"Khi bà Mạnh bị bắt, thay vì để tòa án giải quyết sự việc, Tổng thống Donald Trump đã loan báo với truyền thông, thậm chí còn tuyên bố sẵn sàng trao đổi bà nếu có lợi trong cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc", ông Alykhan Velshi, phó chủ tịch phụ trách đối ngoại của Huawei Technologies Canada, trả lời VnExpress trong cuộc trao đổi trực tuyến với các phóng viên ở Hà Nội hôm nay, đề cập đến vai trò của chính quyền Tổng thống Trump trong vụ Giám đốc Tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu bị bắt ở Canada cuối năm 2018.
Theo ông Velshi, Tổng thống Trump xem bà Mạnh là "con tốt thí, con tin" trong cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc, điều không phù hợp với luật pháp Canada, nơi đang xem xét khả năng dẫn độ bà về Mỹ theo yêu cầu của Washington.
Khi được hỏi liệu chính quyền sắp tới của ông Joe Biden có thể hưởng như thế nào tới vụ bắt và dẫn độ giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu, Velshi nói rằng đây là điều "không ai biết trước".
"Không ai thực sự biết được Tổng thống đắc cử Biden sẽ có đường hướng như thế nào với mối quan hệ Mỹ - Trung, mối quan hệ Mỹ - Canada, cũng như quan hệ với Huawei. Nhưng điều mà chúng tôi biết là nếu xem xét về mặt tính cách, một tổng thống như Biden sẽ rất khác Tổng thống Trump. Họ là những người rất khác nhau", ông nói.
Ông Velshi thêm rằng một tổng thống "hiểu lẽ phải", khi xem xét sự việc này cũng như nhìn vào sự can thiệp của Tổng thống Trump, "rất khó để ông ấy bảo vệ hành động của người tiền nhiệm".
Bà Mạnh Vãn Chu (trái) rời nhà tới tòa ở Vancouver, Canada hồi tháng 1/2020. Ảnh: Reuters.
Phó chủ tịch phụ trách đối ngoại của Huawei Technologies Canada cũng cho biết điều mà họ tập trung là theo đuổi cuộc chiến pháp lý ngăn Mạnh Vãn Chu bị dẫn độ sang Mỹ, chứ không phải là mối quan hệ ngoại giao với các chính phủ.
"Chúng tôi là một công ty viễn thông, chúng tôi đứng ngoài chính trị. Chúng tôi không can dự vào chính trị Mỹ. Điều chúng tôi muốn là nền thương mại mở cửa, muốn có khả năng bán những sản phẩm tốt. Chúng tôi hy vọng chính quyền tương lai của Mỹ, khi xem xét thực tế này, nhận ra rằng giải pháp đôi bên cùng có lợi là cho phép thương mại toàn cầu về hàng hóa và đưa ra quyết định dựa trên bằng chứng thực tế về Huawei", ông Velshi nói.
Tuy nhiên, trọng tâm trước mắt của Huawei vẫn là hỗ trợ cuộc chiến pháp lý của bà Mạnh Vãn Chu. "Chúng tôi hy vọng tòa án Canana công bằng, trung lập, tôn trọng luật pháp, không bị phụ thuộc vào ai là tổng thống mới trong chính quyền của Mỹ", ông nói.
Bà Mạnh, 48 tuổi, con gái tỷ phú Nhậm Chính Phi, người sáng lập tập đoàn Huawei, bị Canada bắt khi đang quá cảnh tại sân bay quốc tế Vancouver tháng 12/2018 theo yêu cầu của Mỹ. Mỹ cáo buộc bà Mạnh lừa gạt các ngân hàng nước này và vi phạm lệnh trừng phạt nhằm vào Iran, đồng thời muốn Canada dẫn độ Giám đốc Tài chính Huawei sang Mỹ để xét xử.
Tuy nhiên, ông Velshi cho biết họ chưa tính tới khả năng bà Mạnh bị dẫn độ vì vụ kiện mới ở giai đoạn đầu, đồng thời cho rằng bà Mạnh có thể được trả tự do trong 6 tháng tới nếu những phán quyết sớm nhất được đưa ra vào cuối tháng 3/2021 có lợi cho bà.
"Nhưng nếu các phán quyết của tòa bất lợi, một số chuyên gia cho rằng quy trình pháp lý của Canada có thể kéo dài tới 5 năm hoặc lâu hơn thế", ông Velshi nói. "Dù có rất nhiều kịch bản bà Mạnh trở về Trung Quốc trong thời gian không lâu nữa, không có khả năng bà bị tòa án Canada phán quyết dẫn độ tới Mỹ trong ít nhất nửa thập kỷ nữa".
Nhóm pháp lý của Huawei đang tiếp tục tập trung vào bằng chứng cho thấy cảnh sát và biên phòng Canada đã vi phạm quyền của Mạnh Vãn Chu, do thẩm vấn và khám xét thiết bị của bà trong ba tiếng ở sân bay khi chưa có lệnh bắt. Đồng thời, họ cũng tìm cách chứng minh sự can thiệp của chính quyền Mỹ trong vụ việc này là không hợp pháp.
"Chúng tôi hy vọng bà Mạnh Vãn Chu sẽ chiến thắng và bà ấy có thể trở về Trung Quốc vào năm 2021. Nhưng nếu vì lý do nào đó khiến phán quyết bất lợi cho bà Mạnh, chúng tôi sẽ bắt đầu quá trình kháng cáo vào năm 2022", ông Velshi nói.
Thanh Tâm