![]() |
Leonid Hurwicz (bên phải). |
Trong thông báo phát đi sau khi công bố người đoạt giải, Viện Khoa học Hàn lâm Thụy Điển cho biết, giải thưởng này nhằm tôn vinh "Học thuyết thiết kế cơ chế" (tạm dịch từ "mechanism design theory") của 3 nhà khoa học. Trong đó, họ đã đánh giá khả năng phân bổ các nguồn lực cho nền kinh tế của các xã hội khác nhau và sự cần thiết phải có sự can thiệp của chính phủ.
"Hình ảnh ẩn dụ kinh điển về "bàn tay vô hình" mà Adam Smith đưa ra trong học thuyết của ông trước đây đã nói đến việc trong những điều kiện lý tưởng, thị trường đảm bảo sự phân bổ hiệu quả các nguồn lực khan hiếm như thế nào", thông báo của Viện Khoa học Hàn lâm Thụy Điển cho hay.
Tuy nhiên, theo phân tích của các nhà khoa học này, các điều kiện không được lý tưởng như vậy. Sự cạnh tranh là không hoàn toàn tự do, người tiêu dùng không phải lúc nào cũng có đầy đủ thông tin. Đồng thời sản xuất và tiêu thụ theo mong muốn cá nhân có thể làm phát sinh các lợi ích và chi phí xã hội. Cơ quan trao giải Nobel nhận định, học thuyết của 3 nhà khoa học sẽ đóng vài trò quan trọng trong lĩnh vực kinh tế và khoa học chính trị sau này.
Công trình này do Hurwicz khởi xướng và hai cộng sự của ông là Eric Maskin và Roger Myerson phát triển và thử nghiệm ý tưởng. Hurwicz sinh trưởng tại Matxcơva trong một gia đình Do Thái gốc Ba Lan và đã giảng dạy tại Đại học Minnesota, Mỹ, từ năm 1951. Ông cho biết, ông không nghĩ rằng mình sẽ đoạt giải. "Ngược lại, tôi cho rằng, thời của mình đã qua từ lâu", Hurwicz nói.
![]() |
Eric Maskin. Ảnh: Reuters |
Maskin cho biết, ông cảm thấy nhẹ nhõm khi nghe tin cả 3 người đã đoạt giải. "Ý nghĩ đầu tiên của tôi là thật mừng khi Hurwicz đoạt giải, vì ông đã nằm trong danh sách ứng viên trong nhiều năm. Hiện ông đã 90 tuổi và và không còn nhiều thời gian nữa", Maskin bày tỏ.
Nobel kinh tế là giải cuối cùng được công bố trong số các giải Nobel năm 2007. Dù không là một trong những giải thưởng được đặt ra từ đầu theo di chúc của Alfred Nobel, danh tiếng và giá trị vật chất của nó không thua kém các giải Nobel khác.
Hurwicz cho biết, ông chưa quyết định sẽ làm gì với số tiền được chia từ khoản tiền thưởng 10 triệu crown Thụy Điển (tương đương 1,57 triệu USD). Trong khi đó, Maskin cho hay sẽ dành một phần tiền thưởng để ủng hộ quỹ hỗ trợ người tàn tật. "Vợ chồng tôi đã nghĩ đến việc này từ lâu, nếu chúng tôi trúng xổ số", Maskin cho biết. Ông cũng có một người con bị tàn tật.
Nguyễn Minh (Theo Reuters)