Cuối tháng 9, hàng chục cây dông, xà cừ, cầy (kơ nia) lâu năm ở cửa ngõ vào TP Kon Tum bị chính quyền địa phương chặt bỏ. Trong đó có 2 cây dông gần trăm tuổi nằm trước khách sạn Đak Bla, được xem là chứng tích cho bao thăng trầm của thành phố nhỏ bé này.
Một người dân ở thành phố Kon Tum cho biết, ông từng được ông nội kể lại rằng những gốc dông ấy được trồng từ khi người ta xây dựng nhà Quản Đạo. Vào năm 1928, Nam Triều đã lập nên Đạo Kon Tum trên cơ sở hợp nhất Phủ Kon Tum và huyện Tân An (thuộc huyện An Khê), và đặt tri phủ lúc đó là ông Phùng Duy Cần làm quản đạo đầu tiên. Dinh Quản Đạo được xây dựng là nơi làm việc cho quan quyền. Người ta đã trồng một hàng cây dông trước dinh. Giống cây này sống lâu năm, tán lá rộng, thân có gai nhỏ chịu đựng được khí hậu khắc nghiệt.
 |
|
Một cây cổ thụ đang bị chặt ở cửa ngõ vào TP Kon Tum. Ảnh: Từ Kim Sơn. |
Đến năm 1929, thị xã Kon Tum được thành lập, hàng dông trở thành “cư dân” thành thị. Qua thời gian, dinh Quản Đạo đã không còn vết tích, cầu Đak Bla cũng thay đổi diện mạo mấy lần, nhưng hàng dông thì vẫn còn đó. Đến khi một tượng đài được xây dựng gần gốc dông, người ta đã chặt bỏ bớt chỉ còn lại 2 cây dông lớn nhất, tán đẹp nhất.
Một người khác thì cho rằng, đã mấy chục năm nay, gốc dông đã là một một "đảo giao thông" xanh độc đáo phục vụ cho con người. Có tất cả 3 luồng giao thông ở vị trí này, có thời luồng ở giữa được cắm bảng hướng dẫn dành cho xe đạp và xe xích lô; sau hết thời xích lô thì dành cho xe đạp và xe máy. "Không có người dân Kon Tum nào mà không biết đến địa danh 'Gốc Dông' ở thành phố Kon Tum. Nhớ thời bao cấp, cái tên này đã trở nên quen thuộc biết bao. Ai có việc phải đi Gia Lai, Bình Định, hay ngược lên Đak Tô, Tân Cảnh… thì đều ra đây mà đón xe", người này cho biết.
Theo nhiều người dân, thực tế từ trước đến nay khu vực Gốc Dông rất ít khi xảy ra tai nạn. Hai cây dông lại nằm cách xa đầu cầu, không ảnh hưởng gì nhiều cho giao thông.
Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Toàn, Chủ tịch UBND phường Quyết Thắng (TP Kon Tum, nơi những cây cổ thụ bị chặt) cho biết, việc chặt những cây cổ thụ này nằm trong kế hoạch di chuyển "tượng Đài Kon Tum" tại vị trí nút giao thông phía bắc cầu Đak Bla về vị trí mới. Việc này có ý kiến của tỉnh ủy; có văn bản chỉ đạo của UBND TP Kon Tum gửi đến 16 xã phường của thành phố.
"Việc làm vòng xuyến đã được Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh phê duyệt, tỉnh đã xuất hàng trăm tỷ đồng để di dời một số cơ quan nhà nước, nhà dân đi nơi khác. Việc làm vòng xuyến tại nơi này nếu không hợp lý thì sức mấy mà Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh chấp nhận sửa thiết kế", ông Toàn cho biết.
 |
|
Theo UBND phường Quyết Thắng (TP Kon Tum), những cây này không thể di thực nên phải chặt bỏ để xây dựng nút giao thông, bảo đảm an toàn giao thông. Ảnh: Từ Kim Sơn. |
Cũng theo ông Toàn việc phải chặt bỏ hàng chục cây cổ thụ là chủ trương đúng. Nếu không làm vòng xuyến ngay tại vị trí chặt cây thì những con đường cắt ngang đường một chiều mới sẽ không có hướng lưu thông. Sau này đường vào TP Kon Tum thành đường một chiều có dải phân cách, bên cạnh đó nó còn thuộc đường Hồ Chí Minh đoạn qua tỉnh Kon Tum. Ban đầu, trong thiết kế không có vòng xuyến nhưng sau buộc phải sửa đổi vì vấn đề an toàn giao thông, đảm bảo tính mạng con người.
Cụ thể, khi cầu Đak Bla (cầu thứ 2) hoàn thành, cầu Đak Bla cũ và mới nằm sát cạnh nhau trở thành đường một chiều. Đường ra là cầu mới, đường vào thành phố là cầu cũ nâng cấp lên. Lúc này, nút giao thông đầu cầu là nơi nhiều tuyến đường như Phạm Văn Đồng, Phan Đình Phùng, Nguyễn Huệ, Bạch Đằng, Trương Quang Trọng… đổ về sẽ gây ùn tắc, dễ gây tai nạn. Bên cạnh đó, người dân ở những con đường trên sẽ chẳng biết lưu thông như thế nào nếu đường một chiều không có vòng xuyến. Những cây xanh này không thể di chuyển được nên không còn cách nào khác là phải chặt hạ.
"Trước đây trung tâm tỉnh Kon Tum không phải nằm khu vực này. Đây là khu nội trú của một trường cấp 3, do đó những cây dông cũng mang nhiều kỷ niệm đối với nhiều người dân tỉnh Kon Tum. Song, trước chủ trương có ý nghĩa lớn lao, việc chặt đốn các cây cổ thụ là điều phải làm", ông Toàn nói.
Tùy Phong