông chủ Nhà Trắng đi xa hơn khi trả lời truyền thông rằng ông "mong Thủ tướng Israel từ bỏ kế hoạch".
"Như nhiều người ủng hộ Israel, tôi rất lo ngại. Họ không thể tiếp tục đi theo con đường này và tôi đã nói rõ điều đó", Tổng thống Biden nói, thêm rằng không cân nhắc mời lãnh đạo Israel đến thăm Nhà Trắng, ít nhất "không phải trong thời gian tới".
Thủ tướng Netanyahu hôm nay ra tuyên bố đáp lại. "Tôi biết ông Biden hơn 4 thập kỷ và đánh giá cao cam kết lâu dài của ông với Israel. Nhưng Israel là một quốc gia có chủ quyền, ra các quyết định dựa trên mong muốn của người dân và không dựa trên áp lực từ nước ngoài, kể cả từ những người bạn tốt nhất", ông nói.
"Chính quyền Israel cam kết củng cố nền dân chủ bằng cách khôi phục ba cán cân của chính phủ, điều chúng tôi đang cố gắng đạt được thông qua sự đồng thuận rộng rãi", ông Netanyahu nhấn mạnh.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu tại Berlin, thủ đô Đức, ngày 16/3. Ảnh: AFP
Điểm mấu chốt của dự luật là thay đổi cách thức bổ nhiệm thẩm phán. Nếu được thông qua, chính phủ Israel sẽ có nhiều ảnh hưởng hơn trong chọn lựa thẩm phán và giới hạn quyền lực của Tòa án Tối cao.
Thủ tướng Israel cho biết đề xuất cải cách tư pháp nhằm cân bằng quyền lực giữa các nhánh trong chính quyền, trong khi người dân Israel và các quốc gia đồng minh phương Tây lo ngại về độc lập tư pháp của nước này.
Nhiều người đã biểu tình phản đối dự luật từ hồi tháng 1. Căng thẳng càng leo thang khi Thủ tướng Netanyahu ngày 26/3 sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, sau khi ông Gallant kêu gọi tạm dừng dự luật cải cách tư pháp cho đến hết ngày Quốc khánh vào tháng 4. Quyết định này khiến hàng trăm nghìn người Israel đổ ra đường biểu tình trong đêm.
Israel là đồng minh quan trọng của Mỹ tại Trung Đông. Washington ủng hộ Israel ngay từ khi nước này thành lập năm 1948. Mỹ đã viện trợ tài chính và hỗ trợ Israel phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm sắt.
Đức Trung (Theo Guardian, Reuters)