Tại buổi tọa đàm, đề ra hướng phát triển cho các trường ĐH, CĐ ngoài công lập tổ chức ngày 8/10, tiến sĩ Nguyễn Đức Nghĩa, Phó giám đốc ĐH Quốc gia TP HCM cho biết, hiện cả nước có 90 trường đại học ngoài công lập trong tổng số gần 450 trường ĐH, CĐ và tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn. Đặc biệt, giai đoạn 2005-2010, số lượng các trường ĐH, CĐ tăng mạnh, bình quân mỗi tháng có 2 trường được thành lập, trong đó có nhiều trường ĐH được nâng cấp lên từ trường CĐ.
Vì có nhiều trường ngoài công lập phát triển nhanh nhưng việc tuyển sinh của các trường ngoài công lập đang gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do có quá nhiều trường ĐH, CĐ được thành lập trong một thời gian ngắn nên việc tuyển sinh đủ chỉ tiêu là một thách thức lớn với nhiều trường. Trong những năm gần đây các trường ĐH chỉ gọi được khoảng 88% sinh viên mới tới nhập học, trong đó nhiều trường ĐH, CĐ ngoài công lập chỉ tuyển được 30-40% so với chỉ tiêu.
Đại diện nhiều trường ĐH, CĐ ngoài công lập cho rằng có sự bất công lớn giữa trường công và tư. Ảnh: Nguyễn Loan |
Theo ông Lê Trường Tùng - Chủ tịch HĐQT trường ĐH FPT - trên thực tế có một sự bất công lớn giữa trường công và trường tư. Trong khi trường công được nhà nước hỗ trợ mọi mặt thì ngược lại trường tư phải tự bươn chải dựa trên học phí của sinh viên. Điều này tạo ra cơ chế cạnh tranh không lành mạnh khi trường công cung cấp "dịch vụ giá thành" thấp nên hút hết phần lớn sinh viên trong khi đó trường tư phải chật vật vẫn không tuyển đủ chỉ tiêu.
Đồng quan điểm, TS.Dương Tấn Diệp, phó hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế - Tài chính cũng cho rằng nền giáo dục muốn phát triển được phải có được sự công bằng giữa trường công và tư. Nhà nước phải lấy sinh viên để làm mục đích đầu tư chứ không nên phân biệt trường trong hay ngoài công lập.
Theo ông Diệp hiện nay trường ngoài công lập phải chịu một loạt quy định về đất đai, thuế và các quy định về tuyển sinh. Sinh viên các trường ngoài công lập cũng không nhận được những chính sách hỗ trợ như ở trường công.
Còn về hành lang pháp lý, ông Diệp cho rằng hiện chưa có các quy định rõ ràng nên nhiều trường xảy ra không ít tranh chấp, nhập nhằng trong khâu quản lý và phân chia tài sản.
Tương tự, tiến sĩ Nguyễn Thị Anh Đào, chủ tịch HĐQT trường ĐH Đông Á (Đà Nẵng) cũng cho rằng một trong những vấn đề hiện các trường ngoài công lập đang gặp phải là do quy chế về hoạt động của trường tư còn rối rắm. Cụ thể, về tổ chức và quản lý trường ĐH trong Quyết định 58 của Chính Phủ hầu như chỉ đưa ra những quy định chi tiết đối với các trường công lập còn đối với trường ngoài công lập lại để cho Đại hội cổ đông của các trường đưa ra quyết định.
Nhiều thông tư văn bản chồng chéo khiến cho hệ thống các trường ngoài công lập gặp rất nhiều khó khăn trong quản lý, phân cấp phân quyền, tự chủ, tuyển sinh... dẫn đến việc phát sinh những mâu thuẫn, bất ổn trong nội bộ trường.
Chính vì những quy định này nhóm đa số trong HĐQT có thể bãi nhiệm hay loại trừ một nhóm thiểu số khác. Hơn nữa sự có mặt của nhiều thành viên trong HĐQT còn tiềm ẩn nhiều phức tạp, chia thành nhiều phe phái trong trường.
Bà Đào cho rằng những vẫn đề này khiến cho nhiều nhà đầu tư phải quay lưng lại với giáo dục, khiến cho việc xã hội hóa giáo dục không thể phát triển. Theo bà cần phải có những Quy định rõ ràng về vai trò và vị trí của từng bộ phận trong trường. Bà cũng mong Chính Phủ sẽ hỗ trợ các trường ngoài công lập trong việc vay vốn với lãi suất thấp, đồng thời có các chính sách khác ưu tiên cho trường ngoài công lập mới hy vọng hệ thống giáo dục phát triển công bằng.
Nguyễn Loan