Hoàng Thị Phương Hồng, cao 1,64 m, hiện làm nghề make-up (trang điểm), nói cảm thấy tự tin với sức khỏe và vóc dáng sau khi giảm từ 93 kg còn 56 kg.
Từ nhỏ, Hồng đã có thân hình mũm mĩm, song chưa từng nghĩ phải giảm cân. Với niềm đam mê ẩm thực và tính chất công việc, người phụ nữ thường xuyên "làm bạn" với đồ ăn nhanh, nước ngọt, thực phẩm dầu mỡ... Cân nặng ngày càng tăng nhưng cô cũng vui vẻ chấp nhận thân hình quá khổ như một phần cuộc sống.
Năm 2018, khi chạm ngưỡng 93 kg, Hồng thường xuyên đau mỏi xương khớp, mệt mỏi và ngất xỉu liên tục. Cô được chẩn đoán béo phì kèm hạ huyết áp và rối loạn thần kinh thực vật. Bác sĩ cảnh báo người phụ nữ có nguy cơ đột quỵ, nguy hiểm tính mạng, nếu không giảm cân.
Có hai hình thức đột quỵ chính là do thiếu máu cục bộ và xuất huyết não. Trong đó, nguyên nhân ít phổ biến của đột quỵ thiếu máu cục bộ là huyết áp thấp. Áp lực để đưa máu lên não thường lớn hơn các nơi khác, do đó, não thường rất dễ bị thiếu máu khi huyết áp giảm. Huyết áp thấp có thể do nhồi máu cơ tim, mất nhiều máu hoặc nhiễm trùng nặng. Mỗi tình trạng này đều ảnh hưởng đến dòng chảy của máu qua tim và mạch máu, làm tăng nguy cơ.
Thiếu máu não nhẹ sẽ gây đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất tập trung, khó ngủ, ngất xỉu. Đây đều là triệu chứng điển hình của huyết áp thấp. Thời gian dài, tế bào não có thể bị tổn thương dẫn đến suy giảm trí nhớ, teo, nhũn não. Trường hợp nặng, huyết áp tụt sâu và đột ngột nguy cơ cao dẫn đến đột quỵ. Chưa kể, nguy cơ đột quỵ ở người béo phì so với bình thường luôn cao hơn.
Bên cạnh đó, các chuyên gia ước tính, 69% ca phẫu thuật thay khớp gối và 27% ca thay khớp háng là do béo phì, thừa cân. Yếu tố cơ học được cho là tác động chính của thừa cân, béo phì đến hệ thống khớp xương, đặc biệt là vị trí chịu tải trọng lớn như khớp gối, khớp háng.
Bác sĩ còn chỉ ra chứng rối loạn thần kinh thực vật sẽ khiến người bệnh thấy nhịp tim nhanh, hồi hộp; huyết áp lúc cao, lúc thấp, tụt huyết áp ở tư thế đứng; hoa mắt, chóng mặt... Hệ thần kinh thực vật còn điều chỉnh lượng đường và điện giải trong máu (ảnh hưởng sự co cơ, dẫn truyền thần kinh) nên khi rối loạn sẽ khiến bệnh nhân nhanh đói nhưng không ăn được nhiều.
Với tình trạng sức khỏe đáng báo động của Hồng, bác sĩ khuyên nên suy nghĩ tích cực, ăn uống lành mạnh, thường xuyên tập thể dục và giảm trọng lượng cơ thể.
Từ cảnh báo của bác sĩ, Hồng bắt đầu điều chỉnh chế độ ăn uống. Cô không theo đuổi một chế độ ăn cụ thể mà chú trọng cắt giảm lượng calo nạp vào cơ thể so với trước.
Hồng ưu tiên lựa chọn thực phẩm tươi sống, ăn đa dạng đạm, ưu tiên nguồn đạm thực vật, đạm trắng (gà, cá), hải sản, hạn chế thịt đỏ. Cô chọn chế biến theo phương pháp hấp, luộc vì cho rằng đó là cách giữ lại nhiều chất dinh dưỡng trong thức ăn nhất, ít tăng sinh độc tố, dư thừa calo.
Ngoài ra, người phụ nữ không ăn 3 bữa lớn mà chia thành 5 bữa nhỏ trong ngày với hai bữa chính, 3 bữa phụ, cắt hoàn toàn ăn vặt. Ở bữa chính, Hồng nạp khoảng 500 calo, chọn ăn theo quy tắc bàn tay cân bằng 3 nhóm chất đường bột, đạm và xơ. Các bữa phụ, cô bổ sung 100-200 calo cho cơ thể với các loại trái cây và sữa chua.
Quy tắc lòng bàn tay được các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra để ước lượng tương đối khẩu phần ăn của mỗi người trong một ngày. Theo Good Health, đây là phương pháp đơn giản, dễ áp dụng, bởi thông thường hàm lượng dinh dưỡng và kích thước trên bao bì được niêm yết bằng gam, nhưng ít người quan tâm và không biết phải ăn bao nhiêu là vừa. Người trưởng thành với bàn tay to hơn, cần khẩu phần lớn hơn và ngược lại với trẻ nhỏ.
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết chia nhỏ khẩu phần ăn là "trợ thủ đắc lực" giúp bạn có cân nặng lý tưởng. Việc chia nhỏ các bữa ăn trong ngày giúp kiểm soát cảm giác đói, tăng quá trình trao đổi chất, giảm khả năng tích trữ chất béo, kiểm soát lượng calo và duy trì mức đường trong máu ổn định.
PGS Tuấn cũng khuyến cáo nên chia bữa ăn thành 5-6 bữa nhỏ trong ngày, với khoảng cách khoảng 2-3 giờ mỗi bữa. Đảm bảo các bữa nhỏ có chứa các thành phần cân đối như protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate và rau xanh. Kiểm soát kích thước khẩu phần ăn, tránh ăn quá nhiều trong mỗi bữa nhỏ. Chọn thực phẩm chất lượng và giàu chất dinh dưỡng để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể.
Hồng còn kết hợp uống đủ nước theo tỷ lệ 40ml/kg/ngày. Lượng nước này cũng phù hợp với khuyến nghị của bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, khoa Y học Cổ truyền, Đại học Y Dược TP HCM đưa ra đối với người trưởng thành. Uống nhiều nước không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn giúp hạn chế cảm giác thèm ăn, từ đó giảm khối lượng thực phẩm nạp vào.
Trước khi áp dụng phương pháp giảm cân khoa học, xuất phát điểm của Hồng là 93 kg và 102 cm vòng eo. Sau một năm kiên trì, cô còn 56 kg và vòng eo thon gọn 68 cm, cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng, duy trì đến hiện tại.
Sau khi giảm cân thành công, Hồng chọn tập gym để cơ thể săn chắc hơn, 60 phút/ngày với lịch tập tối thiểu 5 ngày/tuần.
Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng các bài tập gym có tác dụng kích thích sản sinh hormone, nhờ vậy cơ bắp có thể hấp thụ được lượng axit amin cần thiết và trở nên săn chắc hơn. Khi luyện tập gym thường xuyên và đúng kỹ thuật, quá trình trao đổi chất của cơ thể diễn ra suôn sẻ hơn, đồng thời lượng calo tiêu hao tăng lên rõ rệt, từ đó giúp giảm cân.
Chia sẻ hành trình của bản thân, Hồng nói nhờ lối sống lành mạnh, cô cảm thấy bản thân luôn tươi trẻ, giàu năng lượng, không còn ốm vặt.
"Hiện tôi đã hiểu về cơ chế giảm cân, giảm mỡ rồi nên không sợ tăng cân quá đà trở lại", Hồng nói. Cách ăn uống đơn giản, hạn chế nấu nướng cầu kỳ cũng giúp cô tiết kiệm được nhiều thời gian, từ đó có thể nấu cho gia đình cùng ăn, các thành viên đều được cải thiện và duy trì sức khỏe, vóc dáng.
Mỹ Ý